به جای برنج هلو بکارند / کم‌آبی باعث چه تغییراتی در کشاورزی می‌شود؟
مجتبی شادلو، رئیس هیات مدیره اتحادیه باغداران، در گفت‌وگو با اقتصادنیوز، درباره موضوع کم‌آبی در ایران و تاثیر آن بر کشاورزی، اظهار کرد: مشکل کم‌آبی در ایران مساله تازه‌ای نیست و ایران همواره جزو کشورهای نیمه خشک بوده است. ولی متاسفانه به نظر می‌رسد که رفته‌رفته مشکل خشکسالی در ایران در حال جدی‌تر شدن است.
او افزود: این موضوع باعث می‌شود که در بحث محصولات کشاورزی نیز به یک برنامه‌ریزی و مدیریت مناسب نیاز داشته باشیم. یکی از راهکارهای مهم این است که در راستای اصلاح بذر پیش برویم و بتوانیم محصولات کشاورزی را طوری تولید کنیم که آب‌بری کمتری داشته باشند.مثلا اکنون گونه‌ای از بذر هندوانه وجود دارد که در 60 روز به عمل می‌آید و این در حالی است که بذرهای دیگر هندوانه در 3.5 ماه به عمل می‌آیند، در شرایط کم‌آبی کشور ما، صرفه جویی 1.5 ماهه در مصرف آب نیز اهمیت زیادی دارد.
شادلو در پاسخ به این سوال که آیا در بحث اصلاح بذر، برای مصرف آب در کیفیت محصولات، چه تغییر ایجاد می‌شود؟ بیان کرد: در بحث کیفیت محصولات، عواملی مانند مدیریت تولید و آب و هوا بسیار موثرند که باید در بحث اصلاح بذر به آنها توجه شود، ولی دیر هنگام یا زود هنگام به عمل آمدن میوه تاثیر چندانی بر کیفیت آن ندارد.
او همچنین اظهار کرد: البته در بسیاری از واقع نیز انتخاب طعم خاصی از میوه بسته به فرهنگ یک کشور دارد، مثلا مردم ترکیه بیشتر به گونه‌ای از هندوانه علاقه نشان می‌دهند که در 60 روز تهیه می‌شود ولی کشورهای عربی غالبا به نوعی از هندواه علاقه نشان می‌دهند که در 3.5 ماه به عمل می‌آید.
رئیس هیات مدیره اتحادیه باغداران، در بخشی دیگر از سخنانش درباره مدیریت کشت در ایران، افزود: باید تغییرات به گونه‌ای انجام شود که کشاورزان با سیاستگذاری‌ها همراه شوند، این که قرار باشد به شکل دستوری گفته شود، فلان محصول تولید یا تولید نشود، نتیجه مناسبی به دنبال نخواهد داشت. باید به جا انداختن فرهنگ تولید فلان محصولی که به صرفه است یا تولید نکردن محصولی به صرف نیست توجه شود.
او افزود: باید مدیریت لازم در بحث آمایش سرزمین انجام گیرد. اکنون در استان‌هایی مانند فارس و اصفهان برنج کاشت می‌شود که ضرورتی ندارد. در حالی که می‌توان در این مناطق غلاتی مانند چو، گندم و ذرت و محصولات باغی مانند سیب، انواع آلو، هلو و... کاشت که در این منطقه با کیفیت بسیار بالایی به عمل می‌آیند. در عوض به جای ایجاد انواع باغ از جمله باغ مرکبات در نوار خزر، که به خاطر بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی اصلا کار مناسبی نیست، کشت برنج و شالی را در شمال کشور گسترش دهیم.
شادلو همچنین گفت: به طور کلی حاشیه زاینده رود تا شهر کرد، به دلیل وجود آب مناسب، مناطق آبرفتی، و وجود ارتفاعات و درنتیجه آب و هوای مناسب، محل مناسبی برای کشاورزی محصولاتی مانند دانه‌های روغنی و انواع غلات است. می‌توان به جای کشت محصولاتی که در مناطق دیگر بهتر به عمل می‌آیند در این مناطق از کشت محصولاتی بهره برد که مناسب با اقلیم منطقه به عمل می‌آیند.
رئیس هیات مدیره اتحادیه باغداران، تصریح کرد: اجرای چنین سیاست‌هایی در بخش کشاورزی مستلزم همراه کردن کشاورزان و فرهنگسازی است. به هر حال بحث رضایت مهم است چون در ایران 95 درصد کشاورزی توسط بخش خصوصی انجام می‌شود و این افراد بر اساس باورهایشان اقدام به تولید محصولات می‌کنند. مثلا باید به کشاورزان اصفهانی آموزش داده شود که می‌توانند به جای برنج محصولاتی دیگر مانند گندم بکارند.درست است که برنج درآمد بالاتری دارد ولی محصولات دیگر مانند گندم هستند که می‌توان بعد از برداشت آن به جایش محصولی دیگر کاشت.
