معمای بازی روسیه با کارت هسته ای/ چرا آمریکا اتحاد پکن و مسکو را باور ندارد؟

به گزارش اقتصادنیوز، هفته گذشته مسکو بار دیگر تهدید خود مبنی بر استفاده از سلاح هسته ای در اوکراین را تکرار کرد. توسل احتمالی روسیه به چنین سلاحی باید با لحاظ کردن گزاره هایی اجرایی شود. نخست چنین سلاحی باید قابل تحویل باشند، می بایست برای دستیابی به هدف ارزشمندی مورد استفاده قرار گرفته و به طور ایده آل آسیب جانبی کمی به شهرهای غیر هدفمند یا دوست تحمیل کنند. مهمتر از آن، کرملین باید مطمئن باشد که به حمله هسته ای اش پاسخی متقابل داده نمی شود. معمای بزرگ این است که کشور مورد حمله چه کاری ممکن است انجام دهد، علاوه بر آن آیا حمله اولیه به اندازه کافی ویرانگر خواهد بود یا خیر. این عدم قطعیت از تراژدی هیروشیما و ناکازاکی تا تا به امروز وجود داشته و دارد.

پشت پرده یک شبه اتحاد

به نوشته ژئوپلتیکال فیوچر، روسیه با توسل به تهدیدهای هسته ای به دنبال افزایش بهای جنگ در اوکراین است. اما با لحاظ کردن ناشناخته ها، مسکو تاکنون از حمله هسته ای خودداری کرده است. شاید جالب‌تر واکنش چین بود. موضع پکن در مورد اوکراین سنجیده شده است. چین در روزهای آغاز جنگ در اوکراین به روسیه رای ممتنع داد اما با پیشرفت درگیری، موضع چین به دلیل بدتر شدن روابط این کشور با ایالات متحده و نیاز به کشور متحد و شریک اقتصادی جدید تغییر کرد. هرچند با گذشته زمان پکن یک حقیقت را به خوبی فهمید، این که روسیه نمی تواند به سرعت در اوکراین پیروز شود و فراتر از آن ممکن است در این بازی شکست بخورد.در همین راستا می توان گفت که اتحاد چین و روسیه فراتر از یک بیانیه مطبوعاتی و دست دادن نیست، اگرچه اغلب تلاش می شود فراتر از این قاب ترسیم شود.اتحاد نوعی فرآیند همکاری مادی و نظامی برای شکست دشمن است. اتحادهای غیرنظامی وجود دارد، اما همه اتحادها بر این فرض تعریف شده که هر دو طرف ابزارهای مورد نیاز برای جنگ با موفقیت و در زمان مناسب را دارند یا می‌توانند به دست آورند. یک اتحاد یک هدف مشترک دارد: ایجاد توانایی برای تقویت قابل توجه نیروی مشترک.

از مدت ها پیش این فرض وجود داشت که روسیه و چین اتحادی را برای شکستن یا حداقل تضعیف ایالات متحده تعریف کرده اند. اما چنین سناریویی محقق نشده است. ایالات متحده با کمک متحدانش در اقیانوس اطلس شمالی، روسیه را با چالش جدی روبرو کرد. از منظر تئوری روسیه می‌توانست از نیروهای چینی در جنگ اوکراین استفاده کند، اما فاصله میان این دو مشکلات لجستیکی ایجاد کرد. همچنین منافع پکن در راضی نگاه داشتن ایالات متحده و حراست از خطوط قرمزش در جزایر شرق آسیا است. علاوه بر این، چین و روسیه تاریخ ناخوشایندی داشته اند که با تهاجمات اشباع شده است. پس از حمله به رودخانه اوسوری، چین در دهه 1970 با ایالات متحده علیه روسیه توافقی را منعقد کرد که در چارچوبش جمع آوری اطلاعات برای ایالات متحده تعریف شده بود.حال علیرغم چنین تاریخچه پرتنشی موضع گیری پکن در برابر تهدیدهای روسیه قابل تامل است. چین گفت که استفاده از چنین تسلیحاتی علیه ایالات متحده منطقی است. حال یک اتحاد صرفاً گفتاری بین دو کشور بدون آن که جنبه عملیاتی داشته باشد، تعریف شده است.

نکته قابل تامل آن است که چین یک قدرت هسته ای شناخته شده است و نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده بر این اساس وضعیت را رصد می کند. پس بیانیه پکن چیزی را تغییر نمی دهد. اگر هدف را حدس بزنیم، این خواهد بود که روسیه در آستانه مذاکرات صلح قرار دارد و چین نمی‌خواهد به واسطه شرایط پیش آمده، واشنگتن جسور شود. پکن با همسویی موقت با روسیه و گذاشتن کارت هسته‌ای روی میز، امیدوار بود که اتحاد گفتاری با روسیه مانع از جسارت واشنگتن شود.اما چین نیز ممکن است به سلاح هسته ای متوسل شود، بنابراین هیچ چیزی مانع از آن نمی شود آمریکا چنین اتحادی را تحت فشار قرار ندهد. از منظر واشنگتن این که روسیه در اوکراین دفن شود، رضایت بخش است. این وضعیت موجب می شود تا آمریکا چین را با چالش های اقتصادی اش تحت فشار قرار دهد. ایالات متحده اتحادهایی در اروپا و آسیا تعریف کرده، بنابراین نیازی به پیچیدگی اتحادهای سابق ندارد. روسیه و چین می‌توانند آرزو کنند که منابع لازم برای ایجاد یک اتحاد را داشته باشند، اما بیشترین کاری که می‌توانند انجام دهند این است که شبح یک حمله هسته‌ای غیرقابل قبول را افزایش دهند.