آخرین آرایش نیروها در استیضاح دو وزیر / زمان جلسه استیضاح

به گزارش اقتصادنیوز، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی با سابقه دو استیضاح ناموفق و علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دو وزیر کابینه دوم حسن روحانی هستند که طی ۱۰‌روز آینده تکلیف برگزاری جلسه استیضاحشان تعیین می‌شود. این‌ نخستین بار است که استیضاح درباره اعضای کابینه دوازدهم مطرح و اجرایی می‌شود.

سومین استیضاح آخوندی

با اعلام وصول طرح استیضاح آخوندی، این سومین طرحی است که نمایندگان طی آن، به‌صورت رسمی از عباس آخوندی درباره عملکردش در وزارت راه و شهرسازی توضیح می‌خواهند؛ توضیحاتی که می‌تواند به رای اعتماد دوباره یا توقف فعالیت او در جایگاه وزیر بینجامد.  عباس آخوندی تنها وزیر دولت‌های پس از انقلاب اسلامی است که در تعدد طرح‌های استیضاح و نیز کسب رای اعتماد، رکورددار است.

اگر جلسه سومین استیضاح او برگزار شود و او بتواند بار دیگر از مجلس رای اعتماد بگیرد، توانسته در حدود ۵ سال وزارت خود از سال ۹۲ تاکنون، ۵ رای اعتماد را در کارنامه وزارت خود ثبت کند. او که مرداد ۹۲ و مرداد ۹۶ به‌عنوان وزیر راه کابینه یازدهم و دوازدهم انتخاب شد، دو بار هم از سوی مجلسی‌ها استیضاح شد؛ یک بار در مجلس نهم و بار دیگر در مجلس دهم. مقایسه آرای آخوندی در هر ۴ برهه از افزایش رای او حکایت دارد.

آخوندی مرداد ۹۲ با ۱۵۹ رای موافق، برای حضور در کابینه یازدهم رای اعتماد گرفت؛ این یعنی او در نخستین مواجهه خود با مجلس به عنوان نامزد وزارت، ۵۶ درصد آرای مجلس نهمی‌ها را کسب کرد. آخوندی دو سال بعد در مهرماه ۹۴ با رای مخالف ۱۷۵ نماینده که با استیضاح او مخالف بودند، رای اعتماد دوباره گرفت. اسفند سال گذشته، آخوندی در دومین جلسه استیضاحش، با رای ۱۷۶ نماینده مخالف با استیضاح، برای سومین بار از مجلس رای اعتماد گرفت.

چهارمین رای اعتماد مجلس به آخوندی به ۲۹ مرداد امسال باز می‌گردد؛ زمانی که او توانست با رای موافق ۱۸۸ نماینده مجلس، برای وزارت راه دولت دوم روحانی رای اعتماد کسب کند؛ رای اعتماد ۲/ ۶۵ درصدی مجلس دهم برای تثبیت آخوندی در جایگاه وزارت راه دولت دوازدهم.  عباس آخوندی حالا با سومین استیضاح خود و پنجمین محک اعتماد مجلس روبه‌رو است.

هرچند متقاضیان استیضاح «عدم مدیریت بحران‌‌های سیستم حمل‌و‌نقل» و «بی‌انگیزگی در اداره وزارتخانه» را مهم‌ترین دلایل خود برای این طرح عنوان می‌کنند اما آنچه این استیضاح را تسریع کرده، سقوط هواپیمای تهران-یاسوج است؛ موضوعی که گرچه از ابتدای طرح این استیضاح، از محورهای آن نبود اما مجلسی‌ها این حادثه را در قالب موضوع «فرسودگی ناوگان هوایی» نگریسته و وزیر راه را مسوول می‌دانند.

بر اساس آیین نامه داخلی مجلس، عباس آخوندی ۱۰ روز تا برگزاری جلسه استیضاح فرصت دارد و باید دید رایزنی‌های پارلمانی او و تیم مشاورانش با متقاضیان استیضاح و سایر نمایندگان مجلس، تا چه اندازه در اقناع نمایندگان خواهان استیضاح اثرگذار است. این طرح استیضاح آخوندی با امضای ۲۴ نماینده مجلس به جریان افتاده است.

استیضاح ربیعی

از سوی دیگر همچنان که گفته شد، طرح استیضاح علی ربیعی وزیر کار اعلام وصول شد؛ وزیری که طرح‌های متعددی از سال ۹۲ تاکنون برای استیضاح او نگاشته شد اما هیچ‌کدام نتوانست به استیضاحش بینجامد. این بار طرح استیضاح ربیعی به‌دلیل آنچه «عدم توانایی در اداره امور بنگاه‌های وابسته به آن وزارتخانه از قبیل شستا، هواپیمایی آسمان، کشتیرانی و..»، «عدم توجه در ساماندهی نیروی انسانی و مقابله با باندهای سیاسی و اقتصادی در بنگاه‌های وابسته»، «بالا رفتن بیش از حد بدهی در سازمان‌های وابسته از قبیل تامین‌اجتماعی و صندوق بازنشستگی و همچنین به نظام  بانکی در شرایطی که این بنگاه‌ها متعلق به سازمان‌های مختلف» و «عدم نوسازی و مدیریت مناسب در آنچه در خدمات عمومی مردم نقش مهم دارند از قبیل هواپیمایی آسمان» خوانده می‌شود، تدوین شده است؛ طرح استیضاحی که در زمان ارائه به هیات‌رئیسه مجلس ۴۵ امضا داشت اما در زمان اعلام وصول تعداد امضاهای آن به ۲۴ امضا کاهش یافت.

علی ربیعی که بارها طرح‌های متعددی برای استیضاحش تدوین شده، به داشتن لابی قوی در مجلس شهرت دارد؛ موضوعی که باید دید این بار هم به او در ناکام ماندن استیضاحش کمک می‌کند یا نه. وزیر کار دیروز در گفت‌وگو با «ایرنا» سوال و استیضاح را حق نمایندگان مجلس دانست و گفت که آمادگی دارد همین هفته و حتی فردا برای پاسخ به استیضاح به صحن مجلس شورای‌اسلامی برود و انتظار دارد استیضاح‌کنندگان مطابق سوگندی که یاد کرده‌اند، استیضاح را به همان دلیلی انجام دهند که می‌گویند. ربیعی با استقبال از طرح استیضاح در مجلس گفت: «مایلم همین هفته به صحن بروم؛ هم مجلس قضاوت می‌کند و هم افکار عمومی قضاوت خواهند کرد.»

انتقاد نوبخت از استیضاح آخوندی

با این همه دولت حمایت خود از هر دو وزیر یاد شده را رسما اعلام کرده است. محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت دیروز در نشست خبری خود با خبرنگاران، ضمن به رسمیت شناختن حقوق مجلس تاکید کرد دولت با نظر متقاضیان استیضاح دو وزیر درباره عملکرد ناموفق آنها مخالف است. نوبخت در عین حال به انتقاد از استیضاح آخوندی به‌دلیل آنچه عملکرد نامطلوب در حوزه حمل‌ونقل خوانده می‌شود، پرداخت و گفت: «اگر استیضاح وزیر راه به سبب مسائلی مانند هواپیما و مسائل ریلی مربوط می‌شود باید گفت آیا همین وزیر نبود که به علت نوسازی ناوگان هوایی از جانب خیلی‌ها مورد انتقاد قرار گرفت. آیا همین وزیر نبود که با استفاده از فرصت کوتاه ایجاد شده در دوران پس از برجام قرارداد خرید ۲۰۰ هواپیما را امضا و با دست خالی یازده هواپیما را وارد کشور کرد؟» نوبخت در ادامه در حمایت از وزیر کار نیز گفت: «اقدامات آقای ربیعی در حمایت از کارگران و بازنشستگان بسیار قابل تقدیر است و باید اینجا از رسانه ملی درخصوص بازتاب رفتار ایشان در جمع بازنشستگان معترض و تکریم آنها در وزارتخانه تشکر کنم.»

زمان احتمالی برگزاری جلسه استیضاح

با این حال بهروز نعمتی، سخنگوی هیات‌رئیسه مجلس شورای اسلامی دیروز درباره زمان احتمالی برگزاری جلسه استیضاح دو وزیر گفت که استیضاح وزرای «راه و شهرسازی» و «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» سه‌شنبه یا چهارشنبه هفته آینده برگزار خواهد شد.