هراس آمریکا از مثلث ایران، روسیه و چین/ راز هم‌صدایی رقبای واشنگتن

به گزارش اقتصاد نیوز، به گفته ناظران رقبای ژئوپلتیکی ایالات متحده اهداف مشترکی تعریف کرده و بدین طریق هم‌صدا شده اند. مسکو و پکن پیش از حمله روسیه به اوکراین، شراکت استراتژیک "بدون محدودیت" شان را اعلام کردند. همزمان همکاری های نظامی میان ایران و روسیه، روابط راهبردی این دو بازیگر را تقویت کرده است. این در حالی است که پکن و تهران چندین دهه است که دارای رابطه ای استراتژیک هستند.

با این حال به ادعای گروهی از تحلیلگران واشنگتن هنوز با اتحاد تمام عیار قدرت های رقیب روبرو نیست. این در حالی است که گروهی دیگر چنین تحلیلی را به چالش کشیده و از تغییر نظم جهانی و تعریف جبهه‌ای واحد از ایران، روسیه و چین در برابر آمریکا می گویند.

آیا چین و روسیه و ایران متحد هستند؟

به نوشته بیزنس استاندارد، از منظر آمریکایی‌ها، اتحادهای نظامی رسمی استاندارد طلایی همکاری بین المللی است. خب با توجه به اینکه واشنگتن ده ها متحد پیمانی در سراسر جهان دارد؛ چنین گزاره ای تعجب آور نیست. این روابط نقشی حیاتی در استراتژی ایالات متحده ایفا کرده و به بسیاری از آمریکایی ها نسبت به آنچه که یک اتحاد مستلزم آن است دیدگاه خاصی داده است.اتحادهای تعریف شده توسط ایالات متحده بیشتر حول محور تعهدات دفاعی متقابل مندرج در معاهدات تعریف شده است. آنها اغلب ریشه در پیوندهای عمیق ایجاد شده توسط منافع مشترک و ارزش های دموکراتیک دارند. این ائتلاف ها در برابر چالش های امنیتی، از مبارزه با تروریسم گرفته تا مهار قدرت روسیه و چین،مهارت هارا ارتقا می دهند. همچنین فرض می‌شود که اتحادهای آمریکایی پایدار هستند. به عنوان نمونه، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی و پیمان‌های امنیتی کلیدی آمریکا در غرب اقیانوس آرام برای نسل‌ها وجود داشته‌اند. در این میان گروهی مدعی اند که روابط ایران، چین و روسیه در مقایسه با یکدیگر چندان قابل توجه نیستند. این کشورها هیچ تعهد عمومی رسمی برای دفاع از یکدیگر ندارند. به ادعای این گروه تعامل این سه بازیگر اغلب مملو از بی اعتمادی است.

پوتین مطمئنا از اینکه شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین او را در اوکراین به حال خود رها کرده خشمگین است. تهران و مسکو برای نفوذ در خاورمیانه با یکدیگر رقابت دارند. به ادعای بیزنس استاندارد، ایران، روسیه و چین به روشی که آمریکایی‌ها معمولاً از این اصطلاح استفاده می‌کنند، متحد نیستند. اما شاید بدین اتحادها نیز نیازی ندارند.اتحادهای آمریکا از نظر تاریخی غیرعادی هستند. پیش از اواسط قرن بیستم، دیپلماسی اروپایی اغلب دارای شراکت های محدود و مبادلاتی بود. اتحادهای کلیدی، مانند ائتلاف سه گانه انگلیسی، فرانسه و روسیه، قبل از جنگ جهانی اول، فاقد تعهدات دفاعی صریح و بر اساس مجموعه ای از تفاهمات ضعیف تر بودند. حتی بدنام ترین و مخرب ترین اتحاد تاریخ مدرن - پیمان سه جانبه بین قدرت های محور آلمان، ایتالیا و ژاپن در جنگ جهانی دوم - با بدبینی و ضدیت متقابل به پایان رسید. در بررسی روابط بین رقبای آمریکا، سؤال این نیست که آیا هم صدایی شان با تعریف واشنگتن از ائتلاف مطابقت دارد یا خیر. مسئله این است که آیا این رابطه زمینه سازهمکاری واقعی برای تغییر چشم انداز استراتژیک خواهد بود یا نه.

اتحاد در برابر دشمن مشترک

بیزنس استاندارد در بخش دیگری از یادداشت خود آورده است که مشارکت چین و روسیه شامل فروش تسلیحات، تمرینات نظامی و همکاری در حوزه فناوری است. مسکو و پکن برای تقویت نفوذشان در آسیای مرکزی با یکدیگر همکاری کرده‌اند. شاید مهم‌تر از همه، این دو کشور بسیاری از تنش‌هایی را که زمانی روابطشان را دچار مشکل کرده بود، حل کرده‌اند تا بتوانند بر دشمن مشترک متمرکز کنند، مراد ایالات متحده است. هر دو کشور همچنین به دنبال روابط قوی تر با ایران بوده.اند. تهران و مسکو در سال 2015 متحدان نظامی در سوریه بودند تا به جنگ داخلی در این کشور پایان دهند. همزمان روابط نظامی ایران و روسیه نیز توجه ها را جلب کرده است، در همین راستا گروهی از تحلیلگران گفته اند که تعاملات میان تهران با مسکو و پکن موجب شده تا ایران کم تر تحت تاثیر پیامدهای منفی تحریم ها قرار بگیرد.ایران و چین روابط دیرینه خود را از طریق یک توافقنامه مشارکت راهبردی 25 ساله که در سال 2021 امضا شد رسمیت بخشیدند. روابط روسیه و ایران همچنان قابل توجه تر است.

این نشریه مدعی است، روس ها با برنامه ماهواره ای به ایران کمک می کنند و دسترسی ترجیحی به ذخایر غلات را فراهم می کنند. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده، مدعی است که همگرایی روسیه و ایران "چیزی است که تمام جهان باید به آن به عنوان یک تهدید عمیق نگاه کنند."درک منطق این همکاری آسان است. هر سه قدرت به دنبال حفظ و محافظت از سیستم‌های سیاسی شان هستند، ایالات متحده را از همسایگی‌های جغرافیایی خود بیرون می‌رانند، و نظم پس از جنگ سرد تحت سلطه واشنگتن را برنمی تابند.علاوه براین  باید گفت که مسکو، تهران و پکن این توان را دارند تا قدرت ایالات متحده را در چندین جبهه به چالش بکشند.