نیویورکر:نادانی ترامپ همه را مبهوت کرده

دیپلماسی ایرانی نوشت: هفته گذشته مکس بوت، محافظه کار کهنه کاری که به سه رئیس جمهور جمهوری خواه در سیاست خارجی مشاوره داده است گفت روی کامپیوترش یک فایل دارد با عنوان "فابل حماقت های ترامپ". کنارش یک فایل دیگر دارد "فایل دروغ های ترامپ". مطمئن نیست الآن حجم کدام شان بالاتر است. می گوید: "شانه به شانه هم پیش می روند."

شش ماه از دوران ترامپ می گذارد، مقامات سیاست خارجی که در هشت دولت قبلی حضور داشته اند به من گفتند از این که رئیس جمهور این قدر در خصوص مسائل دنیا نادان است مبهوت و وحشت زده اند. بوت که اینک پژوهشگر ارشد در شورای روابط خارجی است می گوید: "به نظر به اندازه 20 ژانویه (روز تحلیف) از همه چیز بی اطلاع است." مقامات سابق در سیاست خارجی می گویند که گاف های دردناک ترامپ در عرصه عمومی نشان از آن دارد که او مطالعه نمی کند، به روز نیست و به خلاصه گزارش هایی که به او داده می شود گوش نمی کند. این بهانه که تازه کار است دیگر خریداری ندارد.

جئوفری کِمپ، که در دولت فورد در پنتاگون کار می کرده و در دولت ریگان عضو شورای امنیت ملی بوده است می گوید: "ترامپ جهل مخوفی در خصوص دنیای کنونی دارد، در خصوص تاریخ و در خصوص تعاملات گذشته آمریکایی ها. وی امتناع سخت کوشانه ای در خصوص کسب دانش عمیق دارد، امری که عملا سلف های وی نهایتا کسب کردند یا دیدگاهی در خصوص اش داشتند."

انتقاد از دونالد ترامپ در میان دموکرات هایی که در پست های ارشد امنیت ملی حاضر بودند قابل پیش بینی و شایع است. اما به طور خاص جمهوری خواهان – که به لحاظ تاریخی در سیاست خارجی جاه طلب هستند –  به دلیل گام های اشتباه و مواضع اشتباه رئیس جمهور دردمند هستند. به همین سیاق مقامات سابق ارشد اطلاعاتی که تاکنون از انتقاد علنی از رئیس جمهور اجتناب کرده اند.

مایکل هایدن، ژنرال بازنشسته و چهار ستاره و رئیس سابق سی آی اِی و آژانس امنیت ملی به من می گوید: "رئیس جمهور درک اندکی از بستر اموری که در حال وقوع در دنیا است دارد و حتی علاقه اندکی دارد برای اینکه به حرف آنهایی که می خواهند به او درکی دهند گوش دهد. کم صبری او، خود رای اش و گرایش اش به اقدام، همه مربوط به زمان حال است. وقتی می پرسد "چه کوفتی در عراق در حال وقوع است"، افرادی که دور و برش هستند آموخته اند که نگویند: "خوب، در سال 632 میلادی..."  ( اشاره به سال وفات حضرت محمد (ص) است، که باعث بروز انشعاب شیعه و سنی شد)"

هایدن می گوید: "او واقعا علاقه ای به مسائل جهان ندارد."

از مقامات جمهوری خواه و اطلاعاتی ارشد در هشت دولت پرسیدم به نظرشان رئیس جمهوری برای موفقیت در صحنه جهانی به چه چیزی احتیاج دارد. پاسخ ها متعدد بود: پذیرش این واقعیت که روس ها دوست آمریکا نیستند، بیش از این اروپایی که دوستان ما هستند را از خود بیگانه نسازد، حقوق بشر – یکی از بنیان های اصولی هویت آمریکایی – را ترویج دهد و الویت خود را در سفر به کشورهایی همچون عربستان سعودی و لهستان که وی را محدود می سازند قرار ندهد. بفهمد که برنامه هسته ای کره شمالی نمی تواند به چین سپرده شود، که به هر حال حتی اگر بتواند هم این مساله را به تنهایی حل نمی کند و دریابد که گزینه های نظامی محدود است. بفهمد بیرون آمدن از قراردادی های تجاری همچون شراکت ترانس-پاسفیک اقتصاد چین را تقویت و نفوذ جهانی این کشور را افزایش می دهد و به ضرر آمریکا است. از قلدری کردن در برابر همتایان خود دست بردارد و در مورد پرونده قضائی روسیه با همکاری در تحقیقات به جای بی اعتبار کردن آن، کمک کند آن را پشت سر بگذارد.

دیوید گاردون، رئیس بخش سیاست گذاری وزارت امور خارجه در دوران کاندولیزا رایس در دولت جورج بوش به من می گوید: "فقدان دانش او مقیاسی بی حد و مرز دارد و مرا مبهوت خود کرده است. و من کسی هستم که از آغاز انتظارات اندکی داشت."

اشتباهات سیاسی ترامپ – کوچک یا بزرگ – هزینه بالایی داشته است. جان مک لافین، که در دولت هفت رئیس جمهور از ریچارد نیکسون تا جورج دابلیو بوش در سی آی اِی کار کرده است می گوید: "رهبری آمریکا در جهان، خیلی واضح است – البته ظاهرا برای او نیست – که برای موفقیت ما حیاتی است، و هشتاد درصد اعتبار این رهبری به مواضع رئیس جمهور بستگی دارد." وی در سال های آخر کاری خود مدیر اجرایی سی آی ای بود و می گوید: "ترامپ فکر می کند اگر یک تکه کیک شکلاتی در مار-ئه- لاگو به ژی جین پینگ داده معنای اش این است که با وی وارد رابطه شده است. او به مثابه غیرآماده ترین رئیس جمهور تاریخ در سیاست خارجی ظاهر شده است." مک لافلین اضافه می کند: "رهبری ما در دنیا دارد از بین می رود. از دست هایمان سر می خورد."