پوتینا پس از پوتین!حکومت در کرملین موروثی می‌شود؟

جایگاه رو به رشد دختر عموی ولادیمیر پوتین، آنا پوتینا، نشان می‌دهد که رهبر روسیه  ممکن است در مسیر ایجاد یک جانشینی خاندانی باشد. نشنال‌اینترست در یادداشتی به معرفی این شخصیت برجسته‌ی این روزهای صحنه سیاست و رسانه‌‌‌های روسیه پرداخته است.

از گور برخاسته

ولادیمیر پوتین در 8 دسامبر در مراسم اعطای مدال به سربازان بازگشته از اوکراین، نامزدی خود را برای پنجمین دوره ریاست جمهوری روسیه تایید کرد. در مقایسه با کسی که در اواخر اکتبر شایعه مرگ او منتشر شد، پوتین بسیار فعال بوده است: پرواز به خاورمیانه برای دیدار با رهبران عربستان سعودی و امارات متحده عربی در 5 تا 6 دسامبر، میزبانی از رئیس جمهور ایران در 7 دسامبر و یک کنفرانس مطبوعاتی چهار ساعته در 14 دسامبر. طبق قانون اساسی، پوتین نه تنها می‌تواند در سال 2024 نامزد شود، بلکه می‌تواند برای یک دوره شش ساله دیگر نیز نامزد شود و رهبری روسیه را تا سال 2036 بر عهده داشته باشد. در آن زمان او هشتاد و سه سال خواهد داشت، کمی‌مسن‌تر از بایدن در حال حاضر.

با توجه به این موضوع، خواننده ممکن است بپرسد: چرا اکنون به جانشین پوتین فکر کنیم؟ ویلیام برنز، مدیر سیا، در ژوئن 2022 ارزیابی کرد که پوتین «کاملاً سالم» است و مخالفانش شایعاتی در مورد وضعیت بد سلامتی او منتشر کرده‌اند. با این حال، سلامتی هر فردی در دهه هفتاد و هشتاد زندگی شکننده است. بر این اساس، برای پوتین و یارانش عاقلانه خواهد بود که یک جانشین بالقوه را آماده کنند. شاید مهمتر از آن این باشد که معرفی چهره‌های سیاسی جدید و مهم، به مردم احساسی از ثبات نظام فعلی را می‌دهد. در طول دو سال گذشته، شایعات در مورد مشکلات سلامتی و حتی مرگ پوتین ظاهراً ممکن است کرملین را وادار کرده باشد تا جانشینی بالقوه معرفی کنند که یک نسل جوانتر از رئیس جمهور فعلی است.

به نوشته نشنال‌اینترست، پوتین دلیل انتخاب خود به عنوان جانشین بوریس یلتسین در دسامبر 1999 را کاملاً درک می‌کرد و آن اطمینان از این بود که او پس از انتخابش از منافع «خانواده» یلتسین محافظت خواهد کرد. نویسندگان این یادداشت معتقدند که پوتین نیز به این موضوع فکر کرده و به این نتیجه رسیده که هیچ کس بهتر از یکی از اعضای خانواده او نیست که بتواند از خانواده و منافع گسترده آن‌ها محافظت کرد. در اینجا به اقبال دختر عموی او، آنا پوتینا سیویلیوا پرداخته شده است. البته، نامزدهای بالقوه دیگری نیز وجود دارد، اما در این مقاله روی چشم‌انداز منحصر به فرد او تمرکز شده است. از زمانی که او در ماه آوریل بنیاد مدافعان میهن (DFF) را تأسیس کرد، ظهور او در کانون توجه رسانه‌های روسیه در سال جاری انفجاری بوده است. پوتین در کنفرانس مطبوعاتی خود در 14 دسامبر از آنا و بنیاد به شدت تمجید کرد.

قبل از پرداختن به زندگی آنا پوتینا، درک اهمیت وظیفه‌ای که سیویلیوا در تأسیس بنیاد مدافعان میهن بر عهده گرفته است، ضروری است. از شورش دکابریست‌ها در 1825 تا انقلاب سال 1917 تا جنگ شوروی-افغانستان، احتمال دردسرساز شدن کهنه سربازان ناراضی جنگ‌های خارجی، یک نگرانی دائمی در تاریخ روسیه بوده است. اطلاعات ایالات متحده تخمین می‌زند که روسیه از آغاز جنگ اوکراین در فوریه 2022 تاکنون 315،000 نفر تلفات متحمل شده است. و پس از آن سیلی از کهنه سربازان مجروح و غیر مجروح هستند که از جنگ باز می‌گردند. برآوردن نیازهای این افراد یک چالش بزرگ برای دولت روسیه است.

آنا پوتینا کیست؟

آنا پوتینا (سیویلیوا) دختر عموی اول ولادیمیر پوتین است. پدربزرگ ولادیمیر و پدر پدربزرگ آنا، اسپیریدون پوتین بود که به عنوان آشپز استالین در محوطه فوق امن گورکی در خارج از مسکو خدمت می‌کرد. میخائیل، پسر اسپیریدون و پدربزرگ آنا پوتینا، در جنگ جهانی دوم جان باخت. در نتیجه، پدر آنا، یوگنی توسط اسپیریدون در اقامتگاه استالین بزرگ شد. یوگنی پزشک متخصص اورولوژی شد و فرزندانش، آنا (متولد 1972) و میخائیل  را به عنوان پزشک بزرگ کرد. در سال 1996، آنا به عنوان روانپزشک در یک موسسه روانی شروع به کار کرد.

آنا در سفرهای خانوادگی خود به لنینگراد در دهه 1980 با ولودیا پوتین آشنا شد. هنگامی که ولادیمیر رئیس جمهور شد، وضع خانواده آن‌ها رونق گرفت. آنا در مسکو مدرک مدیریت گرفت و به همراه برادرش میخائیل کار سودآور سفارش تجهیزات پزشکی برای بیمارستان‌های دولتی را آغاز کرد. پس از طلاق از همسر اولش، آنا در سال 2007 با سرگئی سیلویوف ازدواج کرد که احتمالاً به واسطه پسر عموی خود، ولادیمیر به او معرفی شده بود.

سیلویوف تنومند متولد دونتسک، در دهه 1980 به عنوان افسر نیروی دریایی خدمت کرد و پس از فروپاشی شوروی، در اواسط دهه 1990 در سن پترزبورگ مشغول به کار شد و در آنجا مسیرش با رئیس جمهور آینده تلاقی کرد. در سال 2007، او مدیریت یک شرکت ساختمانی را بر عهده داشت که مسئولیت ساخت لن اکسپو، پروژه ارزشمند رئیس جمهور روسیه را بر عهده داشت. این شرکت‌ها و سایر شرکت‌هایی که سیلویوف در آنها کار می‌کرد، با نزدیک‌ترین همکاران پوتین مرتبط بودند.

علیرغم نداشتن تجربه در صنایع استخراج معدن، سرگئی سیلویوف در سال 2012 به عنوان رئیس هیئت مدیره کولمار، یک شرکت بزرگ تولید زغال سنگ انتخاب شد. در یک سری حوادث مبهم در سال 2018، سیلویوف فرماندار منطقه کمروو شد و دارایی‌ها و مسئولیت‌های مدیریتی خود را به آنا منتقل کرد. آنا پوتینا با توضیح حرکت غافلگیرکننده خود از روانپزشک به رئیس شرکت زغال سنگ، اظهار داشت: «در خانواده تصمیم گرفته شد.» این دسیسه‌ها بخشی از پروژه بزرگ پوتین برای جایگزینی نخبگان مستقل منطقه‌ای با افراد مورد اعتماد بود.

با کمک بیش از 11 میلیارد روبل یارانه از سوی دولت فدرال، معافیت‌های مالیاتی گسترده و افزایش قیمت جهانی زغال‌سنگ، عملکرد تجاری آنا خیره‌کننده بود. تحت رهبری او، تولید زغال سنگ در طول هفت سال پانزده برابر افزایش یافت. کولمار به یک شرکت غول پیکر تبدیل شد که در سراسر روسیه گسترده شد. حدود 40 درصد زغال سنگ آن در داخل به فروش می‌رسد. مابقی به چین صادر می‌شود. رادیو آزادی، در سال 2022، دارایی خالص آنا را 2.5 میلیارد دلار تخمین زد. شهروندان محلی که رادیو آزادی با آن‌ها مصاحبه کرده، آنا را یک دلال قدرت و مغز خانواده سیلویوف می‌دانند.

معراج و ساخت ائتلاف

پوتینا عملاً از فعالیت‌های بشردوستانه خود برای تقویت شبکه سیاسی خود استفاده کرده است. کنفرانس‌های او درباره نقش زنان هزاران شرکت کننده را به خود جلب می‌کند که در میان آن‌ها همسران رهبران منطقه‌ای هستند. یکی از حامیان برجسته این انجمن‌ها، والنتینا ماتوینکو، فرماندار سن پترزبورگ است، سیاستمداری زیرک که ریشه‌های عمیقی در لنینگراد شوروی دارد.

آنا پوتینا می‌تواند روی شبکه خاندان پوتین هم حساب کند. برادر آنا، میخائیل، به عنوان ناظر رئیس جمهور در شرکت گازپروم مشغول است. ایگور پوتین و پسرش رومن در زمینه‌های مختلف تجاری و پولشویی دست داشته‌اند. دختر پوتین، کاترینا تیخونوا، بر سرمایه‌گذاری‌ها در هوش مصنوعی و بیوتکنولوژی نظارت می‌کند.

ولادیمیر پوتین اکنون یک وظیفه مهم را به آنا واگذار کرده است که با انبوه جانبازان بازگشته از جنگ و خانواده‌های داغدار آن‌ها سروکار داشته باشد. او از رفتار بد با کهنه سربازان افغانستان و چچن به عنوان انگیزه اصلی برای تأسیس بنیاد مدافعان میهن (DFF) یاد کرده است. اینکه پوتین این امر را به آنا سپرده تعجب آور نیست. او سطح بالایی از شایستگی را در تجارت زغال سنگ روسیه نشان داده است. او خوش بیان و کاریزماتیک است که برای نخبگان نزدیک به پوتین نادر است. به عنوان رئیس بنیاد مدافعان میهن، او روابط مستحکمی با نخبگان نظامی و منطقه‌ای ایجاد کرده است. سرگئی کرینکو، معاون رئیس دفتر پوتین که مسئول سیاست داخلی است، ریاست هیئت مدیره بنیاد را بر عهده دارد که شاخص بسیار مهمی از حمایت کرملین است. رسانه‌های روسی به طور مرتب آنا را در کنار قدرت‌های کلیدی کرملین نمایش می‌دهند. اما او همچنین به دنبال دیده شدن در کنار مادران داغدار و سربازان معلول است.

آنا پوتینا در رابطه با وظیفه خود ادعا می‌کند: «هدف اصلی صندوق [کهنه سربازان] کمک به همه کسانی است که از جبهه به خانه باز می‌گردند تا اجتماعی و سازگار شوند و به یک زندگی صلح آمیز و خلاق بازگردند.» این سازمان که اخیراً در آوریل 2023 تأسیس شده است، در حال حاضر 89 مرکز در تقریباً تمام مناطق روسیه و اوکراین اشغال شده افتتاح کرده است. در 22 سپتامبر 2023، دولت روسیه بیش از 5 میلیارد روبل (55 میلیون دلار) به صندوق وی اختصاص داد و مطمئناً الیگارش‌های روسی موظف به «اهدای» مبالغی بسیار بیشتر هستند.

در ماه مه 2023، تلویزیون ملی روسیه کمپینی دقیق را راه اندازی کرد که به بنیاد آنا اختصاص داشت. این در حالی است که در طول یک سال و نیم اول جنگ، اخبار روسیه هرگونه پوشش سربازان مجروح یا مادران داغدار را سانسور می‌کرد. او در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد: «هدف اصلی کار صندوق، حمایت هدفمند از هر جانباز و هر خانواده سرباز کشته شده، کمک به حل مشکلات و بازگشت آن‌ها به زندگی عادی است.» 

آنا پوتینا کاری را انجام می‌دهد که دیگر نخبگان پوتین نمی‌توانند انجام دهند: او در حال ایجاد طیف گسترده‌ای از پیوندهای مشتری مدارانه در تمام سطوح جامعه روسیه است. او با سفر به سراسر کشور برای ساخت مراکز جانبازان، جلسات خود را با نخبگان منطقه‌ای به نمایش می‌گذارد. در مجموع، سازمان کهنه سربازان آنا پوتینا یک سکوی پرش سیاسی قدرتمند برای او فراهم می‌کند.

رئیس جمهور آینده؟