ترس «شیخ الوزرا» در مسیر قراردادها

به گزارش اقتصادنیوز ، نرخ رشد مصرف بنزین و گاز در داخل کشور، میزان یارانه پرداختی دولت، افت تولید در برخی میادین نفتی کشور و مشکلات انتقال پول نفت از دیگر دغدغه‌هایی بود که با وزیر نفت در میان گذاشته شد و زنگنه درخصوص آن توضیحاتی ارائه داد.

وزارت نفت برای امضای قراردادها بسیار جدی است

وزیر نفت این موضوع را که وزارت نفت نیز مانند دیگر وزارتخانه‌های کشور دچار ناامیدی از تغییر شرایط شده و ترجیح می‌دهد که تنها به گذران امور روزانه بپردازد، رد کرد. وی‌ می‌گوید: برای امضای قراردادها بسیار جدی هستیم، به‌طوری‌که ۷۰ درصد از وقت فعال من صرف این قراردادها می‌شود.به گفته زنگنه شرکت ملی نفت در حال مذاکره با ۲۰ شرکت خارجی و داخلی برای امضای قراردادهای بالادست صنعت نفت است.

همان قراردادهایی که قرار است مانع از دست رفتن منابع کشور در میادین مشترک شود و از افت تولید در برخی میادین قدیمی جلوگیری کند. پیش از این وزیر و برخی معاونانش وعده داده‌ بودند که تا پایان سال به غیر از قراردادی که با توتال در فاز ۱۱ پارس‌جنوبی امضا شده، ۱۰ قرارداد دیگر امضا شود. اما با وجود اینکه زمان چندانی تا پایان سال نمانده   از امضای قرارداد جدید خبری نیست.

به گفته زنگنه مذاکرات به خوبی در حال جریان است، اما تا نهایی شدن مذاکرات و امضای قراردادها درخصوص آنها اطلاع‌رسانی نخواهد شد. وی دلیل این پنهان‌کاری را مخالفت‌های داخلی و خارجی برای امضای قراردادها عنوان می‌کند. وزیر نفت می‌گوید: «تا از احتمال امضای قراردادی سخن گفته می‌شود، برخی در داخل یا خارج کشور به شرکت طرف مذاکره مراجعه می‌کنند و از آنها می‌خواهند که قرارداد را امضا نکنند.»

او با بیان اینکه عمده بحث‌ها روی میدان‌های مشترک است، تصریح کرد: دشمنان بدی در منطقه و در سطح بین‌الملل داریم. اما اینکه عده‌ای در داخل کشور همان مواضع را اتخاذ می‌کنند و همان حرف‌هایی را می‌زنند که ترامپ می‌زند، واقعا قبیح است.زنگنه با بیان اینکه به ۱۵۰ نفر حکم داده‌ایم که وارد مذاکره مستقیم با شرکت‌های طرف مذاکره شوند، افزود: «تعداد مذاکره‌کنندگان درباره قراردادهای نفتی را برای حفظ سلامت کار به حداقل رسانده‌ایم.

در واقع می‌خواهیم اینطور نباشد که شخصی به بهانه اینکه در تیم مذاکره‌کننده حضور دارد، خارج از چارچوب وارد بحث با شرکت‌های پیمانکار شود و زد و بندی انجام دهد. همچنین گفته‌ام تمام مذاکرات در ساختمان‌های نفت انجام شود و مشروح مذاکرات نیز ضبط شود. تیم‎های در حال مذاکره هم باصلاحیت هستند و هم بسیار جدی. روند مذاکرات هم به این گونه است که ابتدا طرف مقابل، پیشنهاد فنی می‌دهد، آن را در شورای عالی تایید می‌کنیم، بعد قیمت‌ها مشخص می‌شود و بعد روی نقاط کلیدی تفاهم می‌کنیم.»

۱۵۰ هزار نیروی مازاد در نفت

بحث نیروی مازاد دیگر دغدغه وزیر نفت است که با وجود برخی انتقادات، روز گذشته مجددا از سوی زنگنه مطرح شد. او می‌گوید نفت ۲۲۰ هزار نیرو دارد، در حالی که با ۷۰ هزار نیرو هم اداره می‌شود و نمی‌توان حتی یک نفر از آنها را جابه‌جا‌ کرد، چراکه   سفارشی استخدام شده‌اند.وی با بیان اینکه زمانی‎‌که در پایان دولت هشتم وزارت نفت را ترک کردم، ۷۰ هزار نیروی رسمی و ۴۰ هزار نیروی ارکان ثالث در نفت بود، افزود: در حال حاضر این ارقام چند برابر شده و وقتی همه سیاست‌های کشور ضد بهره‌وری است؛ چگونه می‌توان بهره‌وری را بالا برد؟ همه می‌خواهند حقوقشان خیلی زیاد شود، همه می‌گویند در نفت استخدام کنید. وزیر نفت در ادامه با اشاره به اینکه نیروی استخدام شده را نمی‌توان اخراج کرد، گفت: در حال حاضر تنها دو اقدام می‌توان انجام داد. اول اینکه از اضافه شدن به نیروهای وزارت نفت جلوگیری کرد و سپس وزن دولت را باید کاهش داد. در حال حاضر بسیاری از کارها در دست دولت است و با واگذاری آنها می‌توان ابعاد شرکت ملی نفت را کوچک کرد و بهره‌وری را افزایش داد.

وی در این خصوص به موضوع انتقال سوخت به جایگاه‌‌ها اشاره کرد و گفت: روزانه با تعداد زیادی کامیون‌های حمل سوخت سرو‌کار داریم که وقت زیاد و نیروی انسانی بسیاری را مشغول نگه‌ می‌دارد. این در حالی است که در هیچ‌ جای دنیا انتقال سوخت در دست دولت نیست یا اینکه چرا مسوولیت انبارهای سوخت باید با دولت باشد؟ زنگنه در ادامه با بیان اینکه تنها ۴۰ هزار نیروی حراستی در نفت وجود دارد، گفت: این در حالی است که بسیاری از مسوولیت این افراد به عهده نیروی انتظامی است.زنگنه همچنین برگزاری آزمون استخدامی وزارت نفت را منتفی دانست و درباره جذب نخبگان در صنعت نفت هم اظهار کرد: برنامه‎ ما این بود که با برگزاری آزمون استخدامی تعدادی از نخبگان را جذب صنعت نفت کنیم که به دلیل عنوان کردن برخی مباحث از جمله جذب بومی و غیربومی عملی نشد.

توضیحاتی درباره فساد در بخش اکتشاف

بخشی از نشست خبری روز گذشته به سوال درخصوص فساد ۱۰۰ میلیارد تومانی در مجموعه مدیریت اکتشاف که برخی مبلغ آن را تا ۲۰۰ میلیارد تومان نیز تخمین زده‌اند، اختصاص یافت. وزیر نفت با بیان اینکه وقوع چنین فسادی قابل دفاع نیست، افزود: من تا به حال ندیده بودم کسی از خزانه، پول برداشت کند و هیچ‌کس هم نفهمد. این نشان می‌دهد به‌رغم تعدد دستگاه‌های نظارتی در کشور، در نظارت اشکال وجود دارد و به‌رغم آنکه تخلف در طول ۷ تا ۸ سال اتفاق افتاده، دستگاه‌های نظارتی متوجه نشده‌اند.به گفته وزیر نفت، فرد متخلف در مدیریت اکتشاف، فرد ظاهرالصلاح و در عین حال زیرکی بوده که حتی به بهانه مشکلات مالی، از برخی همکاران خود هم پول قرض می‌کرده است تا کسی به او شک نکند. وزیر نفت ادامه داد: درست است که انسان‌های سالم باید سرکار باشند اما دستگاه‎های نظارتی نیز باید دقیق کار کنند. وزیر نفت در ادامه به اقداماتی برای جلوگیری از رخ دادن موارد مشابه اشاره کرد و گفت: در حال انجام مطالعاتی هستیم که نقاط ضعف سیستم را مشخص کند و علاوه بر آن این اتفاق نشان داد که یک شخص نباید برای مدت طولانی در یک سمت باقی بماند و چرخش نیروها این تخلفات را می‌تواند کاهش دهد.

شدت رشد مصرف نگران‌کننده است

زنگنه در بخشی از اظهارات خود به میزان مصرف داخلی نفت و گاز کشور اشاره کرد. به گفته وی   متوسط مصرف روزانه گاز در کشور معادل ۴ میلیون بشکه نفت است که به اضافه ۷/ ۱ میلیون بشکه نفت‌خام مصرفی پالایشگاه‌ها، مصرف داخلی نفت و گاز به حدود ۵/ ۵ میلیون بشکه نفت در روز می‌رسد.او که کیفیت پایین خودروهای ساخت داخل را یکی از عوامل افزایش مصرف بنزین در کشور معرفی می‌کند، می‌گوید: با افزایش ۸ درصدی تعداد خودروها در سال جاری شاهد افزایش ۸ درصدی مصرف بنزین بودیم. این نشان می‌دهد که کیفیت خودروهای جدید از سال‌های بسیار دور افزایش نیافته است. وی با بیان اینکه یک خودرو می‌تواند کم‌مصرف باشد اما بر اساس استانداردهای یورو ۳ احتراق در موتور آن رخ دهد، افزود: بنابراین میزان مصرف و چگونگی احتراق یک خودرو دو مقوله جدا از هم هستند. زنگنه با بیان اینکه مصرف خودروهای ساخت داخل باید کاهش یابد، گفت: در حال حاضر با خودروسازان مذاکره شده که تولید برخی خودروهای پرمصرف از تیرماه امسال متوقف شود. وی با بیان اینکه در شهرهای بزرگ سوخت یورو ۴ توزیع می‌شود، افزود: با افزایش تولید از ستاره خلیج‌فارس این اقدام با جدیت بیشتری دنبال خواهد شد. اما باید توجه داشت توان و ظرفیت پخش این استاندارد از بنزین یا گازوئیل در کل کشور را نداریم چراکه کیفیت سوخت تولیدی غالب پالایشگاه‌های کشور پایین است و نمی‌توان این حجم از نیاز داخل به سوخت با کیفیت را نیز با واردات تامین کرد.

زنگنه میزان یارانه پرداختی به مایعات سوختی(فاصله قیمت‌های داخلی و جهانی) را در سال ۹۴ حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان و میزان یارانه گاز را کمی کمتر از این مقدار اعلام کرد. وی در پاسخ به «دنیای اقتصاد» دلیل توقف برنامه دولت برای افزایش قیمت بنزین در سال ۹۷ را فراهم نبودن شرایط سیاسی کشور اعلام کرد. وزیر‌نفت در این خصوص گفت: مجلس با افزایش قیمت بنزین مخالفت کرد و این موضوع از دستورکار خارج شد. چراکه به نظر می‌رسید فضای سیاسی برای این افزایش قیمت مناسب نبود و نگرانی‌هایی را در مجلس به وجود آورد. وی با بیان اینکه مجلس نیز می‌داند قیمت بنزین و به خصوص گازوئیل که ۳۰۰ تومان است در ایران بسیار پایین‌تر از کشورهای همسایه است، افزود: جدای از بحث افزایش درآمد، باید به دنبال سیاست‌هایی به منظور صرفه‌جویی در مصرف این حامل‌های انرژی باشیم.

وضعیت در میادین مشترک

زنگنه می‌گوید غالب مذاکرات برای امضای قرارداد روی میدان‌های مشترک در حال انجام است و افزایش برداشت از میدان‌های مشترک از اولویت‌های وزارت نفت است.وزیر نفت با اشاره به اینکه در دولت دوازدهم تکلیف میدان‌های مشترک تعیین می‌شود، گفت: این میدان‌ها یا توسعه می‌یابند یا اینکه با واگذاری آنها به یک پیمانکار قوی، بسامان خواهند رسید. به گفته او، در سال ۹۵ تولید نفت در میدان‌های غرب کارون به ۱۶۰ هزار بشکه در روز رسید، اما امسال این میزان به ۳۰۵ هزار بشکه در روز رسیده است که از افزایش تولید روزانه ۱۴۵ هزار بشکه‌ای در یک سال حکایت دارد. زنگنه با اشاره به اینکه برای نخستین بار ایران از لایه‌های نفتی پارس جنوبی، یاران جنوبی و میدان آذر تولید داشته است، گفت: مجموع تولید از این میدان‌ها به ۶۳ هزار بشکه در روز رسیده است.

پول بلوکه‌شده نداریم

زنگنه بلوکه شدن پول‌های نفتی ایران را رد کرد و گفت: ما برای انتقال پول به برخی بانک‌ها مشکل داریم و این موجب ریزش حساب‌هایمان می‌شود. او گفت: مشکلات موجود در نقل و انتقالات مالی هم به اقدامات محدودکننده آمریکا مربوط است و ربطی به برجام ندارد. وی با بیان اینکه از نظر قانونی هیچ بانکی ممنوعیت قانونی ندارد با ما کار کند، افزود: موانع فعلی مربوط به تحریم‌های اولیه و FATF و پولشویی حمایت از تروریسم است و ربطی به برجام ندارد. وزیر نفت با بیان اینکه ما خود قربانی تروریسم هستیم، افزود: در دنیا قواعدی برای اینکه نشان دهی حامی تروریسم نیستی وجود دارد و باید این فرآیند را حل کنیم.وزیر نفت می‌گوید: دنیا دیگر پول نقد قبول نمی‌کند؛ اما این محدودیت‌ها موجب شده ما در نقل و انتقال مالی مشکل داشته باشیم. چین و ترکیه و عراق نیز با ما تعامل بانکی ندارند و مثلا پول صادرات گاز به عراق را باید به‌صورت نقد با مشکلات فراوان بگیریم. نقل و انتقالات مالی با چین هم قفل نیست، اما برای واریز به حساب ذی‌نفع باید فرآیندی را طی کند که باعث ریزش چند درصدی در پول می‌شود.