آماده باش در مرز لبنان؛ کابوس آمریکا محقق شد؟/ صف آرایی شاهین‌های اسرائیل در برابر حزب‌الله
به گزارش اقتصادنیوز، بعد از گذشت بیش از 9 ماه از جنگ اسرائیل با حماس در نوار غزه، دو بازیگر بیش از هر زمان دیگری به جنگ دوم و حتی بزرگتر در مرزهای شمالی سرزمین های اشغالی نزدیک شده اند. ماه ژوئن، نیروهای دفاعی اسرائیل امدعی شدند که پلن ها برای حمله (ادعایی) تمام عیار در جنوب لبنان تایید شده است. در اواسط ژوئیه، حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله لبنان گفت که این گروه آماده است تا طیف وسیعی از شهرهای سرزمین‌های اشغالی را هدف حملات موشکی‌اش قرار دهد.
اگرچه این احتمال چنین کنشی در رسانه های بین المللی چندان مورد توجه قرار نگرفته، اما رویارویی تمام عیار بین اسرائیل و حزب الله پیامدهایی خواهد داشت که در برابرش جنگ در غزه محدود جلوه می کند. حمله هوایی و زمینی اسرائیل به حزب‌الله، گروهی مسلح به تجهیزات پیشرفته زمینه ساز هرج و مرج در خاورمیانه شده و با ورود ایالات متحده به مرحله مهمی از فصل انتخابات ریاست‌جمهوری، می توان بی‌ثبات‌کننده باشد. همچنین روشن نیست که چنین جنگی می تواند به سرعت پایان یابد یا اینکه مسیر روشنی برای پیروزی قاطع وجود دارد. نشریه فارن افرز در همین رابطه یادداشتی را منتشر کرده، اقتصادنیوز این یادداشت را در سه بخش ترجمه کرده که بخش نخست تحت عنوان «آغاز شمارش معکوس رویارویی اسرائیل و حزب الله/ آخرین تیر ترکش تل آویو برای بقا/ خاورمیانه در آستانه جنگی تمام عیار؟» منتشر و در ادامه بخش دوم آمده است.
عبور از خط قرمز!
اگر برخی از رهبران نظامی اسرائیل اراده داشتند، ممکن بود این بازیگر حتی قبل از تهاجم به غزه، جنگی را علیه حزب الله آغاز کند. 10 اکتبر، جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، سخنرانی ایراد کرد و در چارچوبش وعده (ادعایی) کمک آمریکا به اسرائیل علیه حزب الله و ایران، از جمله ارسال دو ناو هواپیمابر به منطقه را مطرح کرد.
با این وجود، یک روز بعد، یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل و برخی از ژنرال‌ها تلاش کردند تا بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر را تحت فشار قرار دهند تا عملیات بزرگی علیه حزب‌الله را تأیید کند که ظاهراً شامل ترور(ادعایی) رهبران این گروه بود. اما نتانیاهو می‌دانست که نباید از این خط قرمز عبور کند. او همچنین می‌دانست که حمله (ادعایی) به حزب‌الله به احتمال زیاد به تهاجم زمینی به جنوب لبنان ختم می‌شود، از همین رو او تردید داشت که آیا ارتش توان انجام جنگ‌های بد در جبهه‌های مختلف را دارد.
به گفته مقاماتی که در آن بعدازظهر حضور داشتند، نتانیاهو دست به کار عجیبی زد، او جزئیات تلاش های امنیتی اش را برای جلوگیری از ورود گالانت به دفتر نخست‌وزیر در تل آویو فاش کرد. وقتی گالانت توانست از خطوط امنیتی عبور کند، فرصت برای حمله هوایی از بین رفته بود.عصر همان روز، نتانیاهو تصمیم گرفت بنی گانتز و گادی آیزنکوت، روسای سابق ستاد ارتش اسرائیل را که رهبران حزب وحدت ملی میانه‌رو بودند، به کابینه جنگی تازه تأسیس دعوت کند، اقدامی که به کابینه اجازه می‌دهد برخی از آنها را محدود کند. ایده‌های جنگ‌طلبانه‌تر توسط گالانت یا رهبران دیگر شرکای ائتلاف جناح راست او ارائه شده است.
با شروع جنگ در غزه، وضعیت در امتداد مرز شمالی سرزمین های اشغالی ناآرام باقی مانده است. اگرچه هر دو طرف تا حدودی خویشتن داری کرده اند، اما اسرائیل در موارد متعدد تنش ها را افزایش داده است. اوایل ژانویه، نیروهای اسرائیلی، رهبر حماس را در جنوب بیروت ترور کردند – این رخداد به نوعی عبور از خط قرمز بود، چرا که حملات اسرائیل به شمال بیروت در سال های اخیر نادر بوده است.
اخیرا اسرائیل سه تن از فرماندهان ارشد حزب الله را نیز ترور کرده است. در طول جنگ، نیروی هوایی اسرائیل مکرراً به کاروان‌های تسلیحاتی حمله کرده و گاهی نیروهای حزب‌الله را در دره بقاع، نزدیک مرز لبنان با سوریه، ترور کردند. تا اواسط ژوئیه، حزب الله کشته شدن بیش از 370 جنگجوی خود را در حملات اسرائیل از زمان آغاز جنگ در غزه تایید کرد. ده ها مرد مسلح فلسطینی و غیرنظامی لبنانی نیز کشته شده اند.حزب الله نیز به نوبه خود به تدریج کمیت حملات موشکی خود را افزایش داده و در سمت اسرائیل حدود 30 سرباز و غیرنظامی کشته شده اند. شهرها و روستاها در دو طرف مرز مسطح شده اند. مقامات اسرائیلی می گویند که بیش از 1000 خانه و ساختمان در نتیجه حملات حزب الله به شدت آسیب دیده است. اما بزرگترین تأثیر بر اسرائیل تا کنون آوارگی طولانی مدت ده ها هزار اسرائیلی است.
آماده باش!
کابینه اسرائیل به واسطه هراس از حمله مشابه هفت اکتبر حماس، از اسرائیلی های ساکن شمال سرزمین های اشغالی خواست تا این منطقه را تخلیه کنند؛ البته حملات حزب الله نیز بی تاثیر نبود. با این حال در چند ماه گذشته، نگرانی‌های بیشتری در مورد استفاده روزافزون حزب‌الله از راکت‌های ضدتانک وجود دارد که برد آنها تا 6.5 مایل است و بسیار دقیق و رهگیری آنها دشوار است. آنها از زمان شروع خشونت ها در شمال سرزمین های اشغالی خسارات زیادی وارد کرده و تلفات بسیاری برجای گذاشته است. در کانون بن‌بست حاکم میان اسرائیل و حزب‌الله، اشغال و تسلیح مناطقی در جنوب رودخانه لیتانی، که از جنوب لبنان می‌گذرد، قرار دارد.
بر اساس توافق (ادعایی) آتش بس در سال 2006، حزب الله قرار بود در شمال لیتانی، در زمینی بین رودخانه و مرز اسرائیل(سرزمین های اشغالی) - فاصله حدود هفت مایل در شرق تا 20 مایل در غرب - تحت کنترل سازمان ملل باقی بماند. اما مفاد این توافق (ادعایی) اجرا نشد و نیروهای حزب الله کنترل مرز را در اختیار گرفتند.بنابراین، اسرائیل می خواهد واحدهای حزب الله، به ویژه نیروهای نخبه رضوان - نیروهای عملیات ویژه که برای انجام حملات فرامرزی در اسرائیل تعریف شده اند - در شمال رودخانه لیتانی باقی بمانند. برعکس، حزب الله گفته که آتش بس آینده را تنها در صورتی می پذیرد که بازگشت به وضعیت قبل از 7 اکتبر فراهم شود - به عبارت دیگر، به مبارزان حزب الله اجازه دهد تا به جنوب لیتانی بازگردند. در چنین سناریویی، این گروه همچنین احتمالاً به دنبال بازسازی 20 پایگاه نظامی خود در امتداد مرز هستند.
از اواخر سال 2023، آموس هوخشتاین، فرستاده ویژه بایدن در منطقه، تلاش دارد میانجی‌گر آتش‌بس بین اسرائیل و حزب‌الله را عهده دار باشد. اما حزب الله تصریح کرده که تا زمانی که جنگ اسرائیل در غزه ادامه داشته باشد، به جنگ ادامه خواهد داد. اوایل ژوئیه، واشنگتن برای معامله گروگان بین اسرائیل و حماس فشار تازه ای وارد کرد. اگر این طرح موفق شود -کاخ سفید برای پیشبرد مذاکرات اسرائیل و لبنان خیز برمی دارد. تا آنجایی که جبهه شمالی پیش می‌رود، رهبری ارتش اسرائیل آتش‌بس در غزه را «لحظه‌ای» می‌داند برای پایان دادن به خصومت‌ها در شمال.اما مفروضات آمریکا و اسرائیل در مورد تنش زدایی با حزب الله ممکن است خیلی خوش بینانه باشد. اساف اوریون، رئیس سابق استراتژی ارتش اسرائیل و یکی از همکاران موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، مدعی است:«تصور یک توافق پایدار طولانی مدت دشوار است. بالاخص به واسطه اعتماد به نفس بالای حزب الله، از منظر او این مقوله که توافق مورد مذاکره بتواند به نگرانی‌های اسرائیل درباره نزدیکی حزب‌الله به مرزها و تهدید موشکی پایان دهد، دور از ذهن است.» حتی اگر حزب‌الله با خواسته اصلی اسرائیل موافقت کند و از مرزها عقب‌نشینی کند، تاریخ نشان داده که بعید است که نیروهای حزب‌الله برای همیشه عقب بمانند – یا اینکه هر بازیگر خارجی بتواند چنین عقب‌نشینی را اجرا کند. پس از شکست اطلاعاتی اسرائیل در امتداد غزه، چگونه به جوامع شمالی اسرائیل اطمینان داده می‌شود که ارتش اسرائیل سیگنال‌های مشابهی را در مرز لبنان از دست نخواهد داد؟ هم اکنون مشخص است که ارتش اسرائیل باید به طور دائم نیروهای قابل توجهی را در شمال سرزمین های اشغالی و اطراف غزه مستقر کند.
با این حال، حتی پس از آن، تصمیم گیری در مورد ایمن بودن وضعیت به عهده ساکنان این مناطق خواهد بود. اگر آنها متقاعد نشوند، بسیاری از آنها برنمی‌گردند.شیمون شاپیرا، تحلیلگر اسرائیلی مدعی است «حسن نصرالله خواهان جنگ تمام عیار با اسرائیل نیست. با این حال، در صورت تشدید تنش ها به صورت ناخواسته، او و این گروه وارد عمل می شوند». یک طرف ممکن است تصمیم بگیرد که یک ضربه پیشگیرانه به طرف دیگر وارد کند، زیرا تصور می کند حریفش در حال برنامه ریزی حمله غافلگیرانه مشابهی باشد. به عنوان مثال، اگر حزب‌الله نیروهای خود را در جنوب در حالت آماده‌باش بالا نگه دارد، اطلاعات نظامی اسرائیل به اشتباه تصور می‌کند که این گروه برای یک عملیات فوری آماده می‌شود و با نیروی عظیم پاسخ می‌دهد.
با شروع سال تحصیلی از اول سپتامبر، بسیاری از خانواده های ساکن شمال صبر و تحمل خود را از دست می دهند. رؤسای شهرداری های محلی در شمال بیم دارند که بدون اقدام کابینه بسیاری از خانواده ها برای همیشه منطقه را ترک کنند. کابینه نتانیاهو به دلیل بی توجهی به جوامع در خط مقدم جنگ به شهرت رسیده - و اگرچه یک دفتر ویژه برای رسیدگی به نیازهای ساکنان جنوب تأسیس شده استهیچ اقدام مشابهی در شمال انجام نشده است.
در هفته‌های اخیر، رهبران اپوزیسیون از شکست کابینه در رسیدگی به امنیت اطراف مرز شمالی (سرزمین های اشغالی)استفاده کرده‌اند و نتانیاهو ممکن است به این نتیجه برسد که زمان رو به اتمام است. وضعیت ناپایدار در مرزهای شمالی، کابینه اسرائیل را در تنگنا قرار داده است. اگرچه نتانیاهو و گالانت حزب‌الله و دولت لبنان را تهدید کرده‌اند، اما به نظر نمی‌رسد که طرفین مشتاق چنین سناریویی باشند.
شایان ذکر است که حزب الله در پی اولین حمله اسرائیل به لبنان در سال 1982، در جنگی که اکنون به عنوان جنگ اول لبنان شناخته می شود، تأسیس شد. تا سال 2000، این گروه توانست اسرائیلی‌ها را از منطقه امنیتی خودخوانده‌شان در جنوب لبنان بیرون راند و ارتش اسرائیل را مجبور به عقب‌نشینی کامل به دلیل نگرانی‌های عمومی اسرائیل در مورد تلفات نظامی کرد. سپس، جنگی که در ژوئیه 2006 آغاز شد، پس از 34 روز با تساوی به پایان رسید که هر دو طرف را ناراضی اما در عین حال نگران از رویارویی مستقیم گسترده دیگری وجود دارد. بسیاری از تحلیلگران اسرائیلی گمان می کنند که حزب الله خود را به خوبی برای دور بعدی آماده کرده است
