حذف قاچاق با اجرای طرح رجیستری
بخش اعظم گوشیهای تلفن همراه در بازار قاچاق است لذا از زمان اجرای مرحله نخست اجرای طرح رجیستری، قاچاق یکی از برندهای گوشی تلفن همراه به کلی حذف شده و آینده خوبی در خصوص حذف گوشی قاچاق را متصور شده است.
ساماندهی بازار گوشی تلفن همراه با اجرایی شدن 'طرح ملی ثبت گوشی در شبکه یا احراز اصالت تلفن همراه' معروف به رجیستری به 11 سال پیش برمی گردد. برای نخستین بار این طرح سال 1383 مطرح و اجرای آن دو سال به طول انجامید اما نتوانست موفقیت لازم را کسب کند.
پس از گذشت 10 سال نخستین مرحله طرح رجیستری 28 مهر امسال و با پایش آخرین شناسههای ترکیبی از گوشی و سیم کارت در شبکه های اپراتور موبایل آغاز شد.
رئیس اتحادیه خدمات تلفن همراه و تجهیزات مخابراتی مشهد در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: شرایط گوشیهای تلفن همراه در بازار مشهد با سایر نقاط ایران تفاوتی ندارد. بخش قابل توجهی از گوشیهای موجود در بازار به صورت قاچاق وارد کشور می شود.
افشین اکبری افزود: گوشیهای تلفن همراه قاچاق عوارض مربوط به ورودی قانونی شامل گمرک و مالیات را پرداخت نمی کنند لذا با قیمت پایین تری در بازار عرضه می شوند و در نهایت خسارت آن به دولت برمی گردد.
وی ادامه داد: عوارض مربوط به گمرک و مالیات برای گوشیهای وارداتی 20 درصد مازاد بر قیمت اصلی آن است اما هزینه های مازاد بر وارد کردن گوشیهای تلفن همراه قاچاق پنج درصد می باشد بنابراین 15 درصد تفاوت بین قیمت گوشی قاچاق و گوشی وارداتی به صورت رسمی وجود دارد.
رئیس اتحادیه خدمات تلفن همراه و تجهیزات مخابراتی مشهد گفت: طرح رجیستری دولت برای گوشیهای تلفن همراه در مرحله نخست برای یک برند از بین 10 برند گوشی که در بازار ایران وجود دارد اجرا شده است. برند اپل 11 درصد از کل بازار گوشیهای تلفن همراه را در ایران دارد.
وی افزود: در مورد سایر برندها سامسونگ با 56 درصد بیشترین سهم از بازار گوشیهای تلفن همراه را به خود اختصاص داده که بخشی از آن قانونی و بخشی دیگر قاچاق است. 90 درصد بازار گوشی تلفن همراه در کشور و بازار مشهد قاچاق بود که با اجرای طرح رجیستری در گوشیهای اپل 11 درصد از 90 درصد قاچاق گوشی حذف شد.
اکبری ادامه داد: از سوی دیگر مدتی است واردات گوشیهای مربوط به دو برند دیگر به ایران قانونی شده و در نهایت هم اینک 50 درصد گوشیهای تلفن همراه در ایران به صورت قانونی وارد می شود و 50 درصد دیگر قاچاق است. عمده گوشیهایی که به صورت قاچاق وارد کشور می شود برند سامسونگ را دارند.
وی گفت: اگر دولت طرح رجیستری را بطور کامل و موفق به اجرا درآورد بطور قطع همان 50 درصد قاچاق گوشی نیز از بین خواهد رفت. فروشندگان گوشیهای تلفن همراه راغب به اجرای کامل طرح رجیستری هستند زیرا هرچه گوشیهای تلفن همراه شفاف سازی و قیمتها یکسانسازی شود به همام نسبت تقلب در این بازار کاهش می یابد.
رئیس اتحادیه خدمات تلفن همراه و تجهیزات مخابراتی مشهد افزود: هزار و 200 فروشنده قانونی گوشیهای تلفن همراه در مشهد حامی 100 درصد طرح رجیستری هستند و معتقدند اگر این طرح به صورت صحیح اجرا شود قاچاق گوشی از بین خواهد رفت.
وی ادامه داد: اگر کالا به موقع تامین نشود، برای واردکنندگان دست اندازهای اداری ایجاد، از رانت استفاده شود و یا به همه اجازه واردات ندهند قطعا قیمت گوشی افزایش بیشتری پیدا می کند.
* سود بیشتر انگیزه قاچاق
کارشناس مسئول اداره بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی به خبرنگار ایرنا گفت: یکی از دلایل تمایل فروشندگان به عرضه کالای قاچاق این است که سود عرضه این نوع کالاها در واحدهای توزیعی بیشتر از سود عرضه کالاهای قانونی است.
مهدی مقدسی افزود: اگر برخی صاحبان واحدهای صنفی مسایل اخلاقی را کنار بگذارند به سوی عرضه کالای قاچاق تمایل پیدا می کنند زیرا عرضه این نوع کالا سود بیشتری دارد و قیمت آن برای فروشنده نیز کمتر است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر چون عرضه کالای قاچاق فاکتور رسمی ندارد درصد سود حاصل از فروش آن مشخص نیست و نمی توان روی آن نظارت داشت و فاقد خدمات پس از فروش و نظارت است لذا فروشنده به راحتی می تواند به قیمت دلخواه آن را بفروشد.
کارشناس مسئول اداره بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی عمده کالاهای قاچاق می شود را به ترتیب فراوانی شامل پوشاک، لوازم آرایشی و بهداشتی، مواد دخانی، تلفن همراه، اقلام کوچک لوازم خانگی، کیف و کفش، طلا و نقره، پوشاک و میوه ذکر و بیان کرد: گوشی تلفن همراه در این فهرست رتبه چهارم را دارد اما با اجرای طرح رجیستری شمار گوشیهای قاچاق در حال کاهش است.
وی گفت: با اجرای طرح رجیستری فضای کار برای قاچاقچیان تنگ می شود و واردات گوشی تلفن همراه به صورت قانونی از طریق اتحادیه ها صورت می گیرد. پیش از اجرای طرح رجیستری برخورد قانونی با قاچاقچیان گوشی تلفن همراه در سطح عرضه به صورت فیزیکی و تشکیل پرونده برای متخلفان توسط بازرسان انجام می شد.
مقدسی افزود: یکی از اقدامات موثر در مبارزه با قاچاق کالا برنامه ریزی برای انجام اقدامات غیرفیزیکی و غیرمستقیم در این حوزه است. طرح رجیستری بدون نیاز به ورود بازرس و برخورد با متخلف باعث حذف قاچاق گوشیهای تلفن همراه، کشفیات و بازرسیها در این خصوص می شود و هزینه ها را کاهش می دهد.
* طرح رجیستری و شوک بازار
دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: طرح رجیستری برای همه برندهای گوشی تلفن همراه اجبار نشد تا از این طریق به بازار موبایل شوک وارد نشود و افرادی از این شرایط سوءاستفاده نکنند تا قیمتها به یکباره افزایش یابد.
محمدابراهیم افشاری افزود: هم اینک طرح رجیستری در ایران فقط شامل یک برند به نام اپل و یک مدل از آن به نام آیفون است. این طرح به همه مودمهای آیفون تعمیم داده شده است. بر این اساس گوشیهای آیفون به هیچوجه فعال نمی شوند مگر اینکه قبلا کدینگ و از طریق رجیستر کد آن فعال شده باشد لذا گوشیهای این مدل بدون کدینگ شدن قابلیت استفاده ندارند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر وزارت ارتباطات به سه اپراطور همراه اول، رایتل و ایرانسل اعلام کرده به گوشیهای کدینگ نشده اجازه کار ندهند مگر اینکه گوشی از طریق گمرک وارد شده و گمرک کد گوشی را به وزارت ارتباطات اعلام کرده باشد و سپس آن کد در اختیار اپراتورهای تلفن همراه قرار گیرد.
دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان رضوی گفت: تا پیش از اجرای طرح رجیستری 80 درصد گوشیهای تلفن همراه با قیمتهای بالا در بازار قاچاق بود اما طرح رجیستری بخشی از قاچاق گوشیها را متوقف کرد. بطور قطع اجرای کامل طرح رجیستری و زیر پوشش قرار دادن 10 برند آن در بازار قاچاق این کالا را به صفر خواهد رساند.
وی افزود: قرار است طرح رجیستری همه برندهای گوشی تلفن همراه را در ایران زیر پوشش قرار دهد و با اجرای کامل این طرح واردات گوشی قانونی و فروشنده و خریدار از کالا مطمئن خواهند بود.
ظرف هشت ماه گذشته امسال هزار و 395 میلیارد و 488 میلیون ریال کالای قاچاق در خراسان رضوی کشف شده است. بیشترین میزان کشفیات کالای قاچاق پارچه، پوشاک، لوازم آرایشی و بهداشتی، مواد غذایی، طلا و نقره جات، لوازم خانگی، دارو، اسباب بازی و سیگار بوده است.