ساخت وساز مسکن در ایران محتاج 45هزارهکتار زمین جدید
به گزارش اقتصادنیوز بهاره فلاحی، دکتری سیاست‌گذاری مسکن دانشگاه پوترای مالزی در مقاله‌ای با عنوان «سیاست‌گذاری مسکن در ایران» با تاکید بر این آمار به بررسی چالش‌های مسکن ایران پرداخت. او بر این اعتقاد است که ناکارآمدی نظام مالی تامین مسکن یکی از مهم‌ترین معضلات حوزه مسکن به شمار می‌رود. این استاد دانشگاه در این زمینه تاکید کرد:«سرمایه‌های زیادی از طرف بانک ها برای ساخت‌وسازهایی مصرف شده که برای خانه‌های احداثی از این محل، هم‌اکنون تقاضا وجود ندارد.»
او در ادامه بااشاره به مفهومی به‌نام«تورم زمین» به یکی دیگر از مشکلات تولید مسکن در ایران پرداخت ونوشت:« برای تامین ۱۲ میلیون واحد مسکونی مورد نیاز در ۱۲ سال آینده، ۴۵ هزار هکتار زمین مورد نیاز است و برای تامین این حجم قطعات، باید اصلاحاتی در سیاستهای بازار زمین صورت بگیرد.» فلاحی در ادامه با انتقاد از ناکارآمدی سیاستهای توسعه شهری و نامشخص بودن رابطه مدیریت شهری با مباحث مسکن اجتماعی تصریح کرد: «برخی مدیران شهری نسبت به مسئولیتی که در برابر محیط زیست شهرهای تحت مدیریت خود دارند، بیگانه هستند و مقررات ساخت‌وساز تناسبی با وضعیت حاد شهرها ندارد.»
این استاد دانشگاه همچنین به بررسی شاخص دسترسی به مسکن ایران نیز پرداخت و تاکید کرد:«هم‌اکنون شاخص دسترسی به مسکن در ایران بر اساس متوسط درآمد خانوارها و میانگین قیمت مسکن ۱۲ سال بوده که در مقایسه با زمان انتظار رایج در دنیا برای صاحب خانه شدن عدد بالایی است. بااین‌وجود، بر اساس سیاستهای تدوین شده، شاخص دسترسی به مسکن تا ۱۴۰۵ به حدود ۸ سال کاهش داده شده است.»
او در این نوشتار به چند نکته مهم درباره سیاستگذاری‌های مسکن در ایران اشاره کرد. او در این‌باره نوشت:«افزایش سهم اجاره‌نشینی در ایران نشان‌دهنده عدم استطاعت دهک‌های پایین جامعه در خرید مسکن است. لذا، درنظرداشتن شرایط آنها از اهمیت وافری برخوردار است. باید توجه به مسکن اقشار آسیب‌پذیر جامعه، ساکنان بافت‌های فرسوده، سکونتگاههای غیررسمی و مسکن روستایی در اولویت قرار گیرد. بر مبنای بیانیه اسکان بشر سازمان ملل متحد، دستور کار جدید شهری خواستار استقرار سیاستهای مسکن در کانون سیاستهای ملی شهری، در کنار راهبردهای مبارزه با فقر و بهبود شرایط سلامت و وضعیت اشتغال است و این موضوع باید سرلوحه کار سیاستگذاران حوزه مسکن قرار گیرد.»
بهاره فلاحی در پایان این مقاله به سند چشم‌انداز نیز نیم‌نگاهی داشت و در این زمینه تصریح کرد:« این سند بر این نکته تاکید می‌کند که باید تمام منابعی که وارد بخش مسکن می‌شود، به تقاضای واقعی اختصاص داده شود و نباید منابع به ساخت مسکن لوکس اختصاص داده شود.»
|
برنامه توسعه |
بازه زمانی |
استراتژی‌های اساسی |
|
|
برنامه اول توسعه |
1368 تا 1372 |
تامین زمین غیرکشاورزی ارزان‌قیمت |
|
|
پرداخت یارانه به شکل عرضه مصالح با قیمت پایین برای ساخت مسکن ارزان‌قیمت |
|||
|
تاثیر بر قیمت مسکن در بازار آزاد و اعطای آن به دهک‌های کم‌درآمد جامعه |
|||
|
برنامه دوم توسعه |
1374 تا 1378 |
تامین زمین آماده‌سازی‌شده و ارزان‌قیمت |
|
|
تکیه بر حمایت از تولیدکنندگان مسکن به شیوه انبوه‌سازی |
|||
|
برنامه سوم توسعه |
1379 تا 1383 |
حمایت از ایجاد تشکل‌های صنفی و موسسات محلی |
|
|
حمایت از انبوه‌سازان در قالب بسته‌های حمایتی دولت و شهرداری‌ها مانند بخشودگی‌های مالیاتی |
|||
|
استفاده بهینه از زمین‌های شهری با هدف کوچک‌سازی و انبوه‌سازی |
|||
|
برنامه چهارم توسعه |
1384 تا 1388 |
سند منطقه‌ای طرح جامع مسکن |
|
|
لایحه ساماندهی عرضه، تولید و طرح اجاره به شرط تملیک زمین‌های ۷۷ ساله |
|||
|
کند نمودن آهنگ حرکتی قیمت‌ها |
|||
|
برنامه پنجم توسعه |
1390 تا 1394 |
سهولت دسترسی فاقدین مسکن به خصوص دهک‌های کم‌درآمد به مسکن مناسب |
|
|
ارتقای سطح کمی و کیفی مسکن تولیدی |
|||
|
بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری و سکونتگاههای غیررسمی و مقاوم‌سازی واحدهای مسکونی |
|||
|
برنامه ششم توسعه |
1395 تا 1399 |
بازآفرینی، نوسازی و احیای 270 محله در سال بر اساس مطالعات مصوب ستاد بازآفرینی شهری |
|
|
بهبود دسترسی به خدمات و ارتقای زیرساخت‌ها با رویکرد محله‌محور |
|||
|
پیش‌بینی و تخصیص بودجه سنواتی برای سازمان‌های اجرایی ذی‌ربط و شهرداری‌ها |
|||
|
مکلف شدن بنیاد مسکن (وابسته به دولت) به تامین منابع مالی، تسهیلات ارزان‌قیمت و زمین مورد نیاز در قالب بودجه سنواتی به منظور نوسازی خانه‌های روستایی و کاهش آسیب‌پذیری سکونتگاههای روستایی |
