رقابت پنهان آمریکا و روسیه در قطب شمال برای گنجینه پنهان/ واشنگتن می‌تواند مسکو را از بازار گاز حذف کند؟
به گزارش اقتصادنیوز، مدرن دیپلماسی با انتشار یادداشتی نوشت: ایالات متحده و علاقه‌مندی روسیه به توسعه اقتصاد قطب شمال و کشتیرانی، چارچوبی بالقوه برای همزیستی این دو کشور در سطح جهانی فراهم می‌آورد. در طول رایزنی‌های هیئت‌های دیپلماتیک در ریاض، نمایندگان ایالات متحده و روسیه "مناطق خاصی از همکاری" را شناسایی کردند که شامل "پروژه‌های مشترک در قطب شمال" می‌شود.
حال باور بر این است که این منطقه 13 درصد از نفت غیرمجاز جهان و 30 درصد از ذخایر گاز طبیعی دست‌نخورده را در خود جای داده است. علاوه بر این، ایالات متحده و روسیه هر دو تمایل دارند تا اکتشاف و استخراج مواد خام حیاتی مانند مس، کبالت و عناصر خاکی کمیاب در قطب شمال را تسریع کنند.
آینده مبهم انرژی در سایه ترکش‌های جنگ روسیه و اوکراین
مدرن دیپلماسی در ادامه نوشت: مشخص است که در نقشه‌ای که در مرکز آن قطب شمال قرار دارد، فلزات در سواحل پیرامونی قاره‌ها متمرکز شده‌اند، به ویژه در فنلاند، سوئد و کانادا. به همین ترتیب، شرکت‌های اگزون و شِورون در حال راه‌اندازی صندوق‌های پوشش ریسک برای توسعه فعالیت‌های صادرات گاز ، از جمله در دایره قطب شمال، هستند تا به نیازهای آینده برای هوش مصنوعی و مراکز داده پاسخ دهند.
این نیروگاه‌های گازی به گونه‌ای طراحی خواهند شد که ذخیره‌سازی و جذب کربن را دربرگیرند. شورون به بخش تولید برق وارد می‌شود، درست چند ماه پس از آنکه اگزون اعلام کرد که قصد دارد نیروگاه‌های گاز طبیعی بسازد تا انرژی مورد نیاز مراکز داده هوش مصنوعی را تأمین کند.
پیش‌بینی می‌شود که تا سال 2027 به چندین نیروگاه 4 گیگاواتی نیاز باشد. در اروپا، این رویدادها پیامدهای خاص خود را دارند. علیرغم سرعت و تنوع مذاکرات در فوریه، روسیه و اوکراین در ژانویه، فوریه و مارس 2025 به تاسیسات نفت و گاز در هر دو طرف حمله کردند. در 26 فوریه، روسیه به تاسیسات انرژی DTEK در منطقه دنیپروپتروفسک اوکراین حمله کرد و در 24 فوریه، حمله گسترده‌ای از پهپادها و موشک‌ها به دو سایت زیرساختی حیاتی در لویو صورت گرفت.
حمله نیروی هوایی اوکراین به ایستگاه کمپرسور در 17 فوریه در نواروسییسک در سواحل دریای سیاه باعث کاهش جریان نفت به خط لوله برای دو ماه خواهد شد. این مسئله به‌ویژه برای سهامداران روسی، آمریکایی، انگلیسی، ایتالیایی و قزاقستانی خط لوله CPC (کاسپین پترولیوم کنسرسیوم) ناامیدکننده است، به‌ویژه از آنجا که میدان تنگیز از سال 2022 کاهش تولید داشته است.
در سال 2021، این خط لوله روزانه تا 1.3 میلیون بشکه نفت با کیفیت بالا صادر می‌کرد که 80 درصد از تولید کل نفت قزاقستان به میزان 1.6 میلیون بشکه (1.4 درصد از تولید جهانی) را تشکیل می‌داد. علیرغم اعمال بسته جدید تحریم‌ها علیه روسیه در 10 ژانویه 2025، وزارت خزانه‌داری ایالات متحده معافیت‌هایی برای خدمات میادین نفتی مرتبط با CPC صادر کرد.
در اواسط ژانویه و 1 مارس 2025، حملات پهپادی اوکراینی به خط لوله ترک استریم صورت گرفت. این خط لوله روسی وارد دریای سیاه نزدیک آناپا می‌شود و گاز طبیعی به ترکیه به میزان 14 میلیارد متر مکعب و به اروپا و یونان 17.5 میلیارد متر مکعب از طریق دریای سیاه تأمین می‌کند.
خطر خرابکاری گسترده در کابل‌ها و خطوط لوله زیردریایی دریای سیاه همچنان ادامه دارد و به دریای اژه و مدیترانه جنوبی گسترش می‌یابد. تولید هیدروکربن و کابل‌های اتصال برق بین یونان، قبرس و اسرائیل در این چارچوب قرار دارد.
چالش ژئوپلتیکی اتحادیه اروپا
این شبکه پیچیده از خطرات شامل خرابکاری اخیر در کابل‌های مختلف مخابراتی در دریای بالتیک است که شامل خرابکاری دو خط لوله نورد استریم 1 و یک خط لوله نورد استریم 2 است که در سال 2022 نابود شد. جالب است که یک تاجر جمهوری‌خواه آمریکایی پیشنهاد کرده است که دولت ایالات متحده به بازگرداندن نورد استریم 2 فکر کند و دانمارک به‌ویژه علاقه‌مند به این موضوع است.
ایالات متحده در برابر چالش‌هایی در زمینه سیل واردات گاز طبیعی مایع به اروپا قبل از سال 2027 قرار دارد. تحولات اخیر در مذاکرات ایالات متحده و روسیه نشان می‌دهد که تأمین گاز طبیعی مایع روسیه به طور مداوم و احتمالاً با افزایش در جریان خواهد بود، یا بازگشایی موقت برخی از خطوط لوله روسی تا سال 2027 صورت می‌گیرد، یا بخشی از این خط لوله به یک مرکز دریای بالتیک تغییر مسیر خواهد داد.
اتحادیه اروپا در شرایط چالش‌برانگیز قرار دارد و ثبات آن نه تنها برای اروپا بلکه برای ایالات متحده اهمیت دارد. این وضعیت تا حدی شبیه به حمایت اسرائیل از ارسال گاز طبیعی به مصر و اردن برای حفظ ثبات منطقه‌ای است. از منظر ایالات متحده، دستیابی به صلح در منطقه وسیع‌تر اروپایی ظاهرا ریشه در مدل دوگانه صادراتی داشته باشد؛ صلح و صنعت تسلیحات.
اتحادیه اروپا مجبور خواهد شد تا سیستم‌های تسلیحاتی بیشتری از ایالات متحده خریداری کند تا عضویت خود را در ناتو تقویت نماید که این امر منجر به هدایت تولید تسلیحات به سمت بازسازی دفاعی اعضای ناتو به جای ارسال آنها به اوکراین و غزه خواهد شد. برای صادرات ایالات متحده، این رویکرد هم سودآورتر است و هم به دستیابی به صلح در منطقه اروپایی و جنوب شرق مدیترانه کمک می‌کند، به‌ویژه در پرتو نفوذ چین.
