سه پیش بینی از نرخ تورم در پایان سال 99

به گزارش اقتصادنیوز، مرکز آمار ایران اعلام کرد: نرخ تورم ماهانه با 2.9 واحد درصد کاهش نسبت به ماه قبل به 3.5 درصد رسیده‌است. نرخ تورم سالانه مرداد ماه 1399 نیز برای خانوارهای کشور به 25.8 درصد رسیده که در مقایسه با تیر ماه، 0.6 واحد درصد کاهش را نشان می‌دهد. با این وجود نرخ تورم نقطه‌ای مرداد ماه امسال با 3.5 واحد درصد افزایش به 30.4 درصد رسید.

سه متر برای پیش بینی تورم

اما روندها از تورم آینده چه خبری می دهد؟ افزایش تورم نقطه به نقطه سریع ترین واکنش به تغییرات قیمتی در بازار کالاها و خدمات است. این متر نشان می دهد که شتاب تورم تغییر کرده است. البته برخی دیگر از کارشناسان تاکید دارند بر پایه تورم ماهانه باید سرعت و روند تورم را سنجش کرد. اما دیدگاهی هم وجود دارد که تمایل به بررسی تغییرات شاخص قیمت در یک روند دارد.

بر پایه این رویکردها می توان نرخ تورم در پایان سال 99 را پیش بینی کرد. «اقتصاد نیوز» در سه سناریو به این پرسش پاسخ داده است که مقدار نرخ تورم در پایان سال چقدر می تواند باشد. در سه سناریو مورد بررسی ابتدا فرض شده است که اگر روند نرخ تورم ماهانه مرداد ماه ادامه یابد شاخص قیمت در پایان سال 99 چه میزان خواهد شد. در فرض دوم مبنا روند تورم در سال جاری در نظر گرفته شده است و دست آخر حرکت شاخص قیمت ها در 12 ماه منتهی به مرداد 99 متر محاسبه نرخ تورم آخر شده است.

سناریو نخست: کمترین حد تورمی

در سناریو نخست فرض بر این است روند تورمی برمبنای نرخ تورم یک سال گذشته شکل بگیرد. در این حالت کمترین نرخ تورم نقطه به نقطه برای پایان امسال 32.2 درصد و برای نرخ تورم میانگین 28.7 درصد پیش‌بینی می‌شود.

دومین سناریو: بیشترین حد تورمی

در این حالت مبنای نرخ تورمی، روند مرداد ماه فرض گرفته شده است که بدترین حالت تورم را ترسیم می کند. زیرا در این ماه نرخ تورم ماهانه پس از تیرماه، یکی از بالاترین نرخ ها در 17 ماهه گذشته بوده است. بر اساس این سناریو در اسفندماه سال 99 در صورتیکه روند مرداد ماه ادامه یابد نرخ تورم نقطه به نقطه 50 درصد و  نرخ تورم میانگین 34.7 درصد خواهد شد.

سومین سناریو: حالت میانه

اگر روند ابتدای سال جاری، پایه پیش‌بینی نرخ تورم در پایان امسال قرار بگیرد نرخ‌های تورم به دست آمده نه به بدی سناریوی دوم و نه به کمی سناریوی نخست خواهد بود. در این سناریو نرخ تورم نقطه به نقطه در پایان امسال 44.7 درصد، و نرخ تورم میانگین 33 درصد پیش‌بینی می‌شود.

البته این سناریوسازی بر پایه روند های نرخ تورم در دوره یک ساله منتهی به مرداد ماه سال جاری رخ داده‌است. اگر در ادامه سال این روند تعدیل شود امکان تغییر این اعداد وجود دارد.

برخی کارشناسان با کاهش شتاب بورس پیش بینی می کنند انتظارات تورمی تعدیل شود و این اتفاق به کاهش سرعت گردش پول و ثبات بیشتر بازار دارایی ها  کمک کند. اتفاقی که می تواند در ترمیم نگاه ها به تورم آینده موثر باشد.

اما اگر به هر دلیلی این ترمیم مخدوش شود یا دولت رو به سیاست های انبساطی از کانال تحریک پایه پولی کند می تواند در حکم ادامه روند گذشته قلمداد شود و سناریوهای ترسیم شده برقرار باشد. آخرین نقطه از روند گذشته تورم میانه تابستان بوده است، مرکز آمار در گزارش نبض تورم در این ماه را روایت کرده است.

نرخ تورم ماهانه؛ دومین قله 17 ماه گذشته

گزارش مرکز آمار نشان می دهد: شاخص کل در ماه مرداد 235.9 واحد بوده‌است. بر این مبنا نرخ تورم ماهانه مرداد 1399 به 3.5 درصد رسیده که در مقایسه با همین مقدار در ماه قبل 2.9 واحد درصد کاهش داشته‌است. منظور از نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه قبل است. این میزان به جز تیر ماه سال 99 از ابتدای سال 98 تاکنون  بیشترین مقدار نرخ تورم ماهانه بوده‌است.

نرخ تورم نقطه به نقطه؛ در مسیر صعود

نرخ تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور 30.4 درصد محاسبه شده‌است. منظور از نرخ تورم نقطه‌ای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل است. این به آن معناست که خانوارهای کشور به طور میانگین نسبت به مرداد 98،  30.4 درصد در مجموعه کالاها و خدمات یکسان بیشتر هزینه کرده‌اند.

این شاخص نسبت به مقدار خود در تیر 3.5 درصد افزایش داشته است و در 11 ماه گذشته این شاخص در بیشترین مقدار خود قرار دارد. به این معنا که خانوارها در ماه مرداد در 11  ماه گذشته بیشتر از ماه‌های دیگر نسبت به موقعیت مشابه در سال پیش خود هزینه کرده‌اند.

در پیش‌بینی نرخ تورم نقطه‌ای در مدت باقی‌مانده تا پایان سال در  هر  سه حالت روند صعودی قابل توجهی ترسیم می‌شود. با توجه به روند نرخ تورم بر پایه سال گذشته، ابتدای سال جاری و مرداد ماه، به ترتیب نرخ فعلی تورم نقطه به نقطه 1.05 برابر، 1.47 برابر و 1.63 برابر خواهد شد. ضمن آنکه با توجه به آنچه در روند نرخ آتی تورم تقطه به نقطه مشاهده می‌شود انتظار می‌رود این شاخص در آذر ماه سال جاری با افت نسبی‌ای مواجه شود اما کماکان به صعودی بودن خود ادامه خواهد داد.

نرخ تورم سالانه؛ جدایی از کمینه نسبی

نرخ تورم سالانه خانوارهای کشور  ٢٥,٨ درصد رسیده که نسبت به ماه قبل، ٠,٦ واحد درصد کاهش نشان می‌دهد. منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه مورد نظر، نسبت به دوره مشابه قبل از آن است.  بیشترین مقداری که این شاخص در 24 ماه گذشته داشته است درشهریور ماه سال 98 به میزان 42.7 درصد بوده و اکنون نرخ تورم سالانه در 18 ماه گذشته(از ابتدای سال 98 تا کنون) در کمترین مقدار خود قرار دارد.

پیش‌بینی نرخ تورم سالانه(میانگین) در پایان سال جاری در سه سناریو حاکی از آن است که روند نرخ تورم پس از مرداد ماه صعودی خواهد بود. به این معنا که در هیچ کدام از سناریوها افتی در روند نرخ های تورمی مشاهده نمی‌شود. در این رابطه در کمترین پیش‌بینی بر پایه روند 12 ماهه نرخ تورم سالانه 2.9 واحد درصد بیشتر از مقدار مرداد ماه و در بیشترین حالت، ‌زمانی‌که بر مبنای ماه قبل محاسبه می‌شود نرخ تورم سالانه در اسفند ماه امسال 8.9 واحد درصد بیشتر از نرخ کنونی آن پیش‌بینی می‌شود. چنانچه این پیش‌بینی را بر پایه نرخ تورم ماه مرداد نسبت به ماه گذشته در نظر بگیریم این رقم عددی بین دو نرخ قبلی به میزان 33.0 درصد قرار گرفته و 7.2 واحد درصد کمتر از نرخ تورم سالانه ماه پیش خواهد بود.

با وجود آنکه پیش‌بینی نرخ تورم در ماه‌های آخر سال، صعودی ارزیابی شده‌است در عین حال کنترل تورم یا تشدید آن منوط به تصمیمات سیاست­گذاران تا پایان سال 99 است. براین اساس صعودی بودن نرخ‌های تورمی تنها در صورتی است که روندی که این شاخص تاکنون داشته است، ادامه یابد.