فهرست چهارستاره‌ها و تک‌ستاره‌های جاده‌های ایران+ جدول
در روشی که شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران برای ارزیابی کیفی خودروها لحاظ می‌کند، هر محصول بسته به امتیازات کسب شده، بین یک تا پنج ستاره کیفی دریافت و در دسته قیمتی خود جای می‌گیرد. این در شرایطی است که هیچ خودرویی نتوانسته در ارزیابی کیفی اسفندماه، تمام ستاره‌های موجود را کسب کند. در گزارش منتشره، اخذ یک ستاره، نشان‌دهنده حداقل کیفیت یک خودرو است و هرچه تعداد ستاره‌ها بالاتر باشد، به معنای آن است که آن خودرو از سطح کیفی بهتری برخوردار است. در میان ۳۷ خودرویی که طی اسفندماه مورد ارزیابی کیفی قرار گرفته‌اند، ۱۰ خودروچهار ستاره کیفی را از آن خود کرده‌اند و این یعنی، ۲۷ درصد از خودروهای یاد شده توانستند به کیفیت نسبتا ایده‌آل دست پیدا کنند.
ازسوی دیگر ۱۲ خودرو سه ستاره کیفی را به‌دست آورده‌اند و این به معنای آن است که ۵/ ۳۲ درصد خودروها، کیفیت متوسطی دارند. همچنین ۱۲ خودرو نیز ۲ ستاره کیفی کسب کرده‌اند تا به‌عبارتی، ۵/ ۳۲ درصد خودروها در ارزیابی کیفی اسفندماه صاحب سطح کیفی کمتر از متوسط شوند. در نهایت اما ۳ خودرو نیز حداقل سطح کیفی را در ارزیابی اسفندماه به دست آورده‌اند و این یعنی ۸ درصد از خودروهای تولید داخل، کیفیت حداقلی را به خود اختصاص داده‌اند. در این گزارش نیز طبق روال ماه‌های گذشته، خودروهای تولید داخل در ۵ دسته «بالاتر از ۱۰۰ میلیون تومان»، «بین ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان»، «۵۰ تا ۷۵ میلیون تومان»، «۲۵ تا ۵۰ میلیون تومان» و «زیر ۲۵ میلیون تومان» دسته‌بندی شده و بین یک تا چهار ستاره کیفی به‌دست آورده‌اند. ازجمله نکات قابل‌توجه در گزارش اسفندماه این است که پژو ۲۰۰۸ به‌عنوان اولین خودرو پسابرجامی کشور، در دسته محصولات بالای ۱۰۰ میلیون تومان قرار گرفته است. این محصول قرار بود قیمتی نهایتا ۷۵ میلیون تومانی داشته باشد، اما حالا برای خرید آن باید بیش از ۱۰۰ میلیون تومان هزینه کرد.
جزئیات کیفی خودروها در اسفند
اما سراغ آمار ارائه‌شده از سوی شرکت بازرسی برویم و ببینیم اوضاع ستاره‌بندی خودروهای داخلی در آخرین ماه زمستان ۹۶ به چه شکل بوده است. از آنجا که شرکت بازرسی و کیفیت استاندارد ایران در این گزارش جدول مقایسه کیفی خودروها در بهمن‌ماه را هم منتشر کرده، مشخص می‌شود سطح کیفی خودروها به لحاظ ستاره‌بندی، تغییری را تجربه نکرده است. در واقع اگر هم تغییرات کیفی رخ داده، به حدی نبوده که ستاره‌ها را جا‌به‌جا کند. شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، پیش تر نمرات منفی خودروها را در معیارهای مختلف، منتشر می‌کرد و دید فنی مناسبی به مشتریان برای خرید خودروها می‌داد، اما ماه‌هاست که این جزئیات مجوز انتشار پیدا نمی‌کنند.
هرچه هست، در گزارش کیفی خودروها طی سال ۹۶، خودروهای به اصطلاح گران قیمت، بیشترین ستاره‌ها را نصیب خود کرده‌اند. طبق گزارش منتشره، در دسته خودروهای بالای ۱۰۰میلیون تومان تنها با سه عضو یعنی مزدا۳ جدید شرکت بهمن موتور و سوزوکی گرند ویتارای شرکت ایران‌خودرو خراسان و پژو ۲۰۰۸ (محصول مشترک ایران خودرو و پژو) روبه‌رو می‌شویم که هر سه آنها موفق به کسب چهار ستاره کیفی شده‌اند. این خودروها در گزارش قبلی نیز همین تعداد ستاره را کسب کرده بودند و بنابراین تغییر کیفیت خاصی در آنها طی اسفندماه رخ نداده است. این سه محصول در حال حاضر گران ترین خودروهای تولید و مونتاژ داخل به شمار می‌روند و همچنین از داخلی‌سازی پایینی برخوردار هستند. در این بین، پژو ۲۰۰۸ اولین محصول پسابرجامی خودروسازی کشور به شمار می‌رود و ۱۶ هزار دستگاه از آن پیش فروش شده است.
از خودروهای بالای ۱۰۰ میلیون تومان بگذریم و نگاهی بیندازیم به گروه بعدی که محصولات ۷۵ تا ۱۰۰ میلیونی را در خود جای داده است. در این گروه چینی-کره‌ای، با پنج محصول مونتاژی مواجه می‌شویم که میان آنها، کیا سراتو و هیوندایی مدل i۲۰ به‌عنوان محصولات چهار ستاره معرفی شده‌اند.سراتو که در شرکت سایپا مونتاژ می‌شود، در گزارش کیفی گذشته نیز چهار ستاره کیفی به‌دست آورده؛ بنابراین سطح کیفی آن در اسفندماه تغییر خاصی به خود ندیده است. نکته عجیب در مورد کیا سراتو این است که این محصول قیمتی بیش از ۱۰۰ میلیون تومان دارد، بنابراین باید در گروه یک (بالای ۱۰۰ میلیونی‌ها) قرار بگیرد، اما شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، نام آن را در دسته ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومانی‌ها قرار داده است.
دیگر عضو این گروه یعنی هیوندایی i۲۰ که در کرمان موتور مونتاژ می‌شود و جزو محصولات پسابرجامی به شمار می‌رود نیز در مقایسه با گزارش کیفی قبلی، ستاره‌ای کم و زیاد نکرده است. در این گروه اما سه خودرو چینی نیز به چشم می‌آیند که هر سه با داخلی‌سازی پایینی در کشور مونتاژ می‌شوند. تیگو ۵ که در مدیران خودرو به مونتاژ می‌رسد، در گزارش کیفی اسفندماه سه ستاره به دست آورده، بنابراین در مقایسه با گزارش قبلی، تغییری حاصل نکرده است. همچنین جک S۵ نیز به‌عنوان محصول مونتاژی کرمان موتور، با کسب سه ستاره، شرایط کیفی مشابهی با بهمن‌ماه دارد. جایگاه بعدی در گروه خودروهای ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومانی به هایما S۷ اتوماتیک تعلق گرفته است. این خودرو که در سایت ایران‌خودرو خراسان مونتاژ می‌شود، سه ستاره کیفی کسب کرده و این موضوع نشان می‌دهد خودروی موردنظر تغییری نسبت به بهمن‌ماه نداشته است.
به گروه خودروهای ۵۰ تا ۷۵ میلیون تومان سری بزنیم و ببینیم اوضاع ستاره‌ها در این گروه پر از محصولات چینی به چه شکل است. طبق گزارش اعلامی، تمام خودروهای حاضر در این دسته قیمتی، مونتاژی‌های چینی هستند که بهترین آنها بسترن (B۳۰) نام دارد. این محصول مونتاژی گروه بهمن، در ارزیابی جدید، چهار ستاره کیفی به دست آورده و این نشان می‌دهد نسبت به گزارش قبلی، تفاوت خاصی نداشته است. البته صدرنشین قبلی این دسته، هیوندایی i۱۰ نام داشت که توانسته بود چهار ستاره کیفی کسب کند. مشخص نیست چرا این خودرو را که جزو محصولات پسابرجامی است و در شرکت کرمان موتور به تولید می‌رسد، در لیست کیفی اسفند قرار نداده‌اند.
اما چهار عضو دیگر گروه ۵۰ تا ۷۵ میلیون تومانی‌ها را به ترتیب، چانگان، آریزو۵، برلیانس H۳۳۰ و لیفان X۶۰ اتومات تشکیل می‌دهند. در این بین، چانگان CS۳۵ که در سایپای کاشان مونتاژ می‌شود، سه ستاره کیفی به دست آورده و بنابراین در مقایسه با گزارش قبلی، تغییر خاصی را به خود ندیده است. آریزو ۵ تولید شده در شرکت مدیران خودرو نیز که سه ستاره کسب کرده، وضع ثابتی در کیفیت داشته است، درست مانند برلیانس H۳۳۰ که آن هم سه ستاره اش در اسفندماه تثبیت شده است.
در این گروه اما یک خودرو دو ستاره نیز به‌چشم می‌آید که لیفان X۶۰ نام دارد. این خودرو که در شرکت کرمان موتور به تولید می‌رسد، نسبت به گزارش بهمن‌ماه تغییری در کیفیت خود احساس نکرده، چه آنکه در آن گزارش نیز دو ستاره به خود اختصاص داده بود. در این گروه پیش تر خودروهایی مانند جک J۵ و آریو نیز حضور داشتند، اما در گزارش کیفی اسفندماه نامی از آنها نیست.
کاهش تعداد تک‌ستاره‌ها
اما نگاهی هم بیندازیم به دسته ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومانی‌ها که بیشترین خودروهای داخلی را در خود جای داده است. رده‌های اول تا ششم این گروه ۲۰ عضوی را اعضای خانوادهرنو و پژو اشغال کرده‌اند. بر این اساس رنو ساندرو تولید پارس خودرو، پژو ۲۰۷ اتومات و تندر ۹۰ اتوماتیک ایران‌خودرو و پارس تندر پارس خودرو چهار محصول چهار ستاره این گروه به‌شمار می‌روند. مقایسه کیفی این خودروها با بهمن‌ماه نشان می‌دهد آنها ثبات کیفیت خود را حفظ کرده و هیچ تغییری در ستاره‌بندی شان ایجاد نشده است. در رتبه‌های پنجم و ششم این جدول به تندر ۹۰ ایران‌خودرو و پارس‌خودرو برمی خوریم که توانسته‌اند سه ستاره کیفی خود را حفظ کنند. این دو محصول در گزارش کیفی بهمن‌ماه نیز همین تعداد ستاره را به دست آورده بودند.
در گروه مورد بررسی اما چهار خودرو سه ستاره دیگر نیز به چشم می‌آیند که اتفاقا آنها نیز در مقایسه با گزارش بهمن‌ماه، تغییر کیفی خاصی را تجربه نکرده و ستاره‌های شان ثابت مانده است. در این بین، رانا که مدت‌هاست تیراژ آن منفی شده، در رده هفتم جای گرفته و پس از آن با دنا پلاس و پژو ۲۰۶ در مدل‌های صندوقدار و‌هاچ بک مواجه می‌شویم. این سه محصول که جزو تولیدات ایران خودرو به شمار می‌روند، در مقایسه با گزارش کیفی بهمن‌ماه تغییر خاصی را تجربه نکرده‌اند، چه آنکه در آن گزارش نیز سه ستاره به دست آورده بودند.
در گروه خودروهای ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومانی اما با ۱۰ محصول دو ستاره نیز روبه‌رو هستیم که بیشتر آنها را ایران خودرویی‌ها تشکیل می‌دهند. دو محصول چینی به نام‌های ام وی ام ۳۱۵ جدید و دانگ فنگ نیز در جمع دو ستاره‌های این گروه به چشم می‌آیند که در مقایسه با بهمن‌ماه، تعداد ستاره‌هایشان تغییری نکرده است. دیگر دو ستاره‌های این گروه را خودروهای دنا، پژو پارس کرمانشاه، پژو ۴۰۵ خراسان، تیبا۲، تیبای معمولی، ساینا، سورن و سمند تبریز تشکیل می‌دهند که آنها نیز با کم و زیاد شدن ستاره در مقایسه با بهمن‌ماه، مواجه نشده‌اند. پیش‌تر در گروه ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومانی‌ها محصولاتی تک‌ستاره نیز حضور داشتند که طی ماه‌های گذشته، ارتقای کیفی یافته و ستاره‌هایشان افزایش یافت.
در نهایت اما سری هم به گروه زیر ۲۵ میلیون تومانی‌ها بزنیم که از آنها به‌عنوان محصولات ارزان قیمت یاد می‌شود. در این گروه همچنان با چهار محصول شامل پراید ۱۳۱سایپا، پراید ۱۳۱ پارس خودرو، پراید ۱۳۲ و پراید ۱۱۱ مواجه می‌شویم که در این بین تنها مدل ۱۳۱ سایپا دو ستاره کیفی دارد. این محصول در مقایسه با گزارش کیفی بهمن‌ماه، ستاره‌ای کم و زیاد نکرده است. طبق اعلام شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، پراید ۱۳۱ پارس خودرو تنها یک ستاره کیفی دارد که نشان می‌دهد نسبت به گزارش بهمن‌ماه تغییر کیفی خاصی نکرده است. همچنین پراید ۱۳۲ نیز بدون تغییر نسبت به گزارش قبلی، همان تک ستاره خود را حفظ کرده است. همچنین پراید ۱۱۱ یا همان مدل‌هاچ بک نیز کماکان یک ستاره کیفی دارد و این موضوع نشان می‌دهد نسبت به گزارش بهمن‌ماه، تغییری از حیث ستاره‌بندی نکرده است.
