شکست مذاکرات احیای برجام در آخرین دقایق؟

احتمال شکست در دقیقه ۹۰

اکوایران می‌نویسدبه نوشته این گزارش، یک مقام ارشد دولت و سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به سی ان ان گفت که دولت بایدن در حال نزدیک شدن به توافق برای نجات توافق هسته ای ایران است، اما هنوز تعدادی از مسائل حل نشده وجود دارد که می تواند باعث شکست تلاش ها شود.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا این هفته در پاسخ به سوالی درباره پیشرفت مذاکرات گفت: «در حالی که پیشرفت قابل توجهی حاصل شده است و ما به یک توافق احتمالی نزدیک هستیم، تعدادی از مسائل بسیار دشوار حل نشده باقی مانده است».

یکی دیگر از مقامات دولت هشدار داد که "تا زمانی که درباره همه چیز توافق نشود، هیچ توافقی حاصل نمی شود."

کارشناسان ایرانی نیز خاطرنشان می کنند که در حالی که نقاط اختلاف بر سر میز مذاکره کاهش یافته است، همیشه این احتمال وجود دارد که موضوعات جدید در آخرین لحظه ظاهر شوند.

سی ان ان قبلا گزارش داده بود که دولت بایدن امیدوار بود تا پایان فوریه به توافق جدیدی دست یابد، بنابراین فشارها برای دستیابی به موفقیت در روزهای آینده ادامه دارد.

برخی از مقامات دولت می گویند که جنگ در اوکراین (که بر قیمت های جهانی انرژی تأثیر می گذارد و نگرانی اصلی دولت بایدن در داخل کشور است) احساس فوریت را به تلاش ها برای تضمین توافق اضافه کرده است، اما سایر مقامات دولت نسبت به ارتباط این دو موضوع هشدار می دهند.

بیم و امید توافق در کنگره آمریکا

با این حال، سرنوشت نهایی برجام (یکی از دستاوردهای سیاست خارجی پرزیدنت باراک اوباما که دونالد ترامپ از آن خارج شد) می تواند به یکی از مهم ترین میراث سیاست خارجی دولت بایدن، ورای پایان بازی جنگ روسیه در اوکراین تبدی شود.

در کاپیتول هیل، قانونگذاران دموکرات که از توافق هسته ای اصلی ایران حمایت کردند، می گویند واضح است که هنوز مسائلی وجود دارد که باید حل شوند. آنها می گویند که هنوز امیدوارند که مذاکره کنندگان بتوانند به موفقیت برسند - اما مطمئن نیستند که این اتفاق بیفتد.

سناتور کریس مورفی، یکی از دموکرات‌های حامی توافق، گفت: «به نظر می‌رسد که در 10 روز گذشته تحرکاتی بوده است. تصور من این است که هنوز هم نکات مهمی وجود دارد. با توجه به گزارش‌هایی که در مورد وضعیت برنامه هسته‌ای ایران دریافت کرده‌ایم، برای ایالات متحده دیوانه‌وار است که توافق احیا نشود».

سناتور بن کاردین، از دموکرات های مریلند، گفت: «من فکر می کنم هنوز موانعی وجود دارد. بنابراین فکر نمی کنم حصول توافق، فوری باشد، اما فکر می کنم پیشرفت هایی حاصل شده است. من نگرانی های عمده ای را ابراز کرده ام».

او افزود: «شما نمی توانید قطعات برجام را دوباره مانند سال 2015 کنار هم قرار دهید. بنابراین دشوار است که بفهمیم چگونه می‌توان توافق را در مقایسه با آنچه قبلا بود مدرن کرد».

سناتور کریس کونز، از دموکرات‌های دلاویر، گفت که او مطمئن نیست که چگونه می‌توان برخی از بزرگ‌ترین موارد اختلاف -مبادله زندانیان و رفع تحریم‌های آمریکا- را آشتی داد.

کونز گفت: «تعجب کردم که این کار تا اینجا پیش رفته است. اما ما باید برای رسیدن به یک توافق سخت تلاش کنیم.»

تاثیر افزایش قیمت انرژی

برخی کارشناسان بر این باورند که افزایش قیمت انرژی در پی حمله ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به اوکراین می تواند بر مذاکرات تأثیر بگذارد.

به گفته هنری روم، که به عنوان معاون رئیس تحقیقات گروه اوراسیا، سیاست خاورمیانه را پوشش می دهد گفت: روزانه حدود یک میلیون بشکه نفت ایران از حضور در بازار جهانی منع می شود. در صورت توافق، ایران می‌تواند تولید خود را در طول چند ماه افزایش دهد تا بیشتر این بشکه‌ها را به بازار بازگرداند، علاوه بر این، مقدار قابل توجهی نفتی را که در حال حاضر در انبار دارد، به سرعت آزاد کند».

روم گفت: «من فکر می‌کنم بحران کلی اوکراین فشار زیادی را بر دولت‌های غربی وارد می‌کند تا زودتر به توافق دست یابند، اگرچه احتمالاً ایران را تشویق می‌کند که درخواست بیشتری داشته باشد. اگر توافقی وجود داشته باشد، تسکین مهمی برای بازار انرژی بسیار بی‌ثبات کنونی خواهد بود».

اوایل این هفته آمریکا و متحدانش توافق کردند که 60 میلیون بشکه نفت از ذخایر خود را آزاد کنند.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره ارتباط بین مذاکرات وین و اوکراین گفت: اقدامات بی‌ثبات‌کننده روسیه جهان را به مکان خطرناک‌تری تبدیل کرده است.

میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در وین، روز پنجشنبه گفت که مذاکرات به نتیجه نهایی نزدیک شده است.

وی در توییتی نوشت: «یک جلسه بسیار مفید عصر امروز با مذاکره‌کننده ارشد ایران، دکتر علی باقری کنی. ما در مورد کارهای دیگری که برای نهایی کردن مذاکرات وین درباره احیای برجام باید انجام شود، بحث کردیم». او روز چهارشنبه گفت که مذاکرات «تقریباً به پایان رسیده است».

دلواپسی شاهین‌ها از توافق قریب‌الوقوع

بسیاری از کارشناسان ایران از نزدیک سفر برنامه ریزی شده رافائل ماریانو گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران برای دیدار با مقامات ارشد ایرانی در روز شنبه را زیر نظر دارند. آنها بر این باورند که یکی از معدود مشکلات موجود با ایران حل و فصل مسائل باقیمانده مربوط به بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی در این کشور است.

نگرانی‌ها، به‌ویژه در کنگره، درباره موافقت دولت بایدن با توافقی که [به زعم آن‌ها] بیش از حد به ایرانی‌ها امتیاز می‌دهد و کنترل‌های دقیقی بر برنامه هسته‌ای ایران ایجاد نمی‌کند، همچنان افزایش می‌یابد.

گابریل نورونها، یکی از مقامات سابق وزارت امور خارجه که در دوران دولت ترامپ روی امور ایران کار می کرد، گفت که از مقامات فعلی دولت می شنود که نگرانی های خود را در مورد احتمال لغو تحریم های آمریکا علیه برخی از افراد ایرانی ابراز می کنند.

وی مدعی شد:‌ «همکاران حرفه‌ای سابق من در وزارت خارجه آمریکا و همکاران اتحادیه اروپا به قدری نگران امتیازاتی هستند که توسط راب مالی در وین داده می‌شود که به من اجازه دادند جزئیاتی از توافق آینده را منتشر کنم به این امید که کنگره برای متوقف کردن این مسیر اقدام کند».

او روز چهارشنبه در توییتر خود ادعا کرد دولت بایدن در حال برنامه‌ریزی برای لغو فرمان اجرایی امضا شده توسط ترامپ است که دفتر رهبری عالی ایران را تحت تحریم قرار می‌دهد.

سخنگوی وزارت امور خارجه گفت که دولت به صورت علنی درباره مذاکرات صحبت نخواهد کرد یا به ادعاهای خاص درباره تحریم هایی که ممکن است به عنوان بخشی از بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام لغو شوند، پاسخ نخواهد داد.