رمزگشایی از 20 روز صعود بی وقفه شاخص بورس

شاخص کل طی 20 روز معاملاتی اخیر با حمایت روزانه برخی از صنایع بزرگ روند صعودی را تثبیت کرده بود. در این میان رشدهای صنعت خودرو یکی از عوامل اصلی مثبت نگه‌داشتن بازار با وجود افت قیمتی دیگر نمادهای بزرگ بازار بود. در این‌خصوص شاخص گروه خودرو از ابتدای سال جاری تاکنون رشد 5/ 17 درصدی را به ثبت رسانده است. با این حال لغزش جهانی فلزی‌ و معدنی‌ها و همچنین افت قیمت برخی از شرکت‌های پتروشیمی بر شاخص کل فشار وارد کرد. گرچه رشد نمادهای خودرویی از شاخص کل بورس تهران حمایت کرد اما فشار بر سایر نمادهای بزرگ بازار مانع از شتاب شاخص در سیر صعودی می‌شد.

با این حال روز گذشته و مطابق با انتظارات نمادهای خودرویی از ادامه سیر صعودی بازماندند. عمده خریداران سهام خودرویی با دید تکنیکال به معاملات نمادهای این صنعت وارد شده بودند. در معاملات دیروز نیز با عدم توانایی نمادهای خودرویی در شکست مقاومت پیش رو شاهد آخرین قیمت این گروه بر مسیر نزولی قرار گرفت. به این ترتیب آخرین معاملات عمده این نمادها از قیمت پایانی آنها کمتر بود.

در این خصوص سایپا که تا آستانه صف خرید نیز پیش رفته بود با تشدید فشار فروش در مسیر نزولی قرار گرفت، در حالی‌که قیمت آخرین معاملات سهام سایپا به منفی 2 درصد نسبت به صفر تابلو رسید، قیمت پایانی این سهم با رشد اندکی نسبت به صفر تابلو به ثبت رسید. با مشاهده عقب‌نشینی نمادهای خودرویی بار دیگر روند سنتی رفتار معامله‌گران بورس تهران در فضای هیجانی تکرار شد به این ترتیب جابه‌جایی‌ نقدینگی و حرکت پول به سمت دیگر نمادهایی که بستر هیجانی لازم را داشتند، رقم خورد. در این شرایط اولین هدف بازار صنعت پالایشی بود. به این ترتیب با افزایش فشار فروش در نمادهای خودرویی، رشد نمادهای پالایشی نیز آغاز شد.

پس از گروه خودرو نمادهای پالایشی را می‌توان یکی از صنایعی عنوان کرد که با توجه به ابهام موجود در متغیرهای سودآوری امکان جذب مقادیر بالایی از نقدینگی را بدون پشتوانه قوی بنیادی دارند. نامشخص بودن وضعیت سودآوری این صنعت و احتمالا ارائه نخستین گزارش‌های حسابرسی‌نشده در اوایل خرداد و انتظار برای تایید نرخ‌های نهایی محصولات و مواد اولیه از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، فرصت چندماهه را در اختیار معامله‌گران قرار داده است تا به پشتوانه عوامل حمایتی پیشین مانند تعدیل مثبت شرکت‌های پالایشی در عملکرد 9 ماه سال 95 با توجه به سیاست‌های نرخ‌گذار و امیدواری به ادامه این سیاست‌ها در ادامه، خرید سهام این شرکت‌ها را در دستور کار قرار دهند. در این میان احتمال اینکه بار دیگر نوسانات نفت در ادامه حرکت قیمتی سهام پالایشی اثرگذار باشد نیز وجود دارد. در معاملات دیروز، نمادهای پالایشی «شپنا»، «شبندر» و «شتران» بیشترین اثر مثبت را در محاسبه شاخص کل داشتند.

همان‌طور که اشاره شد شاخص کل هم‌وزن طی 18 روز معاملاتی اخیر رشد 4/ 10 درصدی را تجربه کرد، با این حال روز گذشته از ادامه مسیر صعودی بازماند. در حالی‌که رشد نمادهای کوچک از صنایعی مانند خودرو، سیمان، سرامیک و سایر نمادهای کوچک از رشد شاخص کل هم‌وزن حمایت کرده بودند، با افت قیمتی نمادهای زیرمجموعه این صنایع شاهد افت قیمتی این نمادها در معاملات دیروز بودیم.

در حالی‌که فضای مثبت ناشی از رشد شاخص کل هم‌وزن و مثبت بودن فضای کلی معاملات در حمایت از شاخص کل نیز موثر بود، ترمز شاخص کل هم‌وزن در مسیر صعودی می‌تواند اثر خود را در شاخص کل بگذارد. در این میان به‌نظر می‌رسد در شروع یک فاز اصلاحی برای نمادهایی باشیم که بعضا رشدهای قابل‌توجهی را به ثبت رسانده‌اند. برخی از نمادها مانند زیر‌مجموعه‌های گروه کاشی و سرامیک به فاز اصلاحی وارد شده‌اند اما برخی دیگر همچنان با تقاضای موجود به حرکت خود در مسیر صعودی ادامه می‌دهند.

در این میان «شپلی» از جمله نمادهایی بود که طی معاملات هفته‌های اخیر با رشد نزدیک به 100 درصدی از کف تاریخی خود مواجه شد. سهام پلی‌اکریل در دو روز معاملاتی اخیر با صف سنگین فروش مواجه بوده است.در شرایط کنونی احتمال اینکه نوسان‌گیران بار دیگر به این نمادها وارد شوند و در صدد کسب بازدهی برآیند، وجود دارد اما همچنان باید به این موضوع توجه کرد که با توجه به عدم حمایت عوامل بنیادی از صعود نمادهای بازار پایه و عمده کوچکتر‌های بازار احتمالا این نوسانات در مسیر نزولی شکل خواهد گرفت که ریسک بالایی را برای خریداران آتی این نمادها به دنبال خواهد داشت.

شروع حرکت صعودی شاخص کل هم‌وزن با استقبال بازار از کوچک‌ترهای بازار آغاز شد. در این میان رشدهای مداوم و بی‌وقفه نمادهای بازار پایه نیز در گرایش فعالان به کوچکتر‌های بازار نیز اثرگذار بود. طی روزهای اخیر و پس از رشدهای مداوم قیمتی نمادهای بازار پایه شاهد افزایش عرضه در این نمادها هستیم. به این ترتیب بعضا شاهد خروج سهامداران درصدی از این نمادها هستیم. در این‌خصوص می‌توان به عرضه سنگین سهامداران حقیقی و حقوقی در «تپکو» و همچنین عرضه‌های سنگین در «لکما» از سوی حقوقی‌ها اشاره کرد.

سهامداران نمادهای بازار پایه عمدتا برای مدت طولانی در این نمادها حضور داشته‌اند و با توجه به وضعیت نامناسب عملیاتی و زیان‌های سنگینی که در ترازنامه این شرکت‌ها ثبت شده، سهامداری در شرکت‌های ثبت‌شده در بازار توافقی پایه، بازدهی برای آنها به همراه نداشته است. در شرایط کنونی و پس از رشدهای بدون پشتوانه این نمادها باید در انتظار عرضه‌های سنگین سهامداران درصدی‌ این نمادها بود.

این موضوع می‌تواند سیگنالی برای شروع روند اصلاحی و احتمالا نزول قیمتی این نمادها باشد. در این‌خصوص می‌توان به معاملات «ذوب» در روز گذشته اشاره کرد. در حالی‌که روز شنبه «ذوب» از نمادهای ثبت‌شده در فرابورس پس از افزایش سرمایه سنگین با جهش قیمتی به بازار بازگشت (‌روز شنبه) اما فشار فروش مانع از ادامه مسیر صعودی شد. عرضه‌ها از سوی سرمایه‌گذاری فرهنگیان رشد قیمتی این نماد را سرکوب کرد و در نتیجه در معاملات دیروز شاهد تشکیل صف‌ سنگین فروش بودیم. در شرایط کنونی احتمال تکرار سناریو «شپلی» و همچنین «ذوب» برای دیگر نمادهای کوچکی که طی‌ هفته‌های اخیر رشدهای قابل‌توجهی را به ثبت رسانده‌اند، وجود دارد. این موضوع می‌تواند صف‌های فروش را برای این نمادها در روزهای آتی به دنبال داشته باشد.