طرح اتصال کارت‌های بانکی ایران به شبکه بانکی کشورهای همسایه
به گزارش اقتصادنیوز رایزنی برای استفاده از کارت‌های بانکی ایرانی در سه کشور در دستورکار قرار گرفت؛ بر این اساس پس از روسیه و ترکیه، ایران به ازبک‌ها طرح اتصال کارت بانکی را پیشنهاد داد تا شرایط برای اتصال کارت‌های بانکی به سایر کشورها فراهم شود. در برنامه متنوعی که متولیان و تصمیم‌سازان کشور برای برقراری روابط بانکی با سایر کشورها در نظر گرفته‌اند، قرار است دستگاه‌های کارتخوان (پوز) مورد شناسایی بانک‌های «روسیه»، «ترکیه» و «ازبکستان» برای کارت‌های بانکی ایرانی نیز قابل استفاده شوند. در همین راستا متولیان کشور در فاز نخست رایزنی با روس‌ها به این جمع‌بندی رسیده‌اند که کارت‌های بانکی ایرانیان در کارتخوان بانک‌های روسیه و کارت‌های بانکی روس‌ها هم در کارتخوان‌های مورد شناسایی بانک‌های ایران به راحتی مورد استفاده قرار گیرند. از سوی دیگر با ترکیه نیز همین رویداد در حال اتفاق است و طرف‌های ایرانی با ترکیه‌ای‌ها به توافقاتی درمورد اتصال دوجانبه کارت‌های بانکی دست یافته‌اند؛ توافقاتی که به‌گفته متولی صنعت کشور در راستای توسعه صنعت گردشگری در دستورکار قرار گرفته و گردشگران می‌توانند با کارت‌های بانکی خود به راحتی مبادلات بانکی انجام دهند.
در کنار اخبار مذکور وزیر صنعت، معدن و تجارت در دوازدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی، بازرگانی، علمی و فنی ایران و ازبکستان تصویر تجارت ایران با سایر کشورهای دنیا را تشریح کرد. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد ایران در سال گذشته توانسته حدود ۵۲ میلیارد دلار درآمد نفتی کسب کند و در لیست یکی از کشورهای مهم صادرکننده نفت و گاز در دنیا قرار گیرد. به‌گفته محمد شریعتمداری ایران در سال ۹۶، موفق شده است ۴۷ میلیارد دلار صادرات کالاهای غیرنفتی به بازارهای جهانی داشته باشد و در آن سو هم بیش از ۵۰ میلیارد دلار کالا از کشورهای دیگر وارد کند. شریعتمداری معتقد است صدور و ورود خدمات مجموعه مبادلات ایران با سایر کشورها به سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار رسیده و طبیعتا کشوری با چنین خصوصیاتی می‌تواند شریک تجاری خوبی برای ازبکستانی‌ها باشد. وی در بخش دیگری از سخنان خود به پتانسیل‌های اقتصادی کشور اشاره کرد و حوزه صنعتی ایران را دارای توانایی‌های بسیار خوبی دانست. به‌گفته متولی صنعت در سال‌های گذشته در حوزه صنایع پتروشیمی پیشرفت‌های چشمگیری به دست آمده که می‌تواند مورد بهره‌برداری تمام همسایگان قرار گیرد. حوزه تولید خودروهای سبک و سنگین و همچنین صنایع پایه‌ای مانند فولاد از دیگر بخش‌هایی بود که وزیر صنعت، معدن و تجارت برای آشنایی بیشتر طرف‌های ازبک از صنعت کشور به آنها اشاره کرد. بررسی‌ها حاکی از آن است که در حوزه خودروهای سنگین و سبک حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه در سال گذشته تولید شده و در صنایع پایه‌ای مانند فولاد نیز ایران در جایگاه بسیار خوبی در جهان قرار گرفته است. از سوی دیگر طبق اعلام متولی صنعت ایران اولین تولیدکننده فولاد سنگین در دنیا است و در مجموع نزدیک به ۱۱۰ میلیون تن ظرفیت و پتانسیل تولید این فلز در کشور وجود دارد. تولید مصالح ساختمانی یکی دیگر از مواردی بود که شریعتمداری برای شناسایی صنعت کشور به ازبک‌ها روی آن مانور داد. به‌گفته شریعتمداری در حال حاضر در زمینه تولید مصالح ساختمانی حدود ۱۲۰ صنعت در کشور فعال است و در حوزه صنایع خانگی، برق و الکترونیک و همچنین صنایع دارویی هم پیشرفت‌های چشمگیری به دست آمده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد ۹۶ درصد مصرف داخلی داروی کشور در داخل تولید می‌شود و علاوه بر صادرات دارو در کشورهای همسایه نیز داروی ساخت ایران نیز تولید می‌شود. وزیر صنعت، معدن و تجارت در حوزه تولید خودرو نیز گفت: خط تولید خودروهای ایرانی در بعضی کشورهای همسایه ایجاد شده و ایران در مجموع طی سال‌های اخیر موفق شده است رشد منفی صنعتی خود را به یک رشد مستمر تبدیل کند. اما وضعیت اقتصاد ایران در پیش‌بینی‌های جهانی چگونه بوده است؟ به‌گفته متولی صنعت پیش‌بینی رشد اقتصادی ایران براساس گزارش صندوق جهانی پول (IMF) بالای ۴ درصد اعلام شده است که این موضوع نه‌تنها افق مناسبی برای مراودات اقتصادی را نشان می‌دهد، بلکه گویای این موضوع است که همکاری‌های گسترده درمورد صدور و ورود کالا و صدور خدمات فنی و مهندسی در دستورکار قرار گیرد. وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه صحبت‌های خود زمینه‌هایی مانند صادرات محصولات کشاورزی و شیلات، خدمات فنی- مهندسی، ایجاد نیروگاه‌های مختلف گازی، بادی و آبی، صادرات مصالح ساختمانی، تولید ماشین‌آلات کشاورزی، ایجاد شبکه‌های انتقال و توزیع برق و روشنایی و شناسایی معادن از طریق ژئوفیزیک را از دیگر پتانسیل‌های ایران دانست که می‌تواند در کنار موضوعات نفتی در دستور کار قرار گیرد.
چشم‌انداز روابط دوجانبه
وزیر صنعت، معدن و تجارت در این نشست همچنین از مهم‌ترین سرفصل‌های همکاری‌های اقتصادی ایران و ازبکستان رونمایی کرد. شریعتمداری بر این باور است که تعامل با همسایگان در کشورهای آسیای مرکزی و منطقه سیاستی است که از سوی ایران به اجرا گذاشته شده است. در این میان ایران به روابط بلندمدت با ازبکستان در آینده چشم دوخته و تمایل به برداشته شدن همه موانع برای برقراری تعاملات تجاری دارد. وی شناخت فرصت‌های تجاری بین دو کشور را امری مهم می‌داند و معتقد است باید در طول دوران همکاری همواره به‌صورت آنلاین از وضعیت همکاری‌های مشترک مطلع شد. اما شریعتمداری برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری با ازبک‌ها چه پیش‌نیازهایی را ضروری می‌داند؟ به اعتقاد وی تحقق اهداف تجاری نیازمند فراهم‌سازی زیرساخت‌هاست و یکی از این زیرساخت‌ها مساله سهولت رفت و آمد است. به‌گفته متولی صنعت اگر فعالان اقتصادی، سرمایه‌گذاران و صاحبان سرمایه بتوانند به راحتی بین دو کشور تردد کنند آنها خودشان راه را باز خواهند کرد. وی با اشاره به مسائل زیربنایی برای توسعه روابط دوجانبه گفت: در حوزه سند جامع تجارت، موضوع مهم تجارت آزاد است؛ چراکه برقراری تجارت آزاد تسهیل‌کننده روابط تجاری بین دو کشور است و این تصمیم هیچ منافاتی ندارد که ما برخی کالاها را از مجموع تجارت آزاد استثنا کنیم. اما با اجرای سند موافقتنامه همکاری‌های تجارت آزاد می‌توانیم روابط را گسترش دهیم، اگرچه این مذاکرات زمانبر است اما می‌خواهیم در کمیسیون مشترک به این توافق کلی دست یابیم که مذاکرات را در زمینه تجارت آزاد بین دو کشور آغاز کنیم. دست اندازها و مشکلات روابط بانکی دومین موضوع زیرساختی بود که از سوی شریعتمداری مطرح شد. به‌گفته وی روابط بانکی دو کشور نباید در حد افتتاح یک یا دو شعبه باشد، بلکه بالاترین سطح تعاملات بانکی باید شکل گیرد، زیرا برای شفاف‌سازی مناسبات تجاری برقراری روابط شفاف تجاری لازم است. وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه به موضوع کارت‌های بانکی اشاره کرد و گفت: با کشور روسیه به این جمع‌بندی رسیده‌ایم که کارت‌های بانکی ایرانیان در پوزهای مورد شناسایی بانک‌های روس و کارت‌های بانکی روس‌ها در پوزهای مورد شناسایی بانک ایران به راحتی کار کند. از سوی دیگر با ترکیه هم در حال گفت‌وگو در همین زمینه هستیم و فکر می‌کنیم با اکثر کشورهای همسایه این روابط را برقرار کنیم تا گردشگران کشورهای مختلف منطقه به راحتی بتوانند از کارت‌های بانکی خود در کشورهای منطقه استفاده کنند. حمل و نقل و ترانزیت موضوع زیربنایی دیگری بود که مورد توجه متولیان ایرانی و ازبکستانی‌ها قرار گرفت. شریعتمداری معتقد است باید به بخش حمل‌ونقل توجه ویژه‌ای شود، زیرا این موضوع علاوه بر روابط دوجانبه در روابط چندجانبه هم موثر است و باید در زمینه حمل‌ونقل و ترانزیت به‌صورت مستمر و دائمی کارهای عملیاتی و اجرایی صورت گیرد. به‌گفته وی باتوجه به موقعیت سوق‌الجیشی که هر دو کشور از آن برخوردار هستند باید از پتانسیل‌های موجود استفاده و زمینه توسعه همکاری‌های ترانزیتی را فراهم کرد. در این راستا نه تنها در چارچوب موافقتنامه عشق‌آباد بلکه در قالب کریدور چهارجانبه ترکمنستان، عمان، ازبکستان و ایران همکاری‌های مشترک باید در دستور کار قرار گیرد. تاسیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ازبکستان یکی دیگر از دغدغه‌هایی بود که از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت کشور مطرح شد. به‌گفته وی ۲۰ سال پیش صحبت‌هایی درمورد تشکیل اتاق مشترک مطرح شده اما نتیجه‌ای در بر نداشته است. وی از متولیان ازبکستانی درخواست کرد زمینه‌های تشکیل اتاق بازرگانی مشترک بین دو کشور را فراهم کنند.
سازوکار همکاری ازبک‌ها
معاون اول نخست‌وزیر ازبکستان در این نشست به سازوکار همکاری‌های مشترک دو کشور پرداخت. «آچیلبای رحمت اف» با اشاره به مسیرهای مهم همکاری ایران و ازبکستان گفت: ایران یکی از شرکای مهم تجاری ازبکستان است و حجم تبادل کالا بین دو کشور در سال گذشته میلادی ۳۲۵ میلیون دلار بود. وی افزود: ما ایران را به‌عنوان همکار نزدیک و قابل اعتماد خود در منطقه می‌شناسیم و برقراری روابط در سطح مقامات عالی دو کشور در گسترش این روابط نقش بسیار مهمی دارد و در حال آماده شدن برای پذیرایی از رئیس‌جمهور ایران در کشورمان هستیم. معاون اول نخست‌وزیر ازبکستان در ادامه اظهار کرد: باتوجه به عواملی مانند موقعیت جغرافیایی دو کشور و حمل و نقل پیشرفته بین‌المللی ما دارای امکانات و ذخایر کافی برای رساندن حجم مبادلات تجاری بین ۲ کشور تا ۵۰۰ میلیون دلار هستیم. رحمت اف گفت: آماده هستیم که فرآورده‌های نساجی از قبیل نخ، ابریشم، پارچه، کفش و کالاهایی مثل حبوبات، گردو، گندم، میوه و کالاهایی در خانواده صنایع نفت و پتروشیمی از قبیل پلی‌اتیلن و همچنین فرآورده‌های صنایع ماشین‌سازی مانند انتقال‌دهنده‌ها و ترانسفورماتورها و اتومبیل‌های سواری و باربری و فرآورده‌های صنایع متالوژی و سایر کالاهای مورد نیاز بازار ایران را بدون توقف و سریع تحویل دهیم. وی افزود: همچنین خواهان خریداری اجناس متنوعی از ایران از جمله خرید سالانه یک میلیون تن نفت خام هستیم که در آینده نیز به ۳ میلیون تن هم می‌رسد. وی افزود: ترانزیت بار یکی دیگر از زمینه‌های همکاری دو کشور است، به‌طوریکه سال گذشته حدود ۲/ ۹۱۱ هزار تن بار میان دو کشور ترانزیت شد. خوجایف، وزیر تجارت خارجی ازبکستان نیز در این مراسم گفت: برای واردات گندم، حبوبات و نفت به ترتیب ۴۵، ۵۵ و ۲۰ درصد تعرفه واردات تعیین شده است درحالی که قصد داریم در مذاکرات کنونی برای تحویل ۱۰۰ هزار تن گندم به ایران مذاکراتی را انجام دهیم. در ادامه این نشست عظیم اف رئیس گروه حقوق و پیمان وزارت امور خارجه ازبکستان درخصوص صدور ویزا گفت: این مساله هنگام ملاقات وزرای خارجه دو کشور پیشنهاد شده بود و ما درخصوص این مساله قراردادی تنظیم کرده‌ایم که براساس این قرارداد سه نوع ویزای تجاری، توریستی و مسوولان رسمی دولت در نظر گرفته شده است.
حاشیه‌های خبری
اجلاس مشترک ایران- ازبکستان با حواشی نیز همراه بود که در قالب چند سوال از سوی خبرنگاران و پاسخ‌های وزیر صنعت، معدن و تجارت رخ داد. نوسانات نرخ ارز: شریعتمداری درمواجهه با سوالی درمورد برنامه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت در شرایط فعلی نرخ ارز اینگونه اعلام کرد که بهتر است این موضوعات از مراجع بانکی و مالی پیگیری شود. تعیین تکلیف کارت‌های اعتباری: متولی صنعت درمورد قدرت خرید مردم و تعیین تکلیف کارت‌های اعتباری اعلام کرد از سال گذشته سیستم‌های اعتباری خرید را با نظام بانکی طراحی کردیم و طبق اخباری که از رئیس کل بانک مرکزی داریم، نظام بانکی تشویق شده است که در سال جاری برنامه‌های متنوع بانکی را برای کارت اعتباری به اجرا بگذارد تا تقاضایی مطمئن ایجاد شود.
راهکارهای حمایت از تولید: وزیر صنعت، معدن و تجارت درمورد سوالی مبنی بر اینکه چه اقداماتی برای حمایت از کالاهای ایرانی انجام می‌شود، گفت: مردم همیشه پیشتاز هستند و کمپین‌های مختلفی را در این رابطه تشکیل داده‌اند که یکی از مهم‌ترین وظایف ما حمایت از این کمپین‌ها است. همچنین سازمان‌های توسعه‌ای با تصویب قانون در مجلس از این امکان استفاده می‌کنند که طلب از فروش دارایی‌ها را به‌صورت ضمانت‌نامه بانکی دریافت کنند تا بتوانند در مشارکت‌های بیشتری با بخش خصوصی در رشته‌هایی که ریسک تجاری بالاتری دارند، شرکت کنند.
