اولین سیگنال بانک مرکزی به بازار ارز 1400

به گزارش اقتصاد نیوز، در سیاست ارزی همواره در دو گانه مدیریت نوسان ارز و کنترل قیمت دلار قرار داشته است نتیجه کنترل قیمت دلار مداخله بانک مرکزی در قالب تزریق اسکناس و حواله ارزی به بازار با قیمت پایین تر بوده است. این تزریق ارز  در قالب سیاست مداخله پر قدرت و پر فشار رخ داده است سیاستی که بر اثر آن موجب شد تا ابتدای سال 97 حدود 200 میلیارد دلار از منابع ارزی کشور با قیمت پایین  به بازار تزریق شود. نتیجه این سیاست هم در نوسان قیمت دلار مشهود است. به محض کاهش حجم مداخله یا انسداد در نقل و انتقالات قیمت دلار در بازار ارز پرش داشته است.

نکته ای که رئیس کل کنونی بانک مرکزی نیز بر آن تاکید داشته و در آخرین سخنان خود از آن به عنوان ارزپاشی یاد کرد. همتی گفت: انتظار از بانک مرکزی هم از جانب ارز و هم از سمت ریال فراوان است اما باید به محدودیت‌های ارزی ونیز مضرات بسط ریال توجه شود؛ البته این انتظار ارزی نیز از زمانی که منابع ارزی فراوان بوده است و بانک مرکزی سالانه بیش از ۵۰ میلیارد دلار درآمد ارزی داشته، ایجاد شده است و این محلِ انتقاد است.

کارشناسان اقتصادی سیاست کنترل قیمت دلار از طریق مداخله را ارزپاشی عنوان می کنند و همتی نیز با استفاده از این واژه نشان داد منتقد سیاست مداخله ارزی پر قدرت با قیمت پایین تر از بازار است. اما گزینه جایگزین چیست؟ مدیریت نوسان.

در این سیاست بازار ساز با مدیریت نوسان قیمت دلار در بازار ارز تلاش می کند دامنه تغییرات را محدود کند. این اتفاق از طریق نزدیکی به قیمت در بازار ارز رخ می دهد در این حالت تقاضای رسمی با قیمت نزدیک به بازار پوشش داده می شود و وقتی بازار ساز به عنوان یک عرضه کننده موثر تقاضا را با قیمت بازار پوشش می دهد دو اتفاق رخ می دهد: نخست تغییر هیجانی قیمت در بازار کم می شود و دوم امکان فساد از طریق آربیتراژ از بین می رود. زیرا سیاست مداخله ارزی به دلیل آنکه با قیمت پایین تری انجام می شد ریسک بهره گرفتن از تفاوت قیمت ها برای کسانی که دلار مداخله ای را به دست می آوردند وجود داشت. هر چه قیمت پایین تر باشد انتفاع از این تفاوت قیمتی بالا می رود.

در نتیجه زمینه برای بالای بردن قیمت دلار در بازار آزاد نیز افزایش می یابد تا رانت ارزی مابه التفاوت قیمت مداخله ای و قیمت بازار آزاد ارز بیشتر شود. اما وقتی شکاف قیمتی در بازار رسمی و بازار آزاد کم باشد ریسک فساد از طریق آربیتراژ و انگیزه افزایش نوسان کاهش می یابد.

امروز قیمت دلار در بازار متشکل و صرافی ملی نسبت به روز 5 شنبه افزایش یافت در روزهای نخستین نوروز 1400 نیز که بازار به دلیل تقاضای مسافرتی فعال بود اصراری بر کاهش تند و تیز قیمت نبود صرافی ملی در بازار ارز به عنوان عامل اجرایی بازار ساز شناخته می شود، ضریب نفوذ بانک مرکزی در بازار متشکل نیز غیر قابل انکار است بنابراین وقتی در این بازار و صرافی ملی کاهش قیمت تند و تیز نیست  می توان اولین سیگنال بانک مرکزی به بازار ارز را این گونه توصیف کرد: مدیریت نوسان قیمت دلار در بازار ارز اولویت دارد.