گام بعدی نتانیاهو در خاورمیانه؛ اسرائیل در انتظار یک اتفاق مهم

به گزارش اقتصادنیوز، حمله محدود اسرائیل به برخی از پایگاه‌های نظامی در ایران و پاسخ احتمالی تهران به تل‌آویو کماکان در راس اخبار قرار دارد. در همین راستا، نشریه‌ها و تحلیل‌گران مختلف تلاش دارند تا این رویارویی را از زوایای مختلف بررسی کرده و به پیامدهای احتمالی آن بپردازند. شورای آتلانتیک در گفت‌وگو با تحلیل‌ران و کارشناسان تحولات اخیر خاورمیانه را تحلیل کرده است.

بُرد ایران

جاناتان پانیکوف، مدیر ابتکار امنیت خاورمیانه در گفت‌و‌گو با شورای آتلانتیک ضمن اشاره به تلاش‌های ایالات‌متحده برای محدود نگاه‌داشتن دامنه رویارویی مدعی است که واشنگتن در حمله اخیر اسرائیل نقش نداشت، اما توانست ابعاد ماجراجویی تازه اسرائیل را کاهش دهد.

تصمیم واشنگتن مبنی بر عدم حمله تاسیسات نفتی و هسته‌ای که می‌توانست زمینه‌ساز رویارویی تمام عیار شود، بخشی از تلاش‌های واشنگتن بود. به ادعای این تحلیل‌گر، ایالات‌متحده برای اثبات ادعای تعهد آهنین خود به اسرائیل، سامانه ضد موشکی تاد را مستقر و جت‌های جنگنده اف-16 را برای اسرائیل ارسال کرد.

پانیکوف در ادامه این گفت‌و‌گو تاکید کرد، اسرائیل تا پیش از این به توصیه‌های جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا در ارتباط با حزب‌الله و حماس توجهی نداشت، اما این بار توصیه‌های ادعایی نظامی-‌استراتژیک آمریکا درباره با ایران موثر افتاد. حال به ادعای این تحلیل‌گر پرسش اصلی این است که آینده خاورمیانه را چگونه می‌توان متصور شد؟

او در پاسخ گفت: در شرایط کنونی پتانسیل خطای محاسباتی بالا است و همین گزاره می‌تواند زمینه‌ساز رویارویی تمام‌عیار شود. کریستین فونتن رز، دیگر تحلیل‌گر خاورمیانه نیز با اشاره به محتمل بودن پاسخ تهران مدعی است: در شرایط کنونی اسرائیل بر اصل رویارویی با حزب‌الله و حماس متمرکز خواهد شد. به ادعای این کارشناس، اکنون تل‌آویو در شرایط دشواری قرار دارد و این گزاره می‌تواند نوعی بُرد برای تهران محسوب شود.

به ادعای این کارشناس، اسرائیل امروز چرخه انتخابات ایالات‌متحده را رصد می‌کند؛ چراکه نتایج حاصل از آن می‌تواند تصمیم‌سازی‌های این بازیگر را تحت تاثیر قرار دهد. از همین رو، تل‌آویو سرگردان میان عدم قطعیت‌ها درباره نتیجه انتخابات آمریکا و ترکیب سنا بعد از انتخابات پنجم ماه نوامبر است.

به ادعای فونتن رز، این سرگردانی ممکن است موجب شود تا بازیگران عرب حاشیه خلیج‌فارس که امروز میان تهران و تل‌آویو گرفتار شده‌اند، پس از هشدارهای آشکار و پنهان عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در باب پیامدهای احتمالی رویارویی جانب ایران را بگیرند.

جینا ابرکرومبی، کارشناس خاورمیانه نیز بر این باور است که عقب‌نشینی اسرائیل و عدم حمله این بازیگر به تاسیسات نفتی و هسته‌ای ایران برای واشنگتن گزاره‌ای مثبت قلمداد شد. به باور این تحلیل‌گر، واشنگتن درصدد است تا از فرصت به‌دست آمده استفاده کرده و زمینه را برای برقراری توافق صلح در غزه و لبنان و میان اسرائیل با حماس و حزب‌الله هموار کند. هرچند که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به هرگونه طرحی برای صلح از سوی کاخ سفید پاسخ منفی می‌دهد.

فارغ از این‌ها بایدن تصور می‌کند مانع از رویارویی تمام‌عیار در خاورمیانه حداقل تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در این کشور شده و همین گزاره را بُردی برای خود و حزب دموکرات می‌داند. ما شالوم لیپنر، کارشناس خاورمیانه باور دیگری دارد و مدعی است، حمله محدود اسرائیل به‌معنای توقف چرخه خشونت‌ها نیست.

به باور ادعایی این کارشناس، تهران ممکن است در برابر حملات به پایگاه‌های نظامی‌اش خویشتن‌داری نکرده و به تل‌آویو پاسخی سخت دهد. از همین رو می‌توان گفت، پتانسیل تشدید تنش‌ها در خاورمیانه بالا است. به ادعای این تحلیل‌گر، شاید دولت بایدن توانست این بار اسرائیل را مهار و دامنه تنش‌ها را مدیریت کند، اما بار دوم شاید چنین شانسی نداشته باشد.

دنی سیترینویچ، فعال در شورای آتلانتیک نیز مدعی است، حمله محدود اسرائیل به ایران بدین معنا نیست که خاورمیانه از جنگی تمام‌عیار رها شده است. به ادعای این تحلیل‌گر، حمله اسرائیل محدود بود، اما در قیاس با اقدامات تحریک‌آمیز این بازیگر در ماه آوریل گسترده‌تر قلمداد می‌شود.

شورای آتلانتیک در پایان می‌نویسد که با توجه به اینکه اسرائیل برای اولین بار بعد از جنگ عراق، پایتخت ایران را هدف حمله‌اش قرار داده، شاید تهران چنین تهاجمی را بی‌پاسخ نگذارد و صبر استراتژیک را کنار گذاشته و گزینه رویارویی را برگزیند؛ اینگونه امیدهای بایدن نقش برآب خواهد شد.