گزارش اقتصادنیوز از بازار طلا وارز تهران؛ بازگشت آرامش به بازار
به گزارش اقتصادنیوز برخی فعالان، رشد آرام دلار را به معنای برگشت آرامش و تعادل به بازار تلقی می کردند. در واقع از نگاه آنها، دلار با یک سرعت خیره کننده حتی به سقف 26 هزار تومانی رسید و پس از آن با یک موج سقوط شدید، تا کانال 21 هزار تومانی عقب گرد کرد. پس از این رفت و برگشت، میزان نوسان بازار تا حدی کاهش یافت و همین محدود شدن تغییرات قیمتی، تصور بازگشت ثبات موقت به بازار را تقویت می کرد. عده ای نیز عنوان می کردند معامله گران پس از چند روز پرنوسان در وضعیت استراحت قرار گرفتند و تصمیم گرفتند بیشتر تماشاچی روند قیمت ها باشند.
با وجود اینکه امروز وضعیت بازار نسبت به قبل آرام بود، عده ای از فعالان باور داشتند، برای اینکه آرامش پایدار بر بازار حاکم شود، نیاز است که چند اقدام در بازارها صورت بگیرد.
برگشت آرامش به بازارهای موازی مانند بازار سهام، مدیریت عرضه در سمت حواله های ارزی، تلاش برای برگشت میزان صادرات به سطح پیش از پاندمی کرونا، مذاکره با کشورهای همسایه برای آزادسازی دارایی های بلوکه شده و همکاری در زمینه جابه جایی های بانکی، در کنار مدیریت انتظارات تورمی با انتشار اوراقی مانند اوراق مصون از تورم از جمله گام هایی هستند که سیاست گذار می تواند برای ایجاد آرامش پایدار در بازار ارز بردارد.
نرخ بازدهی بورس و انتظارات معامله گران
برای بازگشت آرامش به بازار ارز، سیاست گذار باید در جهت آرام کردن وضعیت تمام بازارها قدم بردارد. در واقع دشوار است که به عنوان مثال، ارز راه کاهشی را در پیش بگیرد و در یک محدوده قیمتی ثابت بماند، حال آنکه در بازار موازی بورس، قیمت سهم ها در حال جابه جایی رکوردها باشند. شاخص کل بورس در ماه های اخیر رشد بسیار زیادی را تجربه کرده است و طبیعی است که برخی از معامله گران این بازار، کم کم بخشی از سود کسب شده را روانه سایر بازارها کنند. در واقع رشد بورس به صورت تقاضا در سایر بازارها خود را نشان می دهد.
در این میان، گروهی از کارشناسان عنوان می کنند، ممکن است طی دو یا سه روز قیمت دلار با تقویت سمت عرضه ارز دچار نوسانات سنگین کاهشی شود، ولی برای اینکه یک تعادل پایدار بر بازار ارز حکم فرما شود، نیاز است که زمینه ورود تقاضا از سایر بازارها به ارز بسته شود. در واقع معامله گران آربیتراژکار به روند تمام بازارها دقت می کنند و زمانی که احساس کنند، بازاری از دیگر بازارها عقب افتاده است، به تدریج ممکن است به سمت آن کوچ کنند. به این ترتیب، عده ای از معامله گران باور دارند، برگشت بورس به جاده منطق تا حدی می تواند مانع از افزایش نوسان دوباره در بازار ارز شود، هر چند که انجام اقدامات دیگری نیز برای مدیریت بازار اهمیت دارد.
تقویت سمت عرضه بازار حواله
یکی از مهم ترین متغیرهایی که در هفته های گذشته در رشد قیمت دلار اثر داشت، افزایش نرخ حواله درهم بود. گفته می شود یکی از عوامل مهم ریزش دلار نیز همین افت شدید درهم در روزهای اخیر بوده است. چنین مساله ای به خوبی نقش حواله های ارزی در آرامش بازار را نمایش می دهد. در نتیجه عامل دومی که می تواند آرامش ارزی پایدار کند، تقویت سمت عرضه حواله های ارزی و گشایش های بانکی است.
گروهی هم باور دارند، تضعیف سمت عرضه ارز در ماه های اخیر در رشد قیمت دلار اثر داشت و بازار را نوسانی کرد. آن ها به کاهش صادرات کشور در دوران پاندمی کرونا اشاره می کنند. البته باید کاهش قیمت نفت و پایین آمدن احتمالی حجم فروش آن را نیز در نظر گرفت. سخت گیری های زیادی نسبت به فروش نفت وجود دارد، ولی برخی فعالان باور دارند، سیاست گذار می تواند با افزایش گشایش های سیاسی با کشورهای همسایه سمت صادرات را تقویت کند و در زمینه تبادلات ارزی و بانکی نیز گشایش هایی صورت بگیرد. حتی در این روزها شابعه ای در بازار وجود دارد که آزاد شدن بخشی از دارایی های ایران در عراق منجر به سقوط قیمت دلار در انتهای تیرماه شد.
تلاش برای جذب ریال مردم
مدیریت انتظارات تورمی نیز برای کنترل قیمت دلار اهمیت زیادی دارد. به گفته برخی فعالان ریسک های سیاسی و نااطمینانی های اقتصادی موجب می شود که برخی افراد به سوی بازارها هجوم ببرند و هر چقدر نگرانی های افراد کاهش داده شود، وضعیت تمام بازارها آرام تر می شود. یکی از دلایلی که افراد به بازارهای مختلف مراجعه می کنند، هراس از دست دادن ارزش پولشان است و آن ها سعی می کنند با ورود به بازارهای مختلف و خرید دارایی ها از پول خود محافظت کنند. در این میان، برخی کارشناسان پیشنهاد می کنند دولت و بانک مرکزی با انتشار اوراقی مانند اوراق مصون از تورم، تا حدی نگرانی های افراد نسبت به حفظ ارزش پول را کاهش دهند و این مساله می تواند میزان تقاضای سایر بازارها کاهش دهد. در واقع سیاست گذار می تواند از طریق طراحی ابزارهای ریال را شکار کند و مانع از تاثیرگذاری آن بر بازارهای دارایی شود.
طراحی دامنه مجاز نوسان
در روزهای انتهایی تیرماه میزان نوسانات دلار به شدت افزایش یافت؛ به عنوان مثال، شاخص ارزی در تاریخ 28 تیر هزار تومان رشد را به ثبت رساند و تا نقطه 25 هزار و100 تومانی رشد کرد. در تاریخ 30 تیر، دلار این بار در جهت مخالف حرکت کرد و بیش از 2 هزار تومان از ارزش خود را طی یک روز از دست داد. چنین نوسانات شدیدی، نااطمینانی فعالان اقتصادی نسبت به وضعیت بازار را بیش از بیش افزایش می دهد. به نظر می رسد برای اینکه بازار درگیر چنین هیجاناتی نشود، نیاز است که بازارساز یک دامنه نوسان مجاز را تعریف کند و در سقف و کف های این دامنه، بامداخله خود سعی کند مانع از ایجاد نوسانات شدید در بازار شود.
به گفته برخی تحلیل گران بازار در مقاطعی از تیرماه، بازار در وضعیتی قرار گرفته بود که برخی معامله گران تصور می کردند، بازارساز، نوسان دلار را به حال خود رها کرده است. در این میان، عده ای باور دارند بازارساز با فروش از سقف و ریزش شدید، سفته بازان را تنبیه و امکان بازگشت آن ها به معاملات را دشوار می کند. ممکن است چنین اتفاقی برای عده ای رخ دهد، ولی مساله این است که قیمت سایر اجناس پس از دیدن یک سقف دلار به سختی دوباره با قیمت های پایین تر تنظیم می شود. در کنار این، فتح سطوح قیمتی چنین انتظاری را در میان برخی معامله گران ایجاد می کند که دلار باز هم در آینده به این قیمت بازخواهد گشت.
سکه به مرز 10 مییلونی نزدیک تر شد
در روزی که قیمت دلار افزایشی شد، سکه تمام بهار آزادی به کاهش خود ادامه داد و به مرز 10 میلیون تومانی نزدیک تر شد. روز چهارشنبه، فلز گران بهای داخلی 300 هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای 10 میلیون و 100 هزار تومان رسید. این کاهش قیمت برای بسیاری از معامله گران عجیب بود، خصوصا آنکه طلای جهانی امروز عمدتا در مسیر صعودی قرار داشت. به گفته فعالان، یکی از دلایل مهمی که موجب شد سکه امروز کاهشی شود، عدم افت آن در روزهای قبل متناسب با نزول قیمت دلار بود. در واقع سکه بازان با احتیاط بیشتری خود را با نزول قیمت دلار هماهنگ کردند.
