رونمایی از مهمترین دغدغه‌های اقتصادی مردم /بالای ۶۰ درصد موافق برجام هستند /از هر ۴ ایرانی ۳ نفر موافق حضور ایران در سوریه و عراق هستند /اعتماد بالای مردم به بانک‌های دولتی/اقبال بالا به استفاده از موادغذایی داخلی

به گزارش اقتصادنیوز بررسی مستمر افکارعمومی یکی از وظایف و مأموریت‌های اصلی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) است. آن‌چه پیش‎رو می‌آید مهم‌ترین یافته‌های این مرکز در سالی که گذشت را مرور می‌نماید. امید است در پایان هرسال با انتشار مهم‌ترین یافته‌ها گام جدیدی در مسیر سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و آینده پژوهی برای مسئولان، صاحب‌نظران و خبرنگاران و عموم مردم برداشته شود.

1-   تخمین مشارکت مردم در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و همچنین تخمین آراء کاندیداها با خطای کمتر از یک درصد:

مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) علاوه بر سال 1395، از ابتدای سال 1396 تا انتخابات ریاست‌جمهوری 5 موج نظرسنجی ملی حضوری در میادین و معابر شهرها و روستاهای کشور و 6 موج نظرسنجی ملی به صورت تلفنی اجرا کرده و با بررسی روند داده‌ها، دو روز قبل از برگزاری انتخابات میزان مشارکت مردم ایران را 72 درصد، میزان آرای آقای روحانی را بر حسب مشارکت کنندگان 55 درصد و بر حسب مشارکت کنندگانی که گفته بودند کاندیدای خود را انتخاب کرده اند 57 درصد اعلام نمود. همچنین درصد آرای آقای رئیسی نیز 38 درصد برآورد شده بود. شایان ذکر است هردو عدد مطابق واقعیت، محقق گردید.

2-   از هر 4 ایرانی 3 نفر موافق حضور ایران در سوریه و عراق جهت مقابله با داعش هستند.

یکی از سوالاتی که در ارزیابی نظرات مردم در خصوص حمله تروریستی به مجلس شورای اسلامی پرسیده شد در خصوص حضور ایران در سوریه و عراق جهت مقابله با داعش بوده است. 73 درصد مردم ایران در خرداد 1396 معتقد بوده‌اند ایران برای مقابله با داعش باید در سوریه و عراق حضور داشته باشد.

3-   از هر چهار ایرانی، یک نفر به بانک‌های دولتی اعتماد ندارد.

در شهریورماه سال 1396 ایسپا در نظرسنجی‌ای ملی درباره‌ مسائل روز کشور به بررسی نظرات مردم در خصوص بانک‌های خصوصی و دولتی پرداخته است. طبق یافته‌ها 75 درصد مردم ایران به بانک‌های دولتی اعتماد دارند و از سوی دیگر همین اعتماد در خصوص بانک‌های خصوصی تنها به 19 درصد می­رسد.

4-   از هر پنج ایرانی سه نفر موافق حضور زنان در ورزشگاه‌ها هستند.

یکی از موضوعاتی که در سال 1396 افکار عمومی و سیاست‌گذاران را به خود مشغول کرد اجازه ورود زنان به ورزشگاه‌ها بود، که موافقان و مخالفان بسیاری دارد. ایسپا در شهریور 1396 در یک نظرسنجی در سطح ملی از مردم پرسیده است «شما با حضور زنان در ورزشگاه‌ها برای تماشای مسابقات ورزشی موافقید یا مخالف؟».

61.1 درصد پاسخگویان موافق حضور زنان بوده‌اند که این میزان سهم مختلفی بین زنان و مردان داشته است و موافقت مردان برای حضور زنان بیش از خود زنان بوده است. 67.2 درصد مردان و 57.8 درصد زنان موافق حضور زنان در ورزشگاه‌ها بوده‌اند. همچنین سهم موافقین در مناطق شهری بیش از مناطق روستایی بوده است.

5- تقریباً از هر پنج نفر سه نفر معتقدند درخصوص پست‌های بالای مدیریتی، مهم تجربه و توانمندی فرد است نه جنسیت.              

در سال 1396 با روی کارآمدن دولت جدید، مسأله حضور زنان در پستهای بالای مدیریتی بیشتر مورد توجه قرار گرفت، ایسپا برای بررسی دیدگاه مردم دراین خصوص طی سوالی از پاسخگویان پرسید: «در مورد حضور زنان در پست‌های بالای مدیریتی نیز بحث‌های زیادی مطرح شده است. شما با کدام دیدگاه موافقید؟».

حدود 10 درصد پاسخگویان معتقد بودند زنان نمی‌توانند به خوبی مردان وظایف مدیریتی را انجام دهند. اکثریت پاسخگویان (حدود 68 درصد) معتقد بوده‌اند مرد و زن بودن مهم نیست و مهم تجربه و توانمندی یک فرد است. حدود 18 درصد پاسخگویان نیز اظهار کرده‌اند در هر شرایطی باید بخشی از پست‌های مدیریتی به زنان واگذار شود. 19.5 درصد مردها و 16.8 درصد زنان موافق با این گویه بوده‌اند.

6-   تقریباً از هر 5 ایرانی، 3 نفر معتقداند اجرای توافق هسته‌ای می‌تواند منافع کشور را تأمین کند.

مهر 1396 پس‌از برگزاری هفتاد‌و‌دومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ایسپا در یکی از سوالات نظرسنجی‌ای از شهروندان بالای 18 سال کشور پرسیده است «آیا شما امیدوارید توافق هسته‌ای برجام آنگونه که به نفع ایران است پیش برود؟» 64.5 درصد مردم معتقد بوده‌اند اجرای توافق هسته‌ای می‌تواند منافع کشور را تأمین کند.

7-   اقبال مردم به مصرف کالاهای داخلی

ایسپا در مهرماه اقدام به اجرای یک نظرسنجی در خصوص اقتصاد مقاومتی در سطح شهر تهران کرده است. طبق یافته‌های نظرسنجی در خصوص میزان مصرف تولیدات ملی، بیشترین استقبال از مصرف کالای داخلی با 91 درصد به مواد غذایی اختصاص داشته است و کمترین میزان با 31.5 درصد مربوط به لوازم برقی و خانگی بوده است. 

8-   از نظر مردم میزان پرداخت مالیات عادلانه نیست

طبق نتایج نظرسنجی مهرماه ایسپا در شهر تهران 58 درصد تهرانی‌ها معتقدند مالیات به اقتصاد کشور کمک می‌کند و پرداخت آن‌را ضروری می‌دانند و از سویی دیگر 64.5 درصد تهرانی‌ها مالیات‌های فعلی را با توجه به درآمدشان عادلانه نمی‌دانند.

9-   از هر پنج نفر سه نفر عضو تلگرام هستند.

با توجه به نظرسنجی‌های مختلف ایسپا و توجه همیشگی به مصرف رسانه به خصوص شبکه‌های اجتماعی مجازی، می‌توان گفت 62 درصد مردم از حداقل یک شبکه اجتماعی مجازی استفاده می‌کنند. همچنین 58 درصد از کل مردم ایران عضو تلگرام هستند. طبق نتایج حاصل از سوالی در نظرسنجی از مردم پس از اعتراضات دی‌ماه، بیش از 70 درصد مردم ایران مخالف فیلتر شبکه‌های اجتماعی در زمان اعتراضات در ماه بودند.

10-   از هر چهار ایرانی سه نفر از شرایط فعلی کشور ناراضی هستند

در دی ماه 1396 بعداز وقوع تجمعات و اعتراضات، ایسپا در نظرسنجی‌ای در سطح کشور از مردم پرسیده است «در حال حاضر خود شما به طور کلی از شرایط کشور راضی هستید؟».

75 درصد مردم ایران از شرایط فعلی کشور ناراضی هستند و این میزان نارضایتی در بین جوانان (18-29 سال) بیش از سایر گروه‌های سنی است.

11-   مهم‌ترین نگرانی مردم در سال 1396

طبق نتایج نظرسنجی ایسپا در دی‌ماه 1396،  بیش از 70 درصد مردم در پاسخ به این سوال که «‌مهم‌ترین چیزی که در کشور شما را نگران می‌کند، چیست؟» از مسائل اقتصادی مثل گرانی، بیکاری، فقر و فساد اقتصادی احساس نگرانی داشته‌اند.

12-   نظرات مردم در خصوص اعتراضات دی‌ماه

ایسپا پس از اعتراضات مردم در دی‌ماه 1396، نظرسنجی ملی با حجم نمونه 4499 نفر پیرامون تجمعات اعتراضی را به کارفرمایی مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری انجام داد. با توجه به یافته‌ها، 40 درصد مردم معتقدند خطاب اعتراضات قوه مجریه و 35 درصد معتقدند کل نظام بوده است اما در مجموع 60 درصد معتقدند وضع موجود با انجام برخی اقدامات قابل اصلاح است.

انتظار مردم از نظام در مواجهه با اعتراضات چه بود؟ 80 درصد مردم ایران معتقدند نظام در مواجهه با اعتراضات باید با معترضین گفتگو کند یا خواسته‌هایشان را بپذیرد. در خصوص دخالت مقامات سایر کشورها نیز 66 درصد مردم مخالف دخالت آن‌ها بوده‌اند. عملکرد صداوسیما نیز از نظر فقط 22 درصد مردم خوب بوده و این میزان معتقد بودند صدا و سیما واقعیات اخیر را منتقل کرده است.

13-   نظرات مردم پس از زلزله 29 آذر در تهران

ایسپا در دیماه 1396 به بررسی زلزله تهران از دریچه افکار عمومی پرداخت. طبق یافته‌های این طرح می‌توان گفت 73 درصد مردم تهران از وقوع زلزله بزرگ در تهران واهمه دارند. این واهمه می‌تواند ناشی از عوامل متعددی از جمله بی‌اعتمادی مردم به استحکام منازل و همچنین آمادگی مسئولان برای مقابله با بحران‌ها باشد. 54 درصد مردم تهران به مقاومت و استحکام منزل مسکونی خود اعتماد ندارند. همچنین 74 درصد شهروندان تهرانی معتقدند که مسئولان برای وقوع زلزله شدیدتر در تهران آمادگی کافی ندارند. در مجموع نیز طبق پاسخ‌ها،25 درصد مردم تهران بعد از زلزله 29 آذر به مهاجرت از تهران فکر کرده‌اند.

14-   مردم کمک‌رسانی چهره‌های مشهور به زلزله‌زدگان کرمانشاه را بهتر از سایر نهادها و سازمان‌ها دانسته‌اند.

در آذر ماه سال گذشته، پس از وقوع زلزله کرمانشاه و اقدامات سازمان‌ها و نهادهای مختلف ایسپا در سوالی از مردم ایران پرسیده است «همان‌طور که می­دانید حدود یک ماه پیش زلزله شدیدی در چند شهر استان کرمانشاه رخ داد. شما عملکرد نهادها و سازمان­هایی که در ادامه می­خوانم (هلال احمر، ارتش، سپاه، دولت و چهره‌های مشهور مثل هنرمندان، ورزشکاران و اساتید دانشگاه) در جهت کمک به مردم مناطق زلزله زده را چگونه ارزیابی می‌کنید؟». 69.5 درصد مردم عملکرد چهره‌های مشهور را خوب دانسته‌اند. 64.5 درصد عملکرد هلال احمر و 60.5 درصد عملکرد ارتش را خوب ارزیابی کرده‌اند. از سوی دیگر ترجیح مردم برای کمک به مردم بحران‌زده در آینده، در رتبه اول کمک از طریق هلال‌احمر و در رتبه دوم کمک مستقیم خودشان به مردم است.