تغییر رفتارسهامداران حقوقی در بورس تهران؛ خرید پس از 6 هفته!
به گزارش اقتصادنیوز به این ترتیب در ۴ روز معاملاتی هفته گذشته شاهد ثبت خالص خرید ۳ هزار و ۷۴۳ میلیارد تومانی از سوی بازیگران عمده سهام بودیم. شرایطی که بیشترین خالص خرید این دسته از معامله‌گران را در تاریخ معاملات سهام رقم زد.
معاملات این هفته بورس تهران در شرایطی آغاز شد که جمعه گذشته آمریکا در جنایتی سردار سپهبد قاسم سلیمانی را به شهادت رساند و شاخص کل سهام در واکنش به این ترور ریزش حدود ۴/ ۴ درصدی را ثبت کرد. در این روز هراس سرمایه‌گذاران نسبت به ریسک‌های غیراقتصادی به سنگین شدن صف‌های فروش انجامید. شرایطی که سیاست‌گذار را بر آن داشت به‌دنبال راهکاری برای جلوگیری از ریزش بیشتر و هیجانی قیمت سهام برآید. از این‌رو صبح همان روز اعضای شورای‌عالی بورس در نشستی فوق‌العاده دور هم جمع شدند و با اشاره به نقش صندوق حمایت و تثبیت بازار سرمایه اعلام کردند: در صورت لزوم صندوق تثبیت بازار از سرمایه‌گذاران بازار سرمایه حمایت خواهد کرد. همچنین بازیگران حقوقی بازار نیز از فرآیند دادوستد روزانه حمایت خواهند کرد. هر چند در همه بازارهای دنیا، سهامداران بزرگ به‌دلیل ذی‌نفع بودن و عدم تمایل به کاهش سطح دارایی‌شان در زمان وقوع شوک‌های هیجانی وارد عمل شده و به حمایت از سهام می‌پردازند اما دستوری شدن این مهم، حرکت در راه خطا است.
پیام‌های مثبت و منفی سهامداران حقوقی
همان‌طور که اشاره شد هفته گذشته با افزایش ریسک‌های سیستماتیک و فشار قابل‌توجه عرضه به بازار، شاهد خرید تمام‌قد حقوقی‌ها در سهام بورسی و فرابورسی بودیم. خریدهایی که جنبه دستوری به خود گرفت اما نتوانست روند معاملات را تغییر دهد. اما می‌تواند پیامدهای منفی به همراه داشته باشد. در نگاه اول تقاضای دستوری از سوی حقوقی‌ها باعث می‌شود این ذهنیت ایجاد شود که هدف حفظ شاخص کل است. از این رو نوعی بی‌اعتمادی میان فعالان بازار به رفتار حقوقی‌ها ایجاد می‌شود. پیام منفی دوم آن است که نوعی انتظار به‌وجود می‌آید که حقوقی‌ها باید از همه سهم‌ها حمایت کنند، حتی اگر منافع بلندمدتی هم برای آنها نداشته باشد. ضمن آنکه این نوع رفتار موجب از بین رفتن منابع در دسترس سهامداران حقوقی می‌شود که زمینه را برای تشدید هیجانات فراهم می‌آورد. بر این اساس، بهترین استراتژی حقوقی‌ها آن است که دقیقا مشابه یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای عمل کنند و با ارائه سیگنال‌های درست به سرمایه‌گذاران تازه‌وارد، مانع از ایجاد فضاهای هیجانی و غیرعقلانی شوند.
جابه‌جایی هفتگی در صنایع بورسی
همان‌طور که اشاره شد معامله‌گران حقوقی در هفته منتهی به ۱۸ دی ماه، با ثبت خالص خرید ۳۷۴۳ میلیارد تومان رکورد هفتگی را شکستند. در این میان بیشترین خالص خرید این گروه از بازیگران سهام در صنایع بزرگ و متوسط بازار رقم خورد. به این ترتیب گروه محصولات شیمیایی شاهد جابه‌جایی ۶۶۲ میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی بود. در عین حال حقوقی‌ها ۶۰۹ میلیارد تومان سهام بانکی‌ها را طی معاملات هفته گذشته به پرتفوی خود افزودند. این رقم در چهار گروه فلزات اساسی، خودرو، فرآورده‌های نفتی و کانه‌های فلزی جمعا به ۱۴۲۵ میلیارد تومان رسید. در مقابل اما تنها دو گروه وسایل ارتباطی و محصولات چوبی با خالص خرید حقیقی همراه شدند. در مجموع این دو گروه ۱۴۵ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر حقوقی به حقیقی جابه‌جا شد.
مروری بر عملکرد هفتگی بازیگران سهام
شنبه: روز شنبه همزمان با ریزش 16 هزار و 766 واحدی شاخص سهام، شاهد ثبت رکورد جدید از سوی معامله‌گران عمده سهام بودیم. بر این اساس خالص خرید سهامداران حقوقی در معاملات این روز به 1850 میلیارد تومان رسید. در این میان تمامی صنایع و نمادها از حمایت سهامدار عمده برخوردار شدند و تنها حقوقی فروشنده در این بازار مخابرات ایران بود که اقدام به عرضه حدود 4 میلیون و500هزار سهم همراه اول کرد. بررسی بیشترین میزان خرید در میان صنایع فعال در بازار سهام نشان می‌دهد دو گروه صنایع شیمیایی و بانکی بالاترین حجم خریدها را از سوی معامله‌گران عمده به خود اختصاص دادند. به‌طوری‌که خالص خرید حقوقی‌ها در هر کدام از این دو گروه به حدود 350میلیارد تومان رسید.
در میان نمادهای فعال در این صنایع نیز بانک ملت از بیشترین میزان خالص خرید حقوقی برخوردار شد که رقمی در حدود 186میلیارد تومان بود. در این نماد چهار حقوقی به حمایت پرداختند که در صدر آنها خرید 107میلیون سهم «وبملت» توسط شرکت تعاونی معین آتیه خواهان قرار داشت. 75میلیون سهم دیگر نیز از سوی صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی ملت خریداری شد. سرمایه‌گذاری صباتامین و سرمایه‌گذاری ملی ایران نیز دیگر حقوقی‌های فعال در این نماد بودند. در این میان بیشترین میزان خرید از سوی یک سهامدار عمده در نماد بانک تجارت شکل گرفت. به‌طوری‌که صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی تجارت ایران با خرید 980میلیون سهمی، رکوردی مناسب در این بازار برجای گذاشت. در میان نمادهای شیمیایی نیز صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس به حمایت از شرکت‌های زیرمجموعه خود اقدام کرد. بر این اساس 10میلیون سهم پتروشیمی را خرید و 5میلیون سهم از سهام گروه پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان را نیز به پرتفوی خود افزود. خرید یک میلیون سهم فجر انرژی خلیج‌فارس، 500هزار سهم مبین انرژی خلیج‌فارس و 100هزار سهم پتروشیمی نوری نیز از دیگر خریدهای ثبت شده توسط «فارس» بود.
یکشنبه: معاملات یکشنبه بورس تهران در حالی با افت بیش از 4800واحدی شاخص کل بورس در همان دقایق ابتدایی شروع مبادلات همراه شد که در نهایت با حمایت گسترده بازیگران عمده، این روند به کاهش 1518 واحدی نماگر اصلی بازار منجر شد. در این روز فعالیت بازیگران سهام با خالص خرید 532میلیارد تومانی بازیگران عمده همراه شد. در این میان خرید سهام گروه خودرویی و به ویژه جمع‌آوری سهام سایپا در صدر حمایت حقوقی‌ها قرار گرفت به‌طوری‌که خالص خرید حقوقی‌ها در این نماد به بیش از 39میلیارد تومان رسید. البته نماد مپنا نیز خریدهایی قابل‌توجه را از سوی سهامداران عمده تجربه کرد که این امر با انتقال بیش از 75میلیارد تومان نقدینگی به پرتفوی حقوقی‌های «رمپنا» دنبال شد. در سمت مقابل سهامداران خرد به خرید سهام معادن بافق و فولاد مبارکه تمایل نشان دادند. به این ترتیب خالص خرید 25میلیارد تومانی در نماد «کبافق» و 7/ 18میلیارد تومانی در نماد «فولاد» به ثبت رسید.
در این میان فولادمبارکه خرید 5 میلیون سهم از سوی بانک رفاه کارگران را تجربه کرد. البته در گروه فلزی، ملی مس ایران خرید و فروش‌های متعددی را از سوی سهامداران حقوقی تجربه کرد. سرمایه‌گذاری آتیه‌اندیشان مس به همراه سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات در نقش خریدار ظاهر شدند و در مجموع 4میلیون و 500هزار سهم «فملی» را جمع‌آوری کردند. اما موسسه صندوق بازنشستگی شرکت ملی صنایع مس ایران بالغ بر 137میلیون سهم را واگذار کرد. بررسی جزئیات خرید و فروش‌های صورت‌گرفته نشان می‌دهد که سایپا از حمایت دو سهامدار عمده برخوردار شده است. به‌طوری‌که 18میلیون سهم مزبور از سوی شرکت سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رنا و یک میلیون سهم دیگر نیز توسط شرکت پیشگامان بازرگانی ستاره تابان خریداری شد. در میان نمادهای شیمیایی نیز گروه پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان شاهد خرید 2میلیون سهم از سوی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس بود. شرکت پتروشمیران نیز به‌عنوان حقوقی فعال در «جم‌پیلن» به خرید 5/ 2میلیون سهم پرداخت.
سه‌شنبه: پس از تعطیلی معاملات روز دوشنبه بورس تهران، روز سه‌شنبه شاخص سهام حدود 7 هزار واحد دیگر نزول کرد و در کانال 358 هزار واحدی قرار گرفت. بازیگران حقوقی هر چند در جریان معاملات این روز به حمایت‌های خود ادامه دادند و خالص خرید 547 میلیارد تومانی را رقم زدند، ولی خریدهای سنگین این گروه از معامله‌گران مانع ریزش بازار نشد. در این میان بیشترین حمایت صورت‌گرفته از سوی سهامداران عمده در نماد پتروشیمی نوری صورت گرفت. به‌طوری‌که خالص خریدی در حدود 25میلیارد تومان در نماد «نوری» ثبت شد. از 6میلیون سهم خریداری شده توسط حقوقی‌های «نوری»، 2میلیون سهم را شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس خریداری کرد. بانک ملت نیز از دیگر نمادهای مورد توجه سهامداران عمده در بازار روز سه‌شنبه بود که در نهایت با خالص خرید بیش از 22میلیارد تومانی همراه شد. در این راستا صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی ملت به‌عنوان سهامدار 3درصدی «وبملت»، اقدام به خرید 5/ 1میلیون سهم کرد.
چهارشنبه: در معاملات روز چهارشنبه 813میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقیقی به حقوقی بودیم که در این میان بیشترین خرید سهامداران عمده در دو نماد بانک ملت و ایران خودرو بود. به‌طوری‌که خالص خرید حقوقی‌ها در نماد «وبملت» به بیش از 74میلیارد تومان رسید. در نماد «خودرو» نیز 69میلیارد تومان نقدینگی به پرتفوی حقوقی‌ها منتقل شد. بانک ملت درحالی روز چهارشنبه شاهد معامله حدود 285میلیون سهم بود که 209میلیون سهم مزبور یعنی معادل 73درصد از خریدها توسط حقوقی‌های این نماد ثبت شد. در این میان دو سهامدار عمده «وبملت»، اقدام به خرید حدود 100میلیون سهم کردند. به‌طوری‌که 64میلیون سهم از سوی شرکت تعاونی معین آتیه خواهان و 34میلیون سهم دیگر نیز از سوی صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردانی ملت خریداری شد. در میان دیگر نمادهای بانکی نیز بانک پارسیان شاهد تداوم خرید سهم از سوی گروه مالی پارسیان بود. به‌طوری‌که این حقوقی مطابق با روند چند روز اخیر، 20میلیون سهم «وپارس» را جمع آوری کرد.
