المانیتور : عربستان شکست‌های ناخوشایندی از ایران در منطقه خورده است

وبگاه تحلیلی «المانیتور» در گزارشی درباره روابط پرتلاطم ایران و عربستان نوشت: افشای اظهارات خصوصی «شاهزاده محمد بن سلمان» درباره تحولات منطقه‌ای در گفت و گو با  مقام‌های ارشد سابق ارشد آمریکا، این نکته را که بسیاری در واشنگتن نیز در چند سال گذشته آن‌ را زمزمه می‌کنند تایید می‌نمایند. یعنی بسیاری از سیاست‌های عربستان در منطقه از جنگ در یمن گرفته تا مقابله با ایران با شکست‌های ناخوشایند مواجه شده است.

حتی سیاست‌های حوزه انرژی عربستان سعودی که تا حدودی بر تنبیه ایران متمرکز شده تا این کشور را مجبور به عقب نشینی از ماجراجویی در خاورمیانه کند باعث شده ریاض با کمبود بودجه مواجه شود و در عین حال، ایران همچنان به پیشرفت برنامه‌هایش در سوریه و عراق ادامه می‌دهد.

اکنون باید این مسئله برای رهبری عربستان به وضوح مشخص شود که تمرکز انحصاری بر ایران منجر به شکل گیری سیاست هایی شده که نتایج معکوس در سیاست داخلی و خارجی این کشور داشته است.

گرفتاری عربستان در یمن، عراق و سوریه

المانیتور با اشاره به مشکلات عربستان در شکل دهی ائتلاف نظامی نوشت: هجمه نظامی عربستان سعودی در یمن یک فاجعه کامل و رفع نشده است. ادعای ریاض که حوثی‌ها تحت تاثیر ایران در سرنگونی رهبری صنعا تلاش می‌نمایند نیز همیشه مشکوک بوده‌اند. ریاض علی رغم حملات هوایی که از طرف انگلیس و آمریکا حمایت می‌شوند، به اهداف خود نزدیک‌تر نشده و حوثی‌ها هنوز صنعا را در احاطه دارند و مرتب به عربستان سعودی تهاجم می‌کنند.

با این تفاصیل پس نباید تعجب کنیم که شاهزاده عربستان به گروهی از دیپلمات‌های سابق آمریکا گفته که به شدت به دنبال راهی برای خروج از باتلاق یمن است. باید پرسیده می شد که چرا او در ابتدا این جنگ را آغاز کرد؟ این حادثه حوثی‌ها را به ایران نزدیک تر کرده است، در صورتی که در گذشته ارتباط این دو ضعیف بود. سیاست عربستان سعودی در عراق و سوریه نیز به جای تضعیف، موقعیت راهبردی ایران را در هر دو کشور تقویت کرده است.

ریاض از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه در سال 2011، میلیاردها دلار برای کمک به جناح های مختلف سنی در سرنگونی «بشار اسد» رئیس جمهور هزینه کرده که تنها باعث شده اسد با پذیرفتن حمایت ایران و روسیه قدرت خود را حفظ کند. با وجود اظهارات رسمی عربستان مبنی لزوم خروج اسد از قدرت، او هنوز در دمشق در قدرت باقی است. در عین حال نیز ترکیه، ایران و روسیه در حالی که آمریکا  و شرکایش در مبارزه برای تصرف رقه، پایتخت داعش هستند با دور زدن ریاض و میانجیگری های خود آتش بسی را فراهم کرده‌اند.

خطاهای عربستان در قبال عراق

در بخش دیگر این مطلب آمده است: تعجبی ندارد که ریاض سال‌هاست نمی‌خواهد با دولت شیعه عراق که در سال 2003 بعد از سرنگونی «صدام حسین» رئیس جمهور وقت این کشور  قدرت گرفت همکاری کند. بیان این روایت که شیعیان عراق عوامل ایران هستند تنها به تقویت جایگاه راهبردی ایران در عراق کمک کرد.

ریاض می‌توانست سال‌ها قبل نقش سازنده‌ای را در عراق ایفا نماید و با نفوذ ایران رقابت می‌کرد. ریاض باید به جای تلاش در تضعیف واقعیت‌های سیاسی ایجاد شده پس از سال 2003 ، تلاش می‌کرد نظر برخی رهبران شیعه عراق را جلب کند.

شکست سیاست‌های نفتی عربستان

این وبگاه با توصیف سیاست های ضد ایراتی عربستان نوشت: از سال 2010 و زمانی که تحریم های شدید اتحادیه اروپا و آمریکا در زمینه انرژی ایران را هدف قرار دادند، ریاض تولید نفت خود را تقویت کرد و تلاش نمود اقتصاد ایران را تضعیف کند و مشتریان سنتی آسیایی این کشور را با تولید نفت بیشتر و ارزان‌تر اغوا نماید.

اما این تلاش‌ها نتیجه معکوس خیلی بدی داشتند. زیرا به دنبال توافق هسته‌ای در ژانویه 2016 ، تهران به سطح تولید پیش از تحریم‌ها بازگشته و مشتریان آسیایی را دوباره به‌سمت خود آورد. اقتصاد ایران در سال گذشته با افزایش صادرات نفت 6٪ رشد یافت. در عین حال، سعودی‌ها کسری بودجه زیادی آوردند و برای قرض گرفتن پول چشم به بازارهای اوراق قرضه بین المللی افکنند. ذخایر  مالی خارجی ریاض نیز از سال 2011 به پایین‌ترین سطح خود رسیده است.

اگر چنین تمرکز کوته نظرانه‌ای به ایران وجود نداشت، اشتباهات سیاسی عربستان در سال‌های گذشته به راحتی از بین می‌رفت. عربستان سعودی به عنوان ماوای مقدسات اسلامی از مزایای طبیعی برخوردار است اما در هر عرصه‌ای که با تهران مواجه شده، فرجام سودمندی نداشته است .

در خاتمه این مطلب آمده است: عربستان سعودی در آینده باید سال‌ها با پیامدهای سیاست‌هایش به ویژه در یمن کنار بیاید  اما همه چیز از دست نرفته و هنوز هم برای ریاض امکان تغییر مسیر و باز تنظیم روابط با مشارکت با تهران وجود دارد.

ایران  نیز از تمایل خود برای تعامل با ریاض در زمینه مختلف خبر داده است. پادشاهی عربستان قبلا انعطاف پذیری قابل توجهی در رویکرد خود به تهران  را نشان داده و اخیرا به زائران ایرانی اجازه داد در مراسم حج شرکت کنند. باید گفت عربستان سعودی ، ایران و منطقه هیچ‌کدام نمی‌توانند از پس خطرهای تشدید تنش برآیند.

منبع : فارس