سازوکار ایران برای قرارداد با پژو / توجه به اخذ جریمه به جای خسارت

امیرحسین کاکایی در گفت‌وگو با اقتصادنیوز با بیان اینکه در دور جدید همکاری‌ ایران و فرانسه طلب خسارت باعث زمان‌بر شدن اهداف قرارداد به لحاظ حقوقی خواهد شد، گفت: پرداخت خسارت توسط پژو به دلیل ترک ناگهانی ایران موضوعی است که به صورت شفاهی در قرارداد این دو کشور مطرح شده است.

عضو هیات علمی دانشکده خودرو دانشگاه علم و صنعت افزود: تجربه چندین ساله همکاری ایران با پژو نشان داده در این 20 سال اخیر این خودروساز خارجی بیشتر به دنبال این بوده که از همکاری با ما سود ببرد، بدون اینکه در ایران سرمایه‌گذاری انجام دهد.

این کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه در قرارداد جدید ایران‌خودرو با پژو برای 30 درصد صادرات خودرو و سرمایه‌گذاری مستقیم در داخل ایران برنامه‌ریزی شده است، گفت: در حالی که در قرارداد قبلی ایران و فرانسه برای ورود پژو به ایران همین دو معیار همکاری در قرارداد آمده بود ولی پژو توجهی به این موضوع نمی‌کرد.

کاکایی افزود: پژو بدون اینکه سرمایه‌گذاری مستقیمی در ایران داشته باشد، از منافع تجاری خود در ایران در این سال‌ها بهره‌مند شده و به عنوان یک شرکت در قراردادهای تجاری خود زرنگی کرده است، به همین دلیل در دور جدید همکاری‌های او با ایران باید الزامات قرارداد رعایت شود.

 عضو هیات علمی دانشکده خودرو دانشگاه علم و صنعت افزود: با وجود اینکه اتحادیه اروپا به ایران قطعات مورد نیاز داد اما پژو هیچ‌ وقت به تعهدات خود عمل نکرد و طبق قرارداد ارتقای تکنولوژی در محصولات خود را نادیده گرفت. به همین دلیل ایران در قرارداد جدید خود باید بیشتر دنبال این باشد که برای انحراف پژو از اهداف قرارداد جریمه تعریف کند تا خسارت. زیرا پیگیری خسارت از شریک تجاری زمانبر است و سودی برای ایران ندارد.

کارشناس صنعت خودرو در این باره افزود: در قرارداد قبلی ایران با فرانسه به دلیل اینکه نتوانستیم از همکاری با پژو امتیاز بگیریم، ساخت پژو 405 چند سال طول کشید و در نهایت یک خودرو از مد افتاده تحویل گرفتیم.

کاکایی با بیان اینکه باید در مذاکرات و قراردادهای تجاری به ارتقای تکنولوژی در کوتاه‌مدت توجه شود، گفت: متاسفانه زمان در قراردادهای تجاری هیچ وقت قابل توجه قرار نمی‌گیرد و لحاظ نمی‌شود در حالی که اگر به عنوان یک پارامتر اصلی در قراردادهای دو خودروساز مبنا قرار گیرد، خودروها با تکنولوژی‌های قدیمی بازارهای داخلی ایران را قبضه نمی‌کنند.

او افزود: به نظرم جزئیات زمانی در قراردادهای دو طرف خودروساز بسیار مهمتر از دریافت خسارت است و اخذ خسارت از پژو به دلیل کش دار شدن بحث حقوقی تنها تمرکز دو طرف را در کیفیت قرارداد و تولید نهایی می‌گیرد و باعث هدر دادن فرصت‌های ایران می‌شود.

این کارشناس صنعت خودرو با تاکید به اینکه دور جدید همکاری‌های ایران‌خودرو و پژو باید بازی برد- برد باشد، گفت: ارتقای تکنولوژی باید مهمترین فاکتور همکاری دو طرف باشد، زیرا پژو 405 که نتیجه قرارداد‌‌های قبلی بود پس از 10، 12 سال ارتقای تکنولوژی یافت و به طور کامل هم به‌روز نشد. ارتقا نیافتن تکنولوژی عاملی ضد ارزش در تولید داخلی خودرو است که از این رو باید در قرارداد جدید مورد توجه قرار گیرد.

کاکایی افزود: این مشکل حتی در همکاری با رنو هم تجربه شد. با این تفاوت که رنو در پروژه‌ها واقعا سرمایه‌گذاری کرد. اما با اینکه در قرارداد ایران و رنو صادرات آمده بود، اما این موضوع عملی نشد و زمان سرمایه‌گذاری‌های بیشتر را از دست دادیم. در صورتی که همه این مشکلات صنعت خودرو و همکاری‌هایش با کشورهای خارجی ناشی از تحریم‌ها نیست.

او خاطرنشان کرد: در قرارداد با رنو و تولید ال90 قرار بر این بود که صادرات هم صورت بگیرد و ارتقای تکنولوژی صورت بگیرد اما این خودرو هیچ وقت با ورژن جدید در ایران تولید نشد. در حالی که کشورهای دیگر ال90 را با تکنولوژی جدید تولید کردند و وارد بازارها کردند.

عضو هیات علمی دانشکده خودرو دانشگاه علم و صنعت افزود: عدم استحکام در اجرای قراردادها باعث زیان‌دهی همکاری‌های ایران با کمپانی‌های بزرگ خودرو خواهد شد در حالی که می‌توان با استفاده از تجربه‌های چند ساله همکاری کشور با تولیدکنندگان خارجی درس گرفت و بازی خودرویی را برد- برد رقم زد.