پیام سفر «مقتدی» به عربستان برای ایران چه بود؟
به گزارش انتخاب، المانیتور در این خصوص نوشته است: «روز دوم مه، محمد بن‌سلمان در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: ارتباط با ایران غیرممکن است؛ چراکه آنها به مسیح شیعه باور دارند. آنها براساس باورهایشان منتظر امام غایبی هستند که قرار است بیاید و اسلام را در سراسر جهان بگستراند. بن‌سلمان گفت هیچ نقطه مشترکی در ادراک ما با ایران وجود ندارد. تقریبا سه ماه بعد در 31 ژوئیه (9 مرداد) او به‌عنوان ولیعهد عربستان با یک روحانی شیعه عراقی در جده دیدار کرد.
مقتدی صدر نیز پیش‌تر اظهارات تندی علیه سعودی‌ها داشته است. در سال 2016 او به اعدام شیخ نمر روحانی شیعه در عربستان واکنش تندی نشان داد و مقامات عربستان را داعشی خواند.» المانیتور می‌نویسد: «به‌رغم همه این اختلافات فرقه‌ای، نه سلمان و نه صدر هیچ کدام برای اینکه با هم بنشینند و درباره منافع مشترکشان در منطقه تبادل‌نظر کنند، هیچ مشکلی نداشتند. این همان چیزی است که صدر را به عربستان کشاند و سعودی‌ها نیز با آغوش باز از او استقبال کردند. صدر اولین شخصیت برجسته عراقی نیست که اخیرا به عربستان سفر کرده است. در 18 ژوئیه قاسم الاعراجی وزیر داخلی عراق و یکی از نزدیکان ایران نیز به عربستان سفر کرده بود. یک ماه بعد حیدر العبادی به این کشور سفر کرد و بعد از آن به تهران و کویت سفر کرد.»
این دیدارها سوالات زیادی ایجاد کرده است. برای مثال اینکه آیا عراقی‌ها واقعا به‌دنبال میانجیگری بین ایران و عربستانند و آیا کانالی از طریق عراق برای پیام رسانی میان تهران و ریاض ایجاد شده است؟ یا آیا این نقشه عربستان برای محدود کردن نفوذ ایران با پذیرش اعراب شیعه در جهان عرب است؟
المانیتور در همین باره می‌نویسد: «زمانی که صدر به جده رسید یک کاربر توییتر به نام مجتهد که به افشاگر خاندان آل‌سعود معروف است در توییتر خود از حضور صدر استقبال کرد و قبل از او نیز الاعراجی به واحدهای بسیج مردمی هزاران ویزا برای حج به مناسبت آزاد‌سازی موصل پیشنهاد کرده بود. آیا همه این کارها برای نزدیک شدن به ایران و در نتیجه متقاعد کردن حوثی‌ها برای تشکر از بن‌سلمان است؟
این پایگاه خبری-تحلیلی درخصوص میانجیگری صدر بین ایران و عربستان آورده است: «هنوز معلوم نیست که آیا صدر واقعا در تلاش است بین ایران و عربستان میانجیگری کند یا نه. بااین حال یک مقام ارشد ایرانی گفته شک دارد چنین تلاش‌هایی به نتیجه برسد. نزدیک شدن عربستان و عراق توجه‌ها را به خود جلب کرده بود که وزرای خارجه ایران و عربستان در حاشیه یک دیدار با هم مصافحه کردند.
این دیدار در حاشیه نشست سازمان همکاری‌های اسلامی در ترکیه اتفاق افتاد. ظریف و عادل الجبیر سال گذشته چند بار با هم دیدار داشتند. با این حال این دیدار اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرد. هر دو مرد درحالی یکدیگر را به آغوش کشیدند که از تماس چشمی با هم اجتناب می‌کردند. ظریف به سرعت گمانه‌زنی‌ها را با گفتن این جمله که او و جبیر سال‌ها است یکدیگر را می‌شناسند و این یک دیده‌بوسی معمولی بوده است از بین برد. او گفت: ایران بسیاری از سیاست‌های عربستان را نمی‌پذیرد. سیاست‌های آنها همیشه براساس ایجاد روابط حسنه و همسایگی خوب نیست.
این مواجهه در استانبول بعد از اعزام اولین گروه حاجیان ایرانی به مکه برای مراسم حج بعد از دو سال اتفاق افتاد. ریاض به 10 دیپلمات ایرانی اجازه داده که برای رسیدگی به حجاج ایرانی در این کشور مستقر شوند.» المانیتور در ادامه با بیان اینکه در شرایطی که ممکن است هیچ امیدی هم به از بین رفتن شکاف بین دو کشور وجود نداشته باشد، اما برخی اقدامات می‌تواند مفید واقع شود، نوشت: «عراق پتانسیل بازی کردن نقش میانجی را در این میان دارد. در عین حال ایرانی‌ها در بغداد دست بالا را دارند؛ اما سعودی‌ها می‌توانند به روند سیاسی ادغام سنی‌ها در عراق کمک کنند. تا امروز گمانه‌زنی‌هایی درباره جدی بودن احتمال آشتی دو طرف وجود داشته است.
ایران از اینکه سعودی‌ها به اسرائیل نزدیک شدند ناراضی است و این مساله را تهدیدی برای امنیت ملی خود می‌داند. از سویی دیگر سعودی‌ها نیز نگران نفوذ ایران در کشورهای عربی‌اند. سوریه و یمن و لبنان مثال‌های خوبی در این رابطه‌اند و لازم به گفتن نیست که بحران قطر نیز منجر به افزایش نفوذ ایران در این کشور عربی شده است. به‌رغم بسیاری از شواهد، عربستان و ایران ممکن است به فکر راهکارهایی برای آتش‌بس و پایان دادن به این رابطه خصمانه باشند؛ اما این به معنی پایان رقابت‌ها نیست. در بهترین حالت این شروع یک جدایی دیگر است.»
