بازگشت مغز متفکر جنگ تجاری ترامپ به میدان؛ خواب شوم معمار نبرد تعرفه ها!

به گزارش اقتصادنیوز در دنیای وکلای تجارت، رابرت لایتیزر همیشه یک بیگانه بود.او  دهه ها در حوزه صنعت جنگید تا مانع از واردات شود، آن هم در شرایطی که دولت های ایالات متحده اعم از جمهوری خواه و دموکرات به دنبال معاملات آزاد بودند.

مغز متفکر جنگ تجاری!

با آغاز ریاست دونالد ترامپ، لایتیزر کنار رئیس‌جمهوری قرار گرفت که ایده‌های حمایت‌گرایانه اش را به اشتراک می‌گذاشت. این دو با هم سیاست اقتصادی ایالات متحده از تعامل با چین به سمت تقابل تغییر دادند. به بیانی بهتر هیچ یک از اسلاف ترامپ حاضر نبودند چین را با تعرفه های کلان برای تعقیب اهداف ایالات متحده تحت فشار قرار دهند. معکوس کردن سیاست ایالات متحده در برابر چین احتمالا مهمترین میراث اقتصادی دولت ترامپ است.

به نوشته فارن پالسی لایتیزر در کتابش تحت عنوان تجارت آزاد فاقد معنا است، شیوه مبارزه با چین را در قامت نماینده تجاری ترامپ در ایالات متحده – به سان ژنرال ارشد در جنگ تجاری سه ساله- روایت می کند و سیاست هایی را برای پایان دادن به این نبرد ارائه می دهد. او نوشت:چین همچنان بزرگترین تهدید ژئوپلیتیکی است که ایالات متحده از زمان انقلاب داخلی اش با آن مواجه شده است».لایتیزر چین در قیاس با آلمان نازی یا جدایی طلبان جنگ داخلی تهدید جدی تری می داند.

کتاب راهنمای تازه نامزدهای جمهوری خواه

ناظران بر این باورند که کتاب لایتیزر مطمئنا به کتاب راهنمای نامزدهای جمهوری خواه ریاست جمهوری تبدیل خواهد شد؛ همان‌هایی که به دنبال رویارویی با سیاست چین و ملی گرایان اقتصادی در سراسر جهان هستند. در طول ریاست ترامپ، لایتیزر دائما درگیر رقابت با کارکنان کاخ سفید بود، اما حالا این چهره 75 ساله فرصت دارد تا در قامت چهره ای ارشد آنچنان که در دفتر ترامپ فعالیت داشت، کنار جمهوری خواه دیگری تعریف شود.

لایتیزر در کتابش راوی نبرد تعرفه ها است. او شکست ها را تایید نمی کند و سیاست های تازه ای برای درهم کوبیدن پکن ارائه می دهد.این چهره جنجالی در بخشی دوم کتابش دست از روایت کشیده و درباب رویارویی چین و آمریکا سیاست هایی افراطی را پیشنهاد کرده و بر افزایش سطح تعرفه‌ها تاکید دارد و خواهان پایان دادن به مزایایی است که چین از ایالات متحده برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی (WTO) دریافت می کند.او همچنین از توقف فرایند سرمایه‌گذاری بین دو کشور و همکاری در زمینه فن آوری می گوید.

پس لرزه های پلن تاجر سیاست پیشه

لایتیزر سیاست هایش را در قاب جداسازی استراتژیک تبیین می کند و قاطعانه و فارغ از لحاظ کردن پیامدهای فاجعه بار، خواهان پایان هرگونه تعامل میان دو اقتصاد بزرگ حهان است.زمانی که لایتیزر در قامت نماینده تجاری بوفعالیت داشت، به اهرم های غیرمتعارف متوسل می شد، اهرم هایی چون تعرفه ها در مقیاسی که از دهه 1930 استفاده نمی شد. او با توسل به این ابزارها خواهان نتیجه ای متعارف بود.

دولت بایدن فاقد اراده سیاسی جهت اجرای سیاست های پیشنهادی لایتیزر است. لایتیزر از دولت کنونی ایالات متحده به واسطه تداوم سیاست اعمال تعرفه ها تمجید می کند اما با هرگونه تعامل و توافق با پکن مخالف است. او در این باب نوشت: خوشبختانه، دولت بایدن تا کنون طعمه ای چون کاهش تعرفه ها را به این امید که چین را وادار به واردات بیشتر کالاهای آمریکایی کند، نپذیرفته  است.

مانع تراشی که مانع است

مخالفت لایتیزر با چین ریشه در بیزاری اش از تجارت آزاد و سرعت سریع جهانی شدن از دهه 1990 دارد. او به عنوان یک چهره ای جوان فعال در دولت ریگان، به فرایند رایزنی ها برای محدود کردن واردات خودروهای ژاپنی و تراشه‌های کامپیوتری کمک کرد. پس از سقوط اقتصاد ژاپن، چین هدف بعدی ملی گرایان اقتصادی مانند لایتیزر شد.او آنچه را که سیاست‌های مرکانتیلیستی چین می‌خواند را مورد انتقاد قرار می‌دهد، اگرچه تعریفش از مرکانتیلیسم بیش از همه بر محور ترجیح های سیاسی تعریف می شود.

لایتیزر شکایات معمول در مورد غارت‌های اقتصادی و نظامی چین، تهدیدات تایوان و نقض حقوق بشر را تکرار می‌کند – گزاره هایی که به باور ناظران نمی توانند مانعی در برابر تجارت با پکن ایجاد کنند. او در کتابش به یاد می‌آورد که چگونه تسلط پکن بر هنگ‌کنگ و تخریب حقوق دموکراتیک این جزیره نادیده گرفته شده است. اما لایتیزر به انفعالش در ارتباط با تایوان اشاره ای نمی کند. این چهره رادیکال گفتگوهای سطح پایین در باب تجارت و سرمایه گذاری رایج در دولت های قبلی را متوقف و با یکپارچگی اقتصادی عمیق تر مخالفت کرد. مقامات امنیت ملی ترامپ، لایتیزر را بزرگترین مانع در برابر پیمان تجارت آزاد با تایوان می‌دانستند.به باور لایتیزر ، تایوان تنها یکی از کشورهای تشنه صادرات آسیایی بود که مشاغل ایالات متحده را می دزدید.

روایت های ناقص معمار جنگ تعرفه ها

لایتیزر، به عنوان یک مذاکره کننده تجاری می تواند خشن باشد. در اولین دیدارهای ترامپ با شی جین پینگ، او صراحتا در باب سرقت سایبری چینی ها، فشار بر شرکت های آمریکایی و تاثیر کسری تجاری بر کارگران آمریکایی با رهبری چین گفتگو کرد. طرف چینی مات و مبهوت شد. در جریان شام بعد از این دیدار، چینی ها دو نفر از هفت عضو کمیته دائمی دفتر سیاسی حاکم را در دو طرف لایتیزر نشاندند تا بفهمند او تا چه اندازه قادر است سیاست پکن را تحت تاثیر قرار دهد.

لایتیزر در کتاب خود رایزنی ها را روایت کرده و در این باره نوشته، چین موافقت کرد همکاری در زمینه حفاظت از مالکیت معنوی، پایان دادن به مقررات تبعیض آمیز، افزایش گسترده خرید کالاهای آمریکایی و رفع اختلافات را تقویت کند. ایالات متحده همچنین تقریبا تمام تعرفه های خود را حفظ کرد و گفت که تنها زمانی آنها را لغو می کند که چین به تعهدات خود عمل کند. او برای این رخداد که آن را موفقیت تاریخیمی خواند، خود را ستوده و نوشته چین تا حد زیادی به تعهدات خود عمل کرده است، اگرچه او اکنون با هرگونه بازگرداندن تعرفه ها مخالف است. اما درباره هیچ‌یک از کاستی‌ها یا شکست‌های توافق، یا زمان‌هایی که ترامپ از اقدامات سخت در زمانی که بازار سهام به دلیل جنگ تجاری درگیر رکود شد، صحبتی نکرد.

نبردی که برنده ای نداشت

داده ها نشان می دهد که نه ایالات متحده و نه چین، هیچکدام برنده جنگ تجاری نبودند. هم اقتصاد ایالات متحده و هم اقتصاد چین آسیب دیدند، اگرچه چین بیش از آمریکا اسیب دید زیرا ساختار اقتصادی اش بیشتر به تجارت وابسته است. فعلا دولت بایدن به شکایت ترامپ درباره ادامه فشار چین بر شرکت های آمریکایی جهت واگذاری فن آوری پرداخته است. این در حالی است که مذاکره کنندگان چینی آمریکا را تحت فشار قرار دادند تا تعرفه ها را به عنوان نشانه حسن نیت لغو کند.تجارت با چین اکنون به بالاترین حد قبل از همه‌گیری رسیده، اگرچه واردات کالاهای برآنها تعرفه تعریف شده کاهش یافته است، زیرا مشتریان به سمت تولیدکنندگان خارج از مرزهای چین رفته‌اند.

به باور ناظران لایتیزر که خود را جمهوری خواه محافظه کار می داند، نشان داد که از تعرفه ها و سیاست تجاری می توان برای پیشبرد برخی اهداف مترقی استفاده کرد.او همچنین نشان داد که تعرفه ها گاهی اوقات می توانند مشاغل را حفظ کنند. تعرفه 25 درصدی که او بر واردات خودروهای چینی وضع کرد، به کاهش افزایش واردات خودرو از چین که اروپا را درنوردیده بود، کمک کرد. لایتیزر اکنون از تعرفه ها برای کمک به تغییرات آب و هوایی حمایت می کند.