استیضاح‌ پشت پرده دارد؟

روز گذشته، معاون پارلمانی رأی قاطع نمایندگان به دولت رئیسی را شاهد گرفت که نشان می‌داد بهارستان‌نشینان با کابینه تعامل بسیار خوبی دارند. محمد حسینی البته انباشت مشکلات و مطالبات در هشت سال دولت حسن روحانی را دلیل فشار نمایندگان به وزرا دانسته و گفته: «گاهی اوقات هم ممکن است سؤالی یا ابهامی برای نماینده‌ای ایجاد شود که مسئولان توضیح خواهند داد؛ مانند سؤالی که آقای پزشکیان از وزیر بهداشت داشت و با توضیحاتی که او داد، سؤال به رأی گذاشته شد و سؤال‌کننده قانع شد». او همچنین گفته که وزیر کار نیز نمایندگان را قانع کرده است. حسینی گفته: «بحث سؤال از وزرا چیز جدیدی نیست و همواره نمایندگان سؤالات و ابهامات خود را از وزرا پرسیده‌اند اما در روزهای گذشته برخی بحث استیضاح را مطرح کردند، البته نماینده‌ای هم که این موضوع را اعلام کرده بود، بعدا بحث استیضاح را تکذیب کرد». حرف‌های نمایندگان اما با گفتار معاون رئیس‌جمهور متفاوت است و نشانی از تعامل در آن نیست؛ روز گذشته این خبر از سوی محمد کعب‌عمیر، عضو کمیسیون اجتماعی رسید که تعداد امضاها برای استیضاح وزیر کار به 32 رسیده و منتظر هستند تا تعداد آن به ۷۰ یا ۷۵ برسد تا آن را تقدیم هیئت‌رئیسه کنند. او گفته که در ماه بهمن این مسئله را در دستور کار قرار خواهند داد. این نماینده مجلس درباره ادعای حمایت مجلس از وزیر کار نیز گفته بود جو مجلس برای حمایت از وزیر مناسب نیست. کعب‌عمیر همچنین از طرح استیضاح رضا فاطمی، وزیر صمت خبر داد: «دوستان و همکاران ما در مجلس از عملکرد وزارت صمت از زمانی که دولت شکل گرفته راضی نیستند. گرانی‌های سرسام‌آوری در کالاهای اساسی اتفاق افتاده و قیمت خودرو هر‌روز بالاتر می‌رود. خود من از وزیر صمت در کمیسیون سؤال داشتم که تا‌کنون در کمیسیون حضور پیدا نکرده و قرار است در هفته آینده در کمیسیون صنایع و معادن حضور پیدا کند». او ادامه داد: «وضعیت در وزارت صمت، اقتصاد و بهداشت و کار و تعاون، اصلا خوب نیست. درباره استیضاح وزیر اقتصاد هم صحبت‌هایی میان نمایندگان هست اما بحث استیضاح ایشان کلید نخورده است». او به ماجرای رخ‌داده میان موسوی‌لارگانی، نماینده فلاورجان و وزیر تعاون، کار و رفاه نیز اشاره کرد و گفت: «از طرفی بسیاری از نمایندگان بعد از توهینی که شخص وزیر به آقای لارگانی داشت، خیلی از این موضوع ناراحت هستند. دولت و مجلس انقلابی است و این خوب نیست که به یک نماینده مجلس توهین شود. هر نماینده می‌تواند از روش‌های سؤال و استیضاح و تذکر استفاده کند و نباید به این خاطر توهین بشنود. این مورد برای دولت بازتاب خوبی ندارد». چند روز پیش فایل صوتی‌ای منتشر شد که در آن برخی نمایندگان از تخلفات آشکار و پرتعداد وزیر می‌گفتند که پر‌انتقادترین آنها موسوی‌لارگانی بود که حتی باعث شد برخی از او بخواهند این انتقادها را به صحن علنی مجلس نکشاند و ماجرا در کمیسیون تمام شود‌ اما با مخالفت او مواجه شدند. لطف‌الله سیاهکلی، نماینده قزوین نیز چندی پیش خواستار استیضاح وزیر صمت شد و به دیگر نمایندگان گفته بود: «اگر واقعا به قیمت جدید خودرو معترض هستید، استیضاح را امضا کنید. البته خیال وزیر آن‌قدر راحت است که گفته استیضاح من جدی نیست. شاید هم درست می‌گوید. امیدوارم وزیر این مطلب را تکذیب کند اما مجلس باید برای خودروسازی چاره بیندیشد». فاطمه محمدبیگی، نماینده قزوین نیز از نمایندگانی است که اعتقاد دارد در صورت عدم کارایی وزرا باید به سمت استیضاح رفت. به گزارش ایسنا، او به انتصابات در حوزه وزارت کشور اشاره کرده و گفته: «اخیرا شاهد برخی انتصابات بودیم که در‌واقع بین مردم و نخبگان به لحاظ شایسته‌سالاری ایجاد حاشیه کرد، این اتفاقات حساسیت‌ها را بیشتر می‌کند. وظیفه خود می‌دانم هر‌جایی‌که منافع مردم در خطر باشد، از طرف مردم و به‌عنوان نماینده خادم آنها تذکرات لازم را به مسئولان امر بدهم، اگر نیاز باشد در این زمینه وزیر مربوطه را مورد سؤال قرار می‌دهم و در صورت لزوم و عدم اقناع قطعا از طرق برنده‌تری چون استیضاح ورود می‌کنیم، قطعا خط قرمز ما مردم هستند».

چک‌سفید به دولت نداده‌ایم

ولی اسماعیلی از اعضای فراکسیون اکثریت مجلس نیز گفته هرچند نمایندگان با دولت همسو هستند اما چک سفیدی هم امضا نکردند و هر‌جا ببینیم که دولت از اهداف انقلاب و رسیدگی به مطالبات مردم زاویه گرفته از ابزارهای نظارتی خود استفاده خواهیم کرد.

به گزارش نامه‌نیوز‌ او گفته: «تا الان بحث‌هایی که درباره استیضاح وزرا در مجلس مطرح شده، جنبه حاشیه‌ای داشته، یعنی هیچ‌کدام از این طرح‌ها به هیئت‌رئیسه تقدیم نشده است. در‌واقع نمایندگان فقط در قالب مصاحبه به موضوع استیضاح اشاره کردند و هیچ‌کدام از طرح‌ها روال آیین‌نامه‌ای خود را طی نکرده است».

هیئت‌رئیسه مخالف استیضاح است؟

نکته‌ای که در کلام برخی نمایندگان وجود دارد، این است که هر‌چند برخی نمایندگان در‌صدد استیضاح وزرا هستند اما هیئت‌رئیسه مجلس فعلا روی خوشی به آنها نشان نداده است. کمال حسین‌پور از نمایندگانی است که گفته استیضاح وزیر بهداشت به هیئت‌رئیسه مجلس داده اما مجتبی یوسفی، دبیر هیئت‌رئیسه مجلس گفته از آن بی‌اطلاع است. او عنوان کرد: «در این حد می‌دانم که در هیئت‌رئیسه مجلس هیچ استیضاحی اعلام وصول نشده و ممکن است هر همکاری در‌حال جمع‌آوری امضا باشد اما در هیئت‌رئیسه این موضوع مطرح نیست». نظام‌الدین موسوی، سخنگوی هیئت‌رئیسه نیز اعلام کرده از طرح استیضاح‌ها خبر ندارد. اما لطف‌الله سیاهکلی، نماینده قزوین گفته بر سر مواضع خود برای استیضاح وزیر صمت هستیم. او گفته: «این موضوع در اختیار هیئت‌رئیسه است، زیرا آنها باید طرح استیضاح وزیر صمت که با امضای همکاران به آنها ارجاع داده شده را اعلام وصول کنند. برای استیضاح، ۱۰ امضا نیاز است‌ ولی چند‌برابر این عدد امضا جمع شده است». این نماینده مجلس ادامه داد: «عوامل وزارت صمت، در‌حال لابی با مجلس هستند تا فاطمی‌امین استیضاح نشود و این طبیعی است و هرکس دیگری هم این کار را می‌کند، ولی، چون ظلم به مردم است ما کوتاه نمی‌آییم تا قیمت خودرو برگردد. اگر قیمت‌های خودرو به قبل برگردد، من حاضرم امضایم را پس بگیرم‌ ولی اگر قیمت به همین منوال باشد، پای امضایم هستم و پیش‌بینی می‌کنم اعلام وصول استیضاح وزیر در همین سال ۱۴۰۰ اتفاق خواهد افتاد». برخی نمایندگان نیز با خوش‌بینی به ماجرای استیضاح وزرا نگاه می‌کنند و تصور دارند که اختلافات حل خواهد شد. احسان ارکانی، عضو کمیسیون برنامه‌و‌بودجه مجلس در گفت‌وگو با ایسنا، هرچند گفته است که مجلس تعارف ندارد و هر‌جا که مشکلی ببیند، با وزرا برخورد خواهد کرد و استیضاح وزرا را نیز در دستور کار خود قرار می‌دهد اما عنوان کرد: «من خوش‌بین هستم که مشکلات حل شود و نیازی به استیضاح وزرا نباشد. امیدواریم تعامل بین مجلس و دولت هم افزایش یابد و به‌ویژه در حوزه پارلمانی دولت تحرک‌های بیشتری داشته باشد». جواد حسینی‌کیا، عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در گفت‌وگو با مهر گفته: «تأکید هیئت‌رئیسه و رئیس مجلس آن است که برای استیضاح وزرا زود است و باید به آنان فرصت دهیم تا برنامه‌های خود را عملیاتی و ایراداتی را که به عملکردشان وارد شده است، مرتفع کنند و در‌صورتی‌که تغییر مثبتی در عملکردشان مشاهده نشد، نمایندگان می‌توانند سراغ استیضاح وزرای ناکارآمد بروند». در هر صورت به نظر می‌رسد هر‌روز به سیاهه وزرایی که در صف استیضاح هستند، اضافه شود و باید دید هیئت‌رئیسه مجلس تا کجا در برابر آنها مقاومت خواهد کرد.