اعلام نمره ۴۰دستگاه در بهبود کسب‌وکار توسط مرکز آمار پارلمان بخش خصوصی

براساس گزارش منتشر شده، عدد این شاخص بین یک تا ۱۰ است که بر اساس میزان رضایت فعالان اقتصادی از عملکرد دستگاه‌های اجرایی در فعالیت‌های مرتبط با حوزه کسب و کار سازمان‌ها به‌دست می‌آید و امتیاز یک به معنی رضایت کامل از عملکرد دستگاه و امتیاز ۱۰ به معنی عدم رضایت از عملکرد دستگاه است. از سوی دیگر، در این گزارش عملکرد دستگاه‌های اجرایی در استان‌ها نیز ارزیابی شده تا به این طریق جغرافیای بهبود کسب و کار در استان‌های کشور نیز مشخص شود. بهبود محیط کسب و کار یکی از مهم‌ترین راهبردهای توسعه اقتصادی در هر کشور به شمار می‌رود و علاوه بر آن هرچه محیط کسب وکار در یک کشور شرایط بهتری داشته باشد، بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی بیشتر و هر چه بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی در جامعه‌ای بیشتر باشد، عملکرد اقتصاد آن کشور و خلق ارزش و ثروت در آن جامعه نیز بیشتر می‌شود. در مجموع می‌توان گفت محیط کسب و کار به مجموعه عواملی گفته می‌شود که بر عملکرد یا اداره بنگاه‌های اقتصادی موثر است، اما تقریبا خارج از کنترل مدیران بنگاه‌ها است، عواملی نظیر قوانین و مقررات، میزان بارندگی، فرهنگ کاری در یک منطقه و... که در کشورها و مناطق جغرافیایی گوناگون، در هر رشته کاری و نیز در طول زمان متفاوت هستند.

جغرافیای کسب و کار

بررسی عملکرد دستگاه‌های اجرایی برای بهبود کسب و کار در ۳۱ استان کشور نشان‌دهنده آن است که دستگاه‌ها در استان‌های «گیلان، آذربایجان غربی، زنجان، مازندران و یزد» توانستند بهترین نمره را در بهبود شاخص کسب و کار به دست آورند و در مقابل در استان‌های «لرستان، کرمانشاه، خراسان شمالی، کردستان و سیستان و بلوچستان» بدترین نمره را در این شاخص به دست آورده‌اند.

داده‌های اعلام‌شده نشان‌دهنده آن است که در استان گیلان میانگین کل شاخص ارزیابی عملکرد دستگاه‌ها رقم ۶۵/ ۴ثبت شده است (عدد این شاخص بین یک تا ۱۰ است و هرچه شاخص به یک نزدیک‌تر باشد این امر به معنی رضایت از عملکرد است). استان آذربایجان غربی نیز در این خصوص رقم ۷۲/ ۴ را کسب کرده است. اما شاخص ارزیابی عملکرد دستگاه‌ها در استان‌های زنجان رقم ۹۱/ ۴، مازندران رقم ۹۷/ ۴ و در یزد نیز رقم ۰۲/ ۵ ثبت شده است.اما استان‌هایی که دستگاه‌های اجرایی نتوانستند عملکرد قابل قبولی به دست آورند، می‌توان به استان لرستان با رقم ۵۸/ ۵اشاره کرد. بعد از این بدترین نمره به استان کرمانشاه با رقم ۵۱/ ۵ تعلق دارد. در جایگاه‌های بعدی نیز استان‌های خراسان شمالی با رقم ۴۳/ ۵، کردستان با رقم ۴۱/ ۵ و سیستان و بلوچستان با رقم ۴/ ۵ در شاخص ارزیابی عملکرد قرار گرفته‌اند.

عملکرد دستگاه‌های اصلی و فرعی

از سوی دیگر، در این گزارش عملکرد ۴۰ دستگاه مرتبط با فعالان اقتصادی در دو بخش دستگاه‌های اصلی و فرعی نیز رصد شده است. با توجه به رصد صورت گرفته از میان ۴۰ دستگاه، ۲۸ دستگاه در میان دستگاه‌های اصلی قرار دارند که از میان این دستگاه‌ها بالاترین ارتباط فعالان اقتصادی با «سازمان امور مالیاتی کشور»، «بانک‌های دولتی»، «سازمان تامین اجتماعی»، «شرکت‌های بیمه‌ای دولتی» و «وزارت امور اقتصادی و دارایی» است.

ارزیابی صورت گرفته همچنین نشان‌دهنده آن است که از میان ۲۸ دستگاه اصلی «سازمان میراث فرهنگی،‌گردشگری و صنایع دستی»،‌ «سازمان برنامه بودجه»، «سازمان تعزیرات حکومتی»، «شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران (وزارت نفت)»، «وزارت کشور» و «وزارت جهاد کشاورزی» کمترین ارتباط را با فعالان اقتصادی داشته‌اند. با توجه به گزارش منتشر شده میزان ارتباط «سازمان میراث فرهنگی،‌ گردشگری و صنایع دستی» با فعالان اقتصادی ۲۵ درصد، «سازمان برنامه و بودجه» ۲۷ درصد، «سازمان تعزیرات حکومتی» و «شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران (وزارت نفت)» هر کدام ۴۲ درصد و «وزارت جهاد کشاورزی» با ۵۱ درصد کمترین میزان ارتباط با فعالان اقتصادی را داشته‌اند.

بررسی شاخص ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی فرعی مرتبط با محیط کسب و کار در سال گذشته نیز نشان‌دهنده آن است که کمترین ارتباط فعالان اقتصادی با «سازمان بهزیستی کشور» و «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» بوده و میزان ارتباط این دو دستگاه با فعالان اقتصادی ۲۵ درصد ثبت شده است. فعالان اقتصادی با «مرکز آمار ایران» نیز ۲۶ درصد ارتباط داشته‌اند و میزان ارتباط فعالان این بخش با دو وزارتخانه «آموزش و پرورش» و «بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» نیز ۳۴ درصد بوده است.

اما در میان دستگاه‌های فرعی ارزیابی شده فعالان اقتصادی بیشترین ارتباط را با «اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران»، ‌«مجلس شورای اسلامی»، «اتاق اصناف کشور»، «اتاق تعاون ایران» و «سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور» داشته‌اند. میزان ارتباط فعالان اقتصادی با «اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران» برابر با ۷۴ درصد ثبت شده است،‌ از سوی دیگر فعالان اقتصادی با «مجلس شورای اسلامی» نیز ۶۳ درصد ارتباط داشته‌اند و میزان ارتباط فعالان بخش خصوصی با اتاق اصناف نیز ۵۶ درصد بوده است، ارتباط فعالان اقتصادی با اتاق تعاون ایران نیز ۴۴ درصد درج شده است. این درصد برای «سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور» نیز ۳۸ درصد ثبت شده است.  

در میان دستگاه‌های اجرایی اصلی بیشترین رضایت از شرکت ملی گاز ایران (وزارت نفت)، نیروی انتظامی و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است. کمترین رضایت از عملکرد دستگاه‌ها نیز مربوط به بانک مرکزی، وزارت دادگستری و شهرداری‌ها است. در عین حال، در میان دستگاه‌های اجرایی فرعی مرتبط با محیط کسب وکار نیز بیشترین رضایت از اتاق بازرگانی ایران، سازمان بهزیستی کشور و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور است. کمترین رضایت نیز از مجلس، مرکز آمار ایران و سازمان صدا و سیما است.