واکاوی روابط ایران و روسیه در عصر پزشکیان/ تهران از مسکو فاصله می‌گیرد؟

به گزارش اقتصادنیوز، پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری ایران نشان از خواست تهران برای اعمال تغییراتی در عرصه سیاست خارجی است. در همین راستا گروهی مدعی اند که احتمالا در عصر پزشکیان شاهد تلاش ایران برای احیای روابط با غرب و فاصله گیری این کشور از شرق باشیم.

تعامل با غرب؛ چالش اصلی پزشکیان

در همین راستا بنیاد کارنگی نوشته، پیروزی غیرمنتظره پزشکیان پس از درگذشت ابراهیم رئیسی در حادثه سقوط بالگرد نشان از آن دارد که ایران کماکان می تواند جهان را شگفت زده کند.

این موسسه مطالعاتی در ادامه یادداشت خود مدعی شد، وقتی صحبت از سیاست خارجی به میان می آید، تمایل برای تغییر، به صورت تاکید بر پایان انزوای جهانی ایران خود را نشان می دهد. به عبارت دیگر، این تغییر در قاب عادی سازی روابط با غرب عریان می شود. پزشکیان در جریان تبلیغات انتخاباتی در این باره بسیار صحبت کرد و مانند اصلاح طلبان آشکارا خواستار بهبود روابط با اروپا و کاهش تنش با آمریکا شد.

با این همه گروهی مدعی اند که با توجه به شرایط حاکم بر ساختار بین الملل، «عادی سازی روابط با غرب» شاید بیش از همه در قالب شعار باقی بماند و نتوان آن را اجرایی کرد. به ادعای این گروه حتی اگر ایران بخواهد مسیر خود را تغییر دهد، مشخص نیست که در شرایط فعلی چگونه می‌تواند چنین چرخشی را محقق کرد.

این گروه مدعی اند بزرگ‌ترین مشکل تهران تحریم‌های غرب است که در سال‌های اخیر بر ابعاد و دامنه آن افزوده شده است. هر گونه تلاش برای احیای مجدد توافق هسته ای ایران که دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در سال 2018 از آن خارج شد، احتمالا شکست خواهد خورد. همچنین مشخص نیست که آیا واشنگتن و اروپا آماده لغو تحریم‌ها هستند یا فراتر از آن از اعمال تحریم‌های جدید خودداری می‌کنند.

بنابراین جای تعجب نیست که پزشکیان پس از پیروزی اش در کارزار اخیر با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در باب امضای توافق همکاری راهبردی رایزنی داشت.

به ادعای بنیاد کارنگی پزشکیان برای بازتعریف روابط تهران با مسکو با محدودیت هایی روبرو است. به ادعای این موسسه مطالعاتی، هر چقدر هم که تقاضا برای عادی سازی روابط با غرب قوی باشد، تهران به احتمال زیاد روابط خود با مسکو و پکن را در سال های آینده عمیق تر خواهد کرد. از همین رو می توان گفت، بعید است که برد پزشکیان به این معنا باشد که روسیه و ایران همکاری های خود را در آینده نزدیک افزایش ندهند. زیرا دو بازیگر به تعامل با یکدیگر نیاز دارند. این در حالی است که رویکرد دستگاه دیپلماسی ایران چندان مطلوب بخشی از رای دهندگان ایرانی نیست. منتقدان بر این باورند که تمرکز بر شرق و بی اعتنایی به غرب، صرفا هزینه های بالایی را بر ایران تحمیل خواهد کرد. شاید تاکید پزشکیان بر اصل تعامل با غرب همزمان با همکاری با شرق، راز پیروزی اخیر او در کارزار ریاست جمهوری باشد.