پوتین فرمان حمله به اوکراین را صادر می‌کند؟

واکنش قاطع و فوری

بنا بر گزارش خبرگزاری رویترز، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در تماس با هم‌تای روس اش، ولادیمیر پوتین گفته غرب به هرگونه تهاجم به اوکراین واکنش قاطع و فوری خواهد داد و افزود که چنین اقدامی رنج گسترده‌ای انسانی به همراه خواهد داشت و مسکو را منزوی و جایگاهش را تنزل می‌بخشد.

در آخرین تلاش برای مدیریت مخاصمات فزاینده میان روسیه و غرب، رهبران دو کشور نزدیک به یک ساعت به صورت تلفنی با یکدیگر صحبت کردند. در حالی که غرب نسبت به تجمع بیش از یک‌صد هزار نیروی نظامی روسی در نزدیکی مرز اوکراین هشدار داده، مسکو این هشدارها را  به عنوان «هیستری غرب» رد کرده است.

عدم پیشرفت در دیپلماسی

پس از این تماس هیچ یک از طرفین نگفتند که پیشرفتی حاصل شده است. یک مقام ارشد دولت بایدن گفت که این تماس حرفه ای و اساسی بود، اما هیچ تغییر اساسی وجود نداشت. کرملین هم گفت پوتین به بایدن گفته که واشنگتن نگرانی های اصلی روسیه را در نظر نگرفته است و هیچ «پاسخ اساسی» در مورد مسائل کلیدی از جمله گسترش ناتو و استقرار نیروهای تهاجمی در اوکراین دریافت نکرده است. این مقام ارشد دولت بایدن گفته با وجود اینکه پوتین وعده داده با بایدن در تماس باشد، اما هنوز مشخص نیست که پوتین به دیپلماسی متعهد خواهد بود یا نه.

این تماس در حالی انجام شد که وزارت خارجه آمریکا به اکثر کارکنان سفارت خود دستور داد اوکراین را ترک کنند. پنتاگون هم اعلام کرد که در حال خروج حدود 150 آموزش‌گر نظامی است. استرالیا، پرتغال و بلژیک هم به فهرست کشورهایی پیوستند که از شهروندان خود خواسته‌اند فورا اوکراین را ترک کنند.

در تقابل با ائتلاف خودکامگان؛ آماده سناریوهای دیگر

اسکات موریسون، نخست وزیر استرالیا هم از چین خواسته است تا در حالی که روسیه نیروهای نظامی را در مرز اوکراین جمع کرده، در مورد اوکراین سخن بگوید و ساکت ننشیند. اظهارات موریسون در یک کنفرانس خبری به دنبال انتقاد چین از نشست وزرای خارجه ایالات متحده، استرالیا، ژاپن و هند در هفته گذشته در ملبورن صورت گرفته است. موریسون گفت: «ائتلاف خودکامگان که ما شاهد آن هستیم و به دنبال قلدری علیه سایر کشورها هستند، چیزی نیست که استرالیا هرگز نسبت به آن موضع ملایمی اتخاذ کند.

کاخ سفید همچنین اعلام کرده بایدن در طول تماس خود به پوتین گفته که ایالات متحده برای جلوگیری از وقوع این ماجرا از طریق دیپلماسی فشار می آورد اما برای «سناریوهای دیگر» هم آماده است.

عدم پاسخ به نگرانی‌های امنیتی کرملین

از سوی دیگر، به گزارش رویترز کرملین پس از برقراری تماس تلفنی مذکور گفته مسکو ایده‌های بایدن برای رسیدگی به خواسته‌های امنیتی روسیه را بررسی خواهد کرد، اما آنها همچنان به نگرانی های کلیدی مسکو رسیدگی نکرده‌اند. یوری اوشاکوف، سخنگوی دستیار کرملین، در یک نشست خبری با خبرنگاران، این تماس را کاری توصیف کرد، اما گفت که این تماس در پس زمینه «هیستری» در غرب درباره تهاجم قریب الوقوع روسیه که به گفته او پوچ است، صورت گرفته است.

اوشاکوف گفت که ایده‌های بایدن تا حد زیادی ایده‌های مطرح شده در پیشنهادات متقابل ایالات متحده و ناتو در مورد خواسته های امنیتی روسیه را که در 26 ژانویه تحویل داده شد، تکرار می‌کند. اوشاکوف گفت «پوتین به بایدن گفت که او فکر می‌کند که غرب فشار کافی بر اوکراین برای اجرای توافق‌نامه‌های صلح مینسک در مورد درگیری در شرق اوکراین وارد نمی‌کند». پوتین که برای نفوذ در اروپای پس از جنگ سرد تلاش می کند، به دنبال تضمین‌های امنیتی از بایدن برای جلوگیری از ورود کیف به ناتو و استقرار موشک در نزدیکی مرزهای روسیه است.

آغاز حمله از 16 فوریه؟

هم‌چنین، پالیتیکو مدعی شده دولت بایدن به شدت در پی آن هستند تا پوتین را از حمله به اوکراین بازدارند، چرا که مقامات آمریکایی به این رسانه گفته‌اند که اطلاعات نشان می‌دهد روسیه می‌تواند در 16 فوریه حمله را آغاز کند، و وزارت امور خارجه آمریکا روز شنبه شروع به تخلیه سفارت خود در کیف کرد، که این علامت هشدار دیگری از سوی واشنگتن است.

این در حالی است که به گزارش الیزه، پوتین همچنین روز شنبه هم تقریباً دو ساعت با امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه صحبت کرد که در آن مکرون به رهبر روسیه گفته که «گفتگوی صادقانه با تشدید تنش سازگار نیست». دو رهبر درباره راه‌های اجرای بیشتر توافق‌نامه‌های مینسک که برای پایان دادن به درگیری‌های موجود در شرق اوکراین است، گفتگو کرده اند.

پوتین با اشاره به دور مذاکرات فرانسه، آلمان، روسیه و اوکراین در روز پنجشنبه در برلین که به گفته وی ناموفق بوده است، نگرانی های خود را در مورد عدم تمایل کشورهای غربی برای تحت فشار قرار دادن کیف برای اجرای توافقات مینسک مطرح کرد. رهبران دو کشور توافق کردند که گفتگوها در مورد توافقنامه های مینسک و راه های تضمین امنیت اروپا را ادامه دهند.

یکی از مقامات دولت فرانسه پس از تماس روز شنبه به پالیتیکو گفته: «ما هیچ نشانه‌ای در مورد صحت آنچه پوتین در مورد عدم حمله می‌گوید، در دست نداریم. با این وجود، ما به شدت مراقب تغییرات در وضعیت روسیه هستیم تا بتوانیم اساساً از بدترین سناریوها جلوگیری کنیم.»

مکرون در تماس‌های جداگانه‌ای با اولاف شولز، صدراعظم آلمان و ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در مورد گام‌های بعدی مذاکرات در قالب فرمت نرماندی که شامل اوکراین، روسیه، فرانسه و آلمان می‌شود، گفتگو کرد. ماکرون همچنین خونسردی زلنکسی را به خصوص در این شرایط بی‌ثبات تحسین کرد. انتظار می رود شولز هفته آینده برای دیدار با پوتین به کیف و مسکو سفر کند. شولز و بایدن قول دادند در صورتی که پوتین اقدام به تهاجم نماید، در مورد تعطیلی خط لوله گاز روسیه به آلمان نورد استریم 2، تصمیمی «یکپارچه» بگیرند.

هم‌چنین روز گذشته چندین هزار اوکراینی با در دست داشتن پرچم و بنرهایی در کی‌یف راهپیمایی کردند تا اتحاد خود را در میان ترس از حمله روسیه به این کشور به نمایش بگذارند. مقامات اوکراین از مردم این کشور خواسته‌اند که در شرایط کنونی آرامش خود را حفظ کنند.