دستیار ویژه اوباما:طرح ضد ایرانی سناتورهای آمریکایی به رویارویی نظامی منجر می شود
به گزارش ایلنا، تس بریجمن دستیار ویژه رییسجمهور آمریکا در دولت اوباما طی یادداشتی در فارین پالسی طرح جدید کورکر-کاتن علیه توافق هستهای با ایران را به چالش کشیده است.
در این یادداشت آمده است: در پی اعلام تصمیم ترامپ مبنی بر عدم تایید پایبندی ایران به توافق هستهای تحت قوانین داخلی این کشور و تشخیص مغایرت این توافق با امنیت ملی آمریکا سناتور باب کورکر و تام کاتن طرحی را به مجلس سنا معرفی کردند که در چارچوب این طرح تلاش میشود به طور یک جانبه توافق هستهای مورد بازبینی قرار بگیرد. این طرح پیشنهادی به دنبال استفاده از قوانین داخلی برای اعمال محدودیتهای جدید است و این محدودیتها در توافق چند جانبه هستهای موسوم به برجام وجود ندارد.
نویسنده در ادامه توضیح میدهد که آنها سعی دارند این کار را با اصلاح قانون بازبینی در توافق هستهای که به رییسجمهور اجازه اعمال تحریمهای هسته ای در صورت عدم توجه ایران به درخواستهای یکجانبه جدید را میدهد، انجام دهند. کورکر و کاتن تصور میکنند که آمریکا با اعمال مجدد تحریمها حتی با وجود پایبندی ایران به توافق هستهای، اهرمی را به دست خواهد آورد؛ هر چند به قیمت اینکه آمریکا ناقض برجام شناخته شود و بهرغم هشدارهای پی در پی و روشن سایر طرفهای این توافق به آمریکا در این خصوص.
اگر این کار به نظر شما جسورانه و بی منطق میرسد، درست است. چون چنین است. طرحهایی از قبیل طرح کورکر و کاتن تلاشهای جانبی برای مشروع جلوه دادن فروپاشی توافق هستهای است.
بر اساس این گزارش، اینکه کورکر و کاتن دشمنان قسمخورده برجام هستند، امر پوشیدهای نیست. کورکر یکی از اصلیترین حامیان قانون بازبینی در توافق هستهای و به رای گذاشتن این طرح در کنگره است. این طرح با شکست مواجه شد اما هر دو سناتور به دشمنیهایشان با برجام ادامه دادند حتی با وجود تایید پایبندی ایران به توافق از سوی بازرسان آژانس بین المللی هستهای. از نظر کاتن که به وضوح از سیاستهای تغییر نظام در ایران حمایت میکند، اینکه کنگره تن به فروپاشی توافق هستهای بدهد به جای اینکه به تعهداتش بر اساس این توافق پایبند باشد، امر عجیبی نیست.
فارین پالسی در ادامه می نویسد: بهرغم دشمنیهای این دو سناتور آنها مدعی هستند که طرح پیشنهادیشان به مجلس نقض برجام نیست. بر اساس فکتشیتی که در خصوص طرحشان منتشر کردهاند، این طرح یک قانون داخلی به شمار رفته و تنها به معنای بازگشت تحریمهای هستهای آمریکا علیه ایران در صورت برخی اقدامهای مشخص از سوی این کشور است.
بر اساس این گزارش، در طرح پیشنهادی کورکر و کاتن، آنها هیچ اختیاری برای کنگره قائل نشدهاند و به محض اینکه رییسجمهور تشخیص دهد که یکی از شرایط محقق شده است، میتواند همه تحریمها را بار دیگر اعمال کند. طرح آنها خواستار بازگشت خودکار تحریمها در صورت ظهور اقدامهایی است که تحت برجام اجازه آن به ایران داده نشده است.
به گزارش فارین پالسی، اصلیترین تعهد آمریکا در برجام ادامه توقف تحریمهای هستهای و عدم اعمال تحریم جدید علیه ایران مادامی که آنها به تعهداتشان پایبند باشند، است. از نظر کوکر و کاتن، حتی اگر ایران به تعهداتش در برجام پایبند باشد هم تحریمهای سابق به طور اتوماتیک باز خواهد گشت. این نقض برجام است. شاید آنها مدعی باشند که طرحشان یک قانون داخلی است و نقض برجام نیست. اما حتی اگر این ادعای آنها درست باشد هم به سه دلیل این طرح نباید تصویب شود:
اول اینکه تصور کنید پارلمان ایران قانونی را تصویب کند که اجرای محدودیتهای هستهای را متوقف کرده و اعلام کند در صورتی که آمریکا نیروهای خود را از عراق خارج نکند و تحریمهایی را که فراتر از برجام است لغو نکند، بازرسان آژانس را از کشورش بیرون خواهد کرد. ما به حق به سرعت وارد عمل خواهیم شد و همه جهان نیز در کنار ما خواهند ایستاد. در این صورت ما به ایران برای یک توافق جدید اعتماد نمیکنیم چرا که وعدههای آنها بیارزش است.
دلیل دوم اینکه بدون اینکه بدانیم تشدید محدودیتها در طرح کاتن و کورکر چه خواهد بود، نمیتوانیم بگوییم این طرح کی وارد عمل خواهد شد. این طرح به برخی مفاد برجام که قرار است در آینده منقضی شوند، مرتبط است. آنها تاکید دارند همه محدودیتها بعد از ۱۵ سال تمام میشود. هر چند محدودیت اصلی ایران به برنامه ساخت سلاح هستهای برمیگردد که هیچ وقت منقضی نخواهد شد اما چند بند کلیدی دیگر طی ۲۰ تا ۲۵ سال منقضی خواهد شد. از طرفی حتی برخی اقدامهای کنونی ایران نیز باید تحت تشدید محدودیتها دیده شود.
بر اساس این گزارش، برخی اقدامهایی که این دو سناتور مدعی هستند باید با محدودیتهای شدیدتر مواجه شود، در برجام پیشبینی نشده واصلا ربطی به برجام ندارد. اقدامهای غیر هستهای ایران چیزی است که به ادعای این دو سناتور باید با این طرح بابی برای دیپلماسی سختگیرانهتر در قبال آنها باز شود. اما همان طور که بارها گفته شده ضامن شکست یک ابتکار عمل دیپلماتیک برای رسیدن به یک توافق چند جانبه دیگر، نقض توافقهای کنونی با سایر شرکاست.
بر اساس این گزارش اما دلیل آخر این است در متن برجام همه طرفها باید با حسن نیت به تعهداتشان پایبند باشند و از هر اقدامی که به تضعیف اجرای موفقیتآمیز برجام منجر میشود، دوری کنند. همه طرفها از جمله آمریکا باید بیشترین تلاششان را برای حفظ این توافق بکنند. اینکه فکر کنیم طرح کورکر و کاتن میتواند به اجرای تعهدات آمریکا کمکی بکند، کمی سخت است. در عوض ادعاهای ترامپ همگی نشاندهنده سوء نیت به اقدامهایی از سوی ایران است که اصلا در برجام به آن پرداخته نشده است.
نویسنده این گزارش تاکید میکند: ما در برجام اصلا درباره درگیریهای منطقهای یا موشکهای باستیک ایران یا تامین مالی گروههای نیابتی در منطقه صحبت نکردیم و برای این کار نیز دلیل خوبی داشتیم. چرا که به دنبال حل مساله هستهای بودیم. به همین دلیل است که برجام دست ما را برای تحریم ایران در سایر فعالیتهای غیر هستهای نبسته است.
بر اساس این گزارش، طرح کاتن-کورکر قادر است برنامه هستهای ایران را آزاد کرده و بازرسیهای بینالمللی را متوقف کند. بازگشت تحریمهای سابق به بهانههایی که در برجام اجازه آن به ایران داده شده است، به معنای شکست ما در اجرای تعهداتمان است. در عوض اگر ما به تعهداتمان پایبند بمانیم، پای ایران را در آتش نگه داشتهایم. رویکرد اخیر تنها به اعتبار آمریکا و توانایی ما برای اقدامهای جدیتر در عرصه بینالمللی آسیب خواهد زد.
فارین پالسی مدعی است که شکست برجام چه از طریق نقش آن از سوی رییسجمهور و عدم توقف تحریمهای هستهای و چه از طریق تصویب چنین قانونی در کنگره، میتواند توانایی آمریکا در حل و فصل بحرانهای بینالمللی دیگر نظیر کره شمالی را زیر سوال ببرد.
بر اساس این گزارش، شاید کورکر و کاتن به اشتباه بر این باور باشند که طرحشان به آمریکا اجازه میدهد که پای وعدههایش بماند اما در نهایت آمریکا را در مسیر یک رویارویی نظامی قرار خواهد داد. اگر چنین چیزی باشد و آنها خواستار رویارویی نظامی باشند، باید گفت با این کار به هدفشان خواهند رسید. در هر صورت با طرح کورکر و کاتن ما به تعهداتمان پایبند نخواهیم ماند و آمریکا نیز نمیتواند با شکست توافقی که کار میکند، به توافق بهتری دست پیدا کند.