مقایسه عملکرد دولت ها در سی سال گذشته

به گزارش ایرنا ،‌ بیشترین درآمد نفتی در سی سال اخیر نصیب دولت دهم شده است ، در چهار سال زمامداری این دولت میزان درآمد نفتی کشور به رقم کم سابقه 361 میلیارد دلار رسید ، با وجود این کشور در این دوره 2 سال رشد اقتصادی منفی را تجربه کرد.

رتبه نخست واردات کالا و خدمات با بیش از 95 میلیارد دلار نیز طی سی سال اخیر متعلق به دولت دهم است .

«مسعود نیلی» رئیس موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی آماری ، عملکرد اقتصادی هشت دولت پس از انقلاب را با استناد به شاخص های درآمد نفتی ، رشد اقتصادی و سرانه واردات به قیمت ثابت سال 1394 و طی سی سال گذشته بررسی کرده است . 

کارنامه اقتصادی دولت ها را به اختصار می توان چنین ترسیم کرد:

کارنامه دولت دهم : بیشترین درآمد نفتی ، کمترین رشد اقتصادی ، بیشترین واردات کالا و خدمات و تحمیل دو سال رشد منفی اقتصادی به کشور 

کارنامه دولت یازدهم :‌ بالاترین نرخ رشد اقتصادی و نرخ رشد دو رقمی را تجربه کرد ، یک سال رشد اقتصادی منفی ، رکوردار مهام تورم 

کارنامه خاتمی : کمترین درآمد نفتی ، پایین ترین درآمد نفتی سرانه ، بدون رشد منفی 

دولت آیت الله هاشمی : کمترین واردات کالا و خدمات در دور دوم ریاست جمهوری ، یک سال رشد منفی ، بالاترین متوسط رشد اقتصادی در دور اول 

دولت جنگ و دفاع مقدس : کمترین درآمد نفتی ، به دلایل شرایط جنگی 2 سال رشد اقتصادی منفی 

‎با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری این مساله که چه کسی می تواند رییس جمهور ایران در دوره دوازدهم باشد نقل محافل سیاسی است.

هر کدام از نامزدهای ریاست جمهوری با شعارهایی وارد کارزار مبارزه انتخاباتی شده اند و هر وعده هایی به مردم می دهند و ادعا می کنند که می توانند مشکلات مردم را بویژه در زمینه اقتصاد و معیشت برطرف کنند. اعداد و ارقامی که از سوی برخی از کاندیداها ارائه می شود بنا به گفته کارشناسان و محققان قابل تحقق نیست و در واقع شعارهایی برای جذب آرای مردم است. 

در این گزارش مروری خواهیم داشت به عملکرد دولت ها در سی سال اخیر از 1365 تا 1395 

** بیشترین درآمد نفتی در سی سال اخیر نصیب دولت دهم شد 

براساس آمار ها، بیشترین درآمد نفتی کل دوره مربوط به دولت احمدی نژاد (دولت دهم) با بیش از 361میلیارد دلار و کمترین درآمد نفتی مربوط به دوره ریاست جمهوری مقام معظم رهبری در سالهای 1365 تا 1368 با 101 میلیارد دلار و دور اول دولت خاتمی (دولت هفتم) با 102میلیارد است. 

درآمد نفتی دولت یازدهم 188میلیارد و 652 میلیون دلار و دولت هاشمی رفسنجانی به ترتیب در دوره اول 134 میلیارد و 80میلیون دلار و در دور دوم 108 میلیارد و 58 میلیون دلار است .

درآمد نفتی احمدی نژاد در دولت نهم 348 میلیارد و 88 میلیون دلار و خاتمی در دولت هشتم 182 میلیارد و 84 میلیون دلار است . 

** دولت خاتمی با کمترین 'درآمد نفتی سرانه ' کشور را اداره کرد

براساس آمار این پژوهشگر بیشترین درآمد نفتی سرانه با رقم 1214 دلار مربوط به دولت احمدی نژاد (دولت نهم) و کمترین درآمد سرانه با 406 دلار مربوط به دولت خاتمی (دولت هفتم) است. 

همچنین به ترتیب بیشترین درآمدهای نفتی سرانه دولت ها عبارتند از؛ دولت دهم 1198 دلار، دولت هشتم 668 دلار، دولت پنجم 605 دلار ، دولت یازدهم 598 دلار، در دوره جنگ 495 دلار و دولت ششم 455 دلار است. 

** دولت یازدهم رکوردار رشد اقتصادی در سی سال گذشته 

براساس آمار «مسعود نیلی»، «هاشمی رفسنجانی» دولت پنجم را با رشد اقتصادی یک دهم دریافت و با رشد اقتصادی 3.1 به دولت بعد تحویل داد، «سید محمد خاتمی» دولت هفتم را با رشد اقتصادی 3.1 دریافت و با رشد اقتصادی 5.5 به دولت بعد تحویل داد. «محمود احمدی نژاد» نیز دولت را با بیشترین رشد اقتصادی 5.5 نسبت به دولت های قبل در اختیار گرفت و با کمترین رشد اقتصادی منفی 4.4 به روحانی تحویل داد. 

بیشترین رشد اقتصادی سال پایانی کار دولت ها مربوط به دولت یازدهم با رشد 11.6 درصد، دولت هشتم با رشد 6.2 درصد، دوره جنگ با رشد اقتصادی 6.2 درصد، دولت هفتم با رشد 2.1 درصد، دولت پنجم با رشد 1.4 درصد، دولت نهم با رشد 1.2 درصد، دولت ششم با رشد 0.8 درصد و کمترین رشد اقتصادی مربوط به دولت دهم با رشد منفی 1.9 درصد است.

**دولت دهم باوجود بیشترین درآمد نفتی رشداقتصادی منفی را به کشور تحمیل کرد 

همچنین براساس آمار رئیس مؤسسه عالی آموزش وپژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، در دوران هشت ساله ریاست جمهوری خاتمی با وجود کاهش درآمدهای نفتی کشور رشد منفی اقتصادی را تجربه نکرد و در دوران جنگ تحمیلی بین سال های 65 تا 68 دو سال رشد منفی اقتصادی را در کشور شاهد بودیم و دوران «علی اکبر هاشمی رفسنجانی» رئیس دولت های پنجم و ششم در بین سال های 73 تا 76 کشور با یک سال رشد منفی اقتصادی روبه رو بود و همچنین در دوره هشت ساله ریاست جمهوری «محمود احمدی نژاد» کشورمان در سال های 89 تا 92، دو سال رشد منفی را تجربه کرده است. 

** دولت یازدهم رکوردار مهار تورم با رقم منفی 25 درصد 

‎مقایسه دوره‌های ریاست جمهوری دولت‌های هاشمی رفسنجانی، خاتمی، احمدی‌نژاد و روحانی نشانگر آن است که بیشترین تفاوت تورم سال پایانی با سال اول شروع به کار مربوط به دولت محمود احمدی نژاد با رقم 23.5 و کمترین تفاوت تورم مربوط به دولت چهارساله روحانی با رقم منفی 25.7 و سپس خاتمی با رقم منفی هفت و در پایان هاشمی با رقم منفی یک است. 

** دولت دهم رکوردار واردات کالا و خدمات 

میزان واردات در زمان تصدی احمدی نژاد به قیمت ثابت سال 1394 طی سال‌های 1385 تا 1392 بیشترین مقدار را در مقایسه با دولت های قبل به خود اختصاص داد. میزان واردات در دولت احمدی نژاد در سال های 89 تا 92 بیش از 95 میلیارد دلار رسید. 

کمترین میزان واردات کالا و خدمات مربوط دور دوم دولت هاشمی با رقم 26 میلیارد دلار است .

هاشمی رفسنجانی، در دور نخست ریاست جمهوری 55 میلیارد دلار ،‌خاتمی در دور نخست با 38 میلیارد دلار و در دور دوم با 56 میلیارد دلار ، دولت نهم با 90 میلیارد دلار و دولت یازدهم با 77 میلیارد دلار واردات کالا و خدمات داشتند.

** دولت دهم کمترین رشد اقتصادی را برای کشور رقم زد 

بیشترین متوسط نرخ رشد تولید ناخالص داخلی - متوسط رشد اقتصادی- با رقم 7.5 درصد در سال های 69 تا 72 مربوط به دولت پنجم و کمترین رقم با نرخ 0.4 درصد در سال های 89 تا 92 مربوط به دولت دهم است. 

همچنین متوسط نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در دولت یازدهم افزایش داشته و به رقم 4.2 بعد از دوره هشت ساله ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد رسیده است. 

** نتیجه گیری 

معمولا در کشورهای توسعه یافته رشد اقتصادی در تمام زمینه‌های اقتصادی اعم از صنعت، معدن و کشاورزی، خدمات و گردشگری خود را نشان می‌دهد، اما در کشورهای در حال توسعه که متکی به یک یا دو منبع مهم درآمدی است، معمولا رشد اقتصادی با اتکا به این درآمد‌ها و آن هم در برخی از زمینه‌ها شکل می‌گیرد. 

در ایران بیشترین رشد اقتصادی معطوف به افزایش درآمدهای نفتی آن هم در برخی از حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی بوده و همواره مسائل سیاسی در اولویت قرار می‌گیرد. آمارها نشان می دهد در دولت‌های نهم و دهم با برخورداری از بیشترین درآمدهای نفتی 361.324 میلیارد دلاری در تاریخ کشور و در شرایطی که احمدی نژاد تصدوی دولت را با رشد اقتصادی 5.5 برعهده گرفت و با رشد اقتصادی منفی 4.4 به دولت یازدهم تحویل داد بنابراین نمی‌توان صرفا به سبب افزایش درآمدهای نفتی امیدوار بود رشد اقتصادی قابل توجهی داشته باشیم. 

آمارها نشان می دهد که در دولت نهم و دهم، شاهد دو سال رشد منفی اقتصادی در سال های 89 و 92 بودیم این در شرایطی است در دوران پس از جنگ تحمیلی انتظاری برای رشد اقتصادی وجود نداشت اما با این حال تنها یک سال شاهد رشد اقتصادی منفی در کشور بودیم. 

بخش عمده‌ای از درآمدهای نفتی در دولت احمدی‌نژاد صرف واردات بی‌رویه میوه‌های لوکس و محصولات بنجل از کشورهایی مثل چین می‌شد. 

‎به این ترتیب بررسی عملکرد دولت ها در سال های گذشته نشان می دهد عملکرد دولت سازندگی و اصلاحات بسیار 

قابل قبول تر از دولت احمدی نژاد بوده است که با درآمدهای بالای نفتی اقتصاد کشور را به مرز بحران کشانده است.