واکنش جهانی به اولین ایرباس برجامی
به گزارش اقتصادنیوز ، ایرباس A321 خریداریشده در چارچوب توافقات پسابرجام در حالی عصر پنجشنبه در فرودگاه مهرآباد تهران فرود آمد که ابتدای ماه جاری قرارداد ایران ایر و ایرباس پس از ماهها مذاکره نهایی شد. این هواپیما که نخستین فروند از 100 فروند هواپیمای ایرباس خریداریشده از شرکت اروپایی ایرباس است، در ساعت 14 و 46 دقیقه عصر پنج شنبه به ناوگان هوایی ایران اضافه شد. البته صنعت هوایی ایران طعم تلخ تحریمها را پیش از تشدید تحریمهای هستهای چشیده بود. بنابراین ورود اولین ایرباس به کشور علاوه بر اینکه میتواند خدشهای به پیشانی تحریمها در 4 دهه گذشته باشد، مهمترین خروجی برجام در سالگرد آن و ضمانتنامهای برای ادامه اجرای تعهدات برجام در آینده نیز هست.
بهزعم کارشناسان، فرود نخستین ایرباس در مهرآباد حامل پیامهایی است که میتوان آثار اقتصادی و غیراقتصادی آن را بهطور مستقیم و غیرمستقیم بررسی کرد. نخست اینکه یکی از چالشهای اساسی روابط اقتصادی ما با دنیا مربوط به روابط بانکی است. با توجه به اجرای قرارداد ایرباس با تحویل نخستین هواپیما، مشخص میشود که اولین گام برای رفع چالش نظام بانکی برداشته شده است. پیش از این بانکهای بزرگ و مهم دنیا برای همکاری با ایران، هراس داشتند. این در حالی است که ورود ایرباس A321 ایرانهراسی را از این منظر تعدیل خواهد کرد. اما این اتفاق معمای دیگری را نیز حل خواهد کرد و آن، بحث بازگشت تحریمها است. در واقع اجرای قرارداد ایرباس، اعتماد به نفس سایر شرکتهای اروپایی را نیز افزایش خواهد داد.
از سویی کالای وارد شده به ایران کالای گرانقیمتی محسوب میشود؛ ارزش ایرباس A321 در کاتالوگ معادل 115 میلیون دلار است که گفته میشود ایران ایر نصف این قیمت را پرداخت کرده است. از اینرو خرید این کالای میلیون دلاری میتواند نقطه امیدی برای خارجیها درخصوص همکاری با ایران در دوره پسابرجام محسوب شود. نباید فراموش کرد که ایرباس شرکتی چندملیتی است. هرچند آحاد جامعه این شرکت هواپیمایی را فرانسوی میدانند، اما واقعیت این است که ایرباس شرکتی اروپایی است که با توجه به منفعت جمعی اروپا از این شرکت، احتمال عدم اجرای قرارداد را کاهش میدهد و میتواند برای ایران تضمینکننده خوبی باشد.
عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در مراسم ورود نخستین ایرباس خریداری شده اعلام کرد: در این قرارداد ایرباس متعهد شده است 2 فروند هواپیمای A 330 را نیز امسال به ایران ایر تحویل دهد. براساس قرارداد منعقده با ایرباس، قرار است 7 هواپیمای A321 در سال 1396 و در کنار آن پنج فروندATR،به ایران ایر تحویل شود. وی همچنین درخصوص بازسازی مالی و ساختاری ایران ایر تاکید کرد: به منظور افزایش کارآیی ایران ایر از لحاظ حقوقی و بازسازی مالی، برنامه این است که اوراق شرکت در بورس و در صورت اخذ مجوزها در بازارهای جهانی عرضه شود. وی گفت: در این قراردادها، روند نگهداری هواپیما، تعمیرات اساسی(اورهال) و تامین قطعات در نظر گرفته شده است تا بتوانیم صنعت هوانوردی ایران را بیش از پیش توسعه دهیم.آخوندی گفت: ایرباس و بوئینگ و ATR با حسن نیت پای امضای قرارداد نشستهاند و دلیلی ندارد که این قرارداد امضا شود اما اجرایی نشود.
ورود اولین ایرباس به ایران واکنش هایی را در خارج و داخل کشور به همراه داشت:
آسوشیتدپرس نوشت: این رویداد فصلی نو برای نوسازی ناوگان هوایی ایران است و از آن میتوان بهعنوان یکی از نخستین فواید برجام نام برد.
«جروزالم پست» رسانه صهیونیستی نیز طی گزارشی از این رویداد بهعنوان «یک روز آفتابی برای دوستی بین ایران و اروپا» تعبیر کرد.
روزنامه انگلیسی زبان «داون» پاکستان: این رویداد مهم به روز آفتابی در روابط دوستانه ایران و اروپا پس از برجام شبیه است.
شبکه جهانی «بیبیسی»: این اتفاق فرصت جدیدی برای صنعت هوانوردی ایران است که تداوم اجرای این قرارداد به موضع دولت ترامپ در برابر برجام مرتبط است.
خبرگزاری فرانسه به نقل از مدیرعامل ایرباس گزارش کرد: «درباره تاثیر احتمالی ریاستجمهورى دونالد ترامپ بر قرارداد با ایران گمانهزنى نمىکند و ایرباس همه مجوزهاى لازم را از وزارت خزانهداری آمریکا دریافت کرده است.»
بلومبرگ در تحلیل کوتاهی عنوان کرد: نگاه خوشبینانه این است که وجود قرارداد مشابهی با بوئینگ میتواند تضمینی برای صدور مجوزهای بعدی اوفک باشد. همچنین به رغم انتقادهای ترامپ نسبت به برداشته شدن تحریمها و تجارت با ایران، «فابریس برژیر» مدیرعامل ایرباس نیز گفته است که بابت فروش همه 100 فروند هواپیما به ایران هیچ نگرانی وجود ندارد، زیرا ایرباس یک شرکت بینالمللی و ایران یک بازار بزرگ است و ما همه مجوزهای بینالمللی را گرفتهایم.
خبرگزاری آناتولی اعلام کرد: این اولین هواپیمای دست اولی است که ایران بعد از انقلاب اسلامی 1979 میلادی تاکنون صاحب میشود.
سیبیاس: ناوگان هوایی ایران شامل 250 هواپیمای تجاری است که قبل از سال 1979 خریداری شدند و این تحویل از سال 1979 تا کنون بیسابقه است.
پاسخ حسامالدین آشنا مشاورفرهنگی رئیسجمهور به منتقدان: خریدار حرفهای بودن یعنی اینکه وقتی پول دکل را دو برابر میدهید، مراقب باشید آن را هم تحویل بگیرید. نکته مهم این تخفیف تبدیل شدن ایران به یک خریدار حرفهای و شکستن فضای امنیتی حول ایران است.
علیاکبر صالحی معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی پیام داد: خرید هواپیما پاسخ سالها مذاکره با قدرتهای جهانی بود که هم برای دولت و هم برای ملت اتفاقی بسیار مبارک است.