چه کسی در آمریکا برای ایران تصمیم می گیرد؟

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل-جواد حیران نیا: سیاست خارجی در ایالات متحده آمریکا متأثر از اتاق فکرها، افراد و گروههای ذینفوذ و لابی های مختلف و قدرتمندی از جمله لابی های اسلحه، لابی اسرائیل و ... است.

این لابی ها و گروهها با تأمین منابع مالی و حمایت از سیاستها منافع خود را از طریق جهت دهی به سیاستهای کلی دولت دنبال می کنند.

برخی معتقد هستند از آنجائیکه دونالد ترامپ به لحاظ مالی وابستگی به گروهها و لابی های قدرت نداشته لذا در عرصه اعمال سیاستهای خود دست بازتری دارد.

در خصوص این موضوعات خبرنگار مهر مصاحبه ای با «بنت جانسون» سناتور سابق آمریکایی داشته است که در ادامه آمده است.

جانسون که از اعضای حزب دموکرات است، در سالهای ۱۹۷۲ تا ۱۹۹۷ میلادی، نمایندگی ایالت «لوئیزیانا» را در مجلس سنای آمریکا به عهده داشت. وی در حال حاضر، رئیس شورای آمریکایی-ایرانی (American Iranian Council) است.

*ارزیابی شما از سیاست خارجی «دونالد ترامپ» چیست؟ آیا سیاست خارجی وی با اوباما متفاوت است؟

منتقدان رئیس جمهور ترامپ بر این باور هستند که وی سیاست خارجی (یا سیاست داخلی ) به معنای واقعی کلمه نداشته و اینکه تمامی سیاست های وی تصنعی و غیرحرفه ای هستند. بهترین حالت سیاست خارجی ترامپ این است که سیاست خارجی وی در دستان «جیمز متیس» وزیر دفاع، «مک مستر» مشاور امنیت ملی، «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه و «مایک پمپئو» رئیس سازمان سیا ( چهار مرد بزرگ) است.

*رئیس جمهور ترامپ در اظهارات خود در کمپینهای انتخاباتی گفت، برجام (توافق هسته ای ایران با ۱+۵ ) را لغو خواهد کرد، سپس وی در مورد تجدید مذاکرات در این مورد سخن گفت. به نظر شما رهیافت واقعی ترامپ در خصوص برجام و جایگزین برای آن چیست؟

به نظر می رسد تصمیم گیرندگان اصلی برجام را مورد تایید قرار داده اند و در واقع جایگزین رضایت بخشی هم برای ایالات متحده و هم برای ایران در خصوص برجام وجود ندارد. با این وجود، آنها به ویژه «جیمز متیس» بر این باور هستند که ایران عامل اصلی مشکلات و مسائل منطقه ای بوده لذا از اعمال تحریم ها و اقدامات تنبیهی علیه این کشور سخن گفته اند. در واقع این مسئله (اعمال تحریم ها) به معنای رد برجام نیست. زمینه های چنین اقداماتی هنوز مشخص نشده است.

*به نظر شما رابطه ایران وایالات متحده آمریکا در دوره ترامپ چگونه خواهد بود؟

چشم انداز روابط ایران و ایالات متحده امریکا در دوره ترامپ به متغیر ایران هم بستگی دارد. از رهبر جمهوری اسلامی ایران نقل شده است که وی تمایلی به ایجاد رابطه حسنه و صمیمی با ایالات متحده امریکا ندارد. اگر ایران به گونه ای عمل کند که اقدامات آن از نظر ایالات متحده امریکا تحریک آمیز باشد، «جیمز متیس» تأثیرگذاری زیادی بر تصمیمات بعدی کاخ سفید خواهد داشت. البته نتایج انتخابات ایران تاحد زیادی رابطه بین دو کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

درگیری نظامی نه به نفع ایران و نه به نفع ایالات متحده امریکا بوده و به نظر من از آن اجتناب خواهد شد.

*رئیس جمهور ترامپ از TPP خارج شده و اعلام کرده است از نفتا نیز خارج خواهد شد. در همین حال برخی کارشناسان اظهارات او را تضعیف کننده ناتو دانسته اند. وی این سیاست ها را اتخاذ کرده است در حالی که اکثر کارشناسان بر این باور هستند که رژیم های تجاری و امنیتی در راستای تثبیت قدرت هژمونیک ایالات متحده امریکا به ویژه بعد از جنگ جهانی دوم عمل کرده اند. نظر شما در این ارتباط چیست؟ همچنین برخی (حداقل کسانی که به ترامپ رای داده اند ) استدلال می کنند که انتخاب ترامپ به معنای این است که ارزشها و سازمانهای لیبرال دموکراسی مورد تردید قرار گرفته و این سازمانها پاسخگوی نیازهای توده مردم نیستند. برای مثال، اعمال کنترل بیشتر بر مرزها، جلوگیری از مهاجرت، جلوگیری از تجارت آزاد و اصرار بر حمایت گرایی اقتصادی (عناصر مهم لیبرالیسم و به ویژه نئولیبرالیسم) . نظر شما در این ارتباط چیست؟ اگر این عقیده درست است، دلیل آن چیست؟

واقعیت این است که اظهارت رئیس جمهور ترامپ در مورد ناتو توسط خود وی رد شده، تصمیم گیرندگان اصلی کاخ سفید قویا از ناتو حمایت کرده  و قطعا حمایت آمریکا از این سازمان در آینده را تضمین خواهند کرد. ایالات متحده امریکا میان دو جناح طرفدران ترامپ (حدود ۴۰ درصد) و مخالفان وی تقسیم شده است. به نظر می رسد هر گروه عقاید، منابع خبری و حقایق خاص خود را داشته باشند.

واقعیت این است که خطر « ترامپیسم»  یک پدیده و منبع ثابت برای اخبار، اندیشه ها و سخنوری در محافل گوناگون ایالات متحده امریکا است و مخالفان در صف کسانی قرار گرفته اند که معتقد هستند ایالات متحده امریکا در آستانه فاشیسم قرار دارد در برابر کسانی که در مورد این موضوع کمتر نگران هستند. به نظر من ماه عسل ترامپ تکمیل شده و اینکه دیدگاه لیبرال دموکراسی آمریکا کاملا حفظ خواهد شد.

*با توجه به کاهش محبوبیت ترامپ، برخی معتقد هستند که وی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ برای بار دوم پیروز نخواهد شد. نظر شما در این ارتباط چیست؟ آیا امکان کاندیدا شدن «هیلاری کلینتون» وزیر امور خارجه سابق و خانم «میشل اوباما» در انتخابات ریاست جمهوری آینده امریکا وجود دارد؟

اگر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ پیروز شود تعجب خواهم کرد. اکنون برای پیش بینی کاندیداها، مسائل و نظر مردم امریکا در سال ۲۰۲۰ خیلی زود است. یکی از مهمترین مسائل در ارتباط با دموکراسی امریکا نواقص آن است که در واقع اصلاح کننده خود است.