دیگر کسی شبیه «آیت الله» نیست
شاید برخی از چهره ها و سیاسیون صفت های اخلاقی آیت الله هاشمی را داشته باشند اما، نمی توانند جای ایشان را پر کنند. همانطور که جای شهید بهشتی و شهید مطهری هم پر نشد.
چهره هایی مانند آیت الله هاشمی یا شهید بهشتی، در طول 3 یا 4 دهه تجاربی را پیدا می کنند و با حوادثی دست و پنجه نرم می کنند که تدابیر آنان برای خروج از حوادث فرآیندی مهم برای شکل گیری شخصیت شان می شود.
بنابراین، این ویژگی ها بعد از مرگ یک شخصیت به همفکران و هم حزبان او منتقل نمی شود و جای خالی او احساس می شود. آقای هاشمی یک شخصیت دو وجهی داشت. از یک سو حرف مردم را بیان می کردند و معتقد بودند که تخریب هایی که علیه ایشان می شود برای زدن حرف مردم است. از سمتی دیگر طرف مشورت رهبر انقلاب بود که دوستی 59 ساله ای داشتند که در مسائل مختلف مشورت می کردند.
یکی از ویژگی های مهم آقای هاشمی نگاه او به آینده و آسیب شناسی بود. ایشان زمانی به امام گفتند که 3 مسئله مهم کشور مساله حج، رابطه با آمریکا و جنگ است. ایشان این موضوع را به آیت الله خامنه ای، رهبر انقلاب هم گفتند که خسارات زیادی از این مسیر درباره این مسائل به ما زده شده است.
ایشان یک چهره تاثیر گذار بین المللی و منطقه ای بود که از کشورهای خارجی برای بحران های منطقه از ایشان راه حل می خواستند و استفاده می کردند. آیت الله هاشمی از معدود چهره های اثر گذار بودند که هنوز در معرض تخریب هستند و تفکر ایشان در کشور جواب داده است. مانند راه حل ایشان برای ارتباط با عربستان که نتیجه بخش بود.
ایشان بر اساس روش اعتدال، اصوالگرایان و اصلاح طلبان را با خود همراه می کرد و در انتخابات های 92 و 94 هم ریاست جمهوری و هم مجلس با تدبیر ایشان در اختیار اعتدالیون دو جریان قرار گرفت.
اما در این میان، چند دلیل برای عدم پرورش چهره هایی از جنس آیت الله وجود دارد. شاید افرادی مانند ایشان از هوش و ذکاوت برخوردار باشند اما، حوادثی که شخصیت ایشان را ساخت دیگر وجود ندارد.
مانند آنکه ایشان با شخصیتی مانند امام (ره) همراه بود و دیگر ایشان نیستند. همچنین دوران مبارزه با رژیم پهلوی در ساخت شخصیت ایشان تاثیرگذار بوده و دیگر چنین شرایطی نیست. همچنین ایشان پس از انقلاب وارد مسئولیت ها و فازهای اجرایی شدند و تصمیماتی که به عنوان رئیس جمهور یا رئیس مجلس و ... گرفتند به پختگی شخصیت شان کمک کرد.
بنابراین حتی اگر فردی هم باشد که در قوه مقننه یا قوه مجریه کار کرده باشد، اما دلیل نمی شود که بتواند به شخصیتی شبیه به آیت الله هاشمی تبدیل شود. دیگر کسی شبیه آیت الله نیست و نخواهد آمد.