گونههای پروانه در زاگرس با تهدیدات جدی روبرو هستند
به گزارش ایسنا، امروزه پروانهها از مهمترین شاخصهای پایش زیستی (Bioindicator) برای سلامت اکوسیستمها مخصوصا اکوسیستمهای کوهستانی به شمار میروند. اکوسیستمهای کوهستانی در همه نقاط جهان دارای اهمیت هستند و این اهمیت در کشورهای واقع بر روی نوار بیابانی از جمله ایران اهمیتی دو چندان پیدا میکند.
این اکوسیستمها ضامن بقای بیش از 80 درصد تنوع زیستی خشکی در کشور هستند و بدون حفاظت از آنها امیدی برای بقای گونههای موجود نیست. پروانهها به دلیل ارتباط مستقیم با گیاهان و اثرگیری فوری از تغییرات اقلیمی، شاخص بسیار مناسبی برای درک تغییرات چه طبیعی و چه بشر ساخت هستند. با تحقیق بر روی پروانههای زاگرس، حدود 150 گونه در این محدوده شناسایی شده است که بیش از 30 گونه و زیر گونه از آنها اندمیک زاگرس هستند.
به گزارش طرح حفاظت از تنوع زیستی زاگرس مرکزی، به عنوان یک اصل کلی میتوان گفت همه گونههای پروانه در زاگرس به نوعی با تهدیدات جدی روبرو هستند که مهمترین این تهدیدات چرای بیرویه دام است. از آنجایی که پروانهها شاخص سلامت اکوسیستم محسوب میشوند، لذا میتوان گفت سایر گونههای جانوری و گیاهی نیز در این منطقه با تهدید جدی انقراض روبرو شدهاند. برای درک بهتر موضوع و جلوگیری از انقراض پروانهها و سایر موجودات یکی از گونهها با نام علمی (Callophrys mystaphia) به عنوان گونه شاخص در نظر گرفته شد.
گیاه میزبان لارو این پروانه انواعی از ریواس از جمله (Rheum persicum) است که با چرای دام لگدکوب شده و از طرفی ریواس چینی آسیب جدی به جمعیتهای آن وارد آورده است. این پروانه در ایران در زاگرس شمالی تا مرکزی و در دو نقطه از استانهای حکاری و وان کشور ترکیه گزارش شده است که در همه این مناطق دارای جمعیتهای محدودی است و در ماههای اردیبهشت تا خرداد به پرواز در میآیند.
در کشور ایران قرقهای مرتعداری در ارتفاعات بالا صورت نگرفته و غالبا زیر ارتفاع 2500 متر هستند. از این رو پیشنهاد شد طرح قرق مرتعداری در چند هکتار در ارتفاعات بالای 2500-3000 متر در منطقه اجرا شود تا در کنار حفاظت از این گونه در معرض خطر، سایر گونههای گیاهی و جانوری نیز حفظ شده و این منطقه شاهد مناسبی برای احیای مراتع بالادست محسوب شود.