یمن؛ جبهه دوم حمله علیه ایران با اسم رمز «تجاوز نظامی»
این اظهارات مشابه در شرایطی مطرح میشود که حجم حملات هماهنگ علیه تهران درحال افزایش است. پس از استعفای نخستوزیر لبنان و طرح اتهامات علیه نقش منطقهای ایران که به گفته کارشناسان در راستای راهبرد ضدایرانی ترامپ و عربستان سعودی قرار دارد، در گام دوم نیز حمله موشکی انصارالله یمن به فرودگاه ملک خالد ریاض باعث شده تا مجددا ایران در سیبل اتهاماتی همچون ارسال موشک به یمن قرار گیرد. بهنظر میرسد که آمریکا، عربستان و اسرائیل در یک موضع همسو، موضوع موشکی ایران و متحدان منطقهای آن از جمله حزبالله لبنان و انصارالله یمن را در دستور کار جدی خود قرار دادهاند.
در بیانیهای که صبح دوشنبه از سوی ائتلاف نظامی تحت رهبری عربستان منتشر شد، آمده است که پرتاب این موشک از سوی یمنیها به فرودگاه ملک خالد ریاض را تعرض مستقیم نظامی توسط ایران تلقی میکند. این بیانیه که از سوی خبرگزاری رسمی عربستان سعودی منتشر شده، میگوید عربستان حق دفاع از خاک و مردم خود را دارد. در این بیانیه آمده است: «نقش ایران و فرماندهی مستقیم آن بر حوثیها در این مورد آشکارا تعرضی به کشورهای همسایه است و صلح و ثبات در منطقه و جهان را تهدید میکند. به همین دلیل فرماندهی ائتلاف این را یک تعرض فاحش نظامی از سوی ایران تلقی میکند و میتواند عملی جنگی علیه پادشاهی عربستان سعودی تلقی شود.»
این درحالی است که حوثیها میگویند موشک بالستیک پرتابشده برکان ۲ ساخت داخل یمن بوده است. ائتلاف به رهبری ریاض پس از پرتاب موشک دست به مجموعهای از حملات هوایی به صنعا زد که تا ظهر روز یکشنبه ادامه داشت. بامداد روز دوشنبه نیز عربستان و ائتلاف عربی، میلیونها دلار جایزه برای دهها تن از مقامها و چهرههای حوثی تعیین کرد. در راس فهرستی که این ائتلاف منتشر کرده عبدالمالک حوثی قرار دارد.
همزمان ترکی المالکی سخنگوی ائتلاف عربستان در یمن به تلویزیون دولتی عربستان سعودی ادعا کرد که ایران موشکهای بالستیک، موشکانداز، پهپادهای حامل مواد منفجره و مین دریایی در اختیار شورشیان حوثی میگذارد. او ادعا کرد که متخصصان ایرانی به حوثیها کمک کردهاند که بخشی از توان موشکی بالستیکی را به استان صعده یمن منتقل کنند. به علاوه ائتلاف سعودی میگوید موقتا کلیه گذرگاههای زمینی، دریایی و هوایی به یمن را بسته است و مرزها فقط به روی تیمهای کمکرسانی و امدادی باز خواهد بود. پیشتر و در روز یکشنبه دونالدترامپ رئیسجمهور آمریکا نیز در سفر به آسیای شرقی گفت به عقیده او، پرتاب موشک از یمن به عربستان، کار ایران است.
در مقابل اما، واکنش مقامات نظامی ایران به این اتهامات صریح اما عقلانی بود. سرلشکر محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران، با تکذیب این خبر گفت که امکان انتقال موشک از ایران به یمن وجود ندارد و این موشکهایی که شلیک میشود متعلق به خود یمن است که آنها را بازسازی کردهاند و با افزایش برد آنها در پی انتقام خون شهدای یمن هستند. پیشتر نیز فرمانده سپاه درخصوص برد موشکهای ایران گفته بود که ایران با وجود توانایی افزایش برد، اما چنین برنامهای ندارد. همزمان، امیر حاتمی، وزیر دفاع ایران نیز ضمن رد اتهام کمک موشکی به انصارالله یمن گفت: «مگر کسی از آمریکا سوال میکند که شما چه چیزی در اختیار عربستان قرار میدهید. بنا نیست هر اتفاقی در منطقه رخ داد آمریکا، ایران را متهم کند، البته از دشمن این ادعاها بعید نیست.» بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه نیز با رد اتهامات وارده در بیانیه اخیر ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی علیه یمن به جمهوری اسلامی ایران این اتهامات را ناروا، غیرمسوولانه، مخرب و تحریکآمیز خواند.
از لبنان تا یمن
اظهارات هماهنگ مقامات سعودی که به کرات از سوی دیگر مقامات غربی و اسرائیلی بهخصوص در یک ماه اخیر مطرح شده است، نشان میدهد که توان موشکی ایران در منطقه و همچنین متحدان تهران در روند راهبرد مشترک آمریکا، عربستان و اسرائیل قرار گرفته است. در همین ارتباط دولت جمهوریخواه آمریکا تحریمهای موشکی جدیدی را علیه ایران موسوم به «کاتسا» طراحی کرده که اتفاقات ۴۸ ساعت گذشته در چارچوب آن قابل درک است.
قانون کاتسا راهبرد منطقهای مقابله با تهدیدهای متعارف و غیرمتوازن ایران در خاورمیانه و شمال آفریقا، اعمال تحریمهای بیشتر در پاسخ به برنامه موشکهای بالستیک ایران، اعمال تحریمهای مرتبط با تروریسم در رابطه با سپاه پاسداران، اعمال تحریمهای بیشتر در رابطه با اشخاص مسوول در نقض حقوق بشر، اعمال تحریمهای تسلیحاتی، تداوم تاثیر تحریمهای مرتبط با حمایت ایران از تروریسم، گزارش درباره هماهنگی تحریمها میان ایالاتمتحده و اتحادیه اروپا و گزارش درباره شهروندان آمریکایی بازداشت شده در ایران را شامل میشود.
قانون کاتسا چهارم مرداد ۹۶ در مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شد و ۱۱ مرداد ماه توسط ترامپ امضا شد. براساس این قانون دولت آمریکا موظف است ظرف ۹۰ روز این تحریمها را علیه ایران اعمال کند. در این چارچوب پر واضح است که فشارهای دولت آمریکا بر ایران بهخاطر آنچه نفوذ منطقهای تهران در خاورمیانه و بر پایتختهای عربی خوانده میشود و مورد حمایت عربستان و اسرائیل و برخی دولتهای غربی و عربی هم قرار گرفته است، در چارچوب توان موشکی ایران و مهار نقش منطقهای آن قرار دارد. در واقع دولت ترامپ با توجه به راهبرد جدید خود بنا دارد تا بر این نقش متمرکز شود.
در راهبرد جدید دولت ایالاتمتحده آمده است: «راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران، بر خنثیسازی نفوذ بیثباتکننده ایران و مهار رویکرد تهاجمی آن بهویژه حمایت این کشور از تروریسم و گروههای شبهنظامی استوار است. ما بار دیگر برای ایجاد سدی در برابر اقدامات خرابکارانه ایران و احیای یک موازنه قوای استوار در منطقه، ائتلافهای سنتی و شراکتهای منطقهای خود را احیا خواهیم کرد.»
از این زاویه است که تحولات ۴۸ ساعت گذشته در لبنان و یمن و همچنین در عراق و سوریه به این فرضیه قوت بخشیده است که آمریکا با طراحی چنین راهبرد هماهنگی قصد دارد بر نفوذ تهران در مناطق یاد شده متمرکز شود. تمرکزی که با همراهی عربستان و تامین مالی آن همراه شده و مورد تایید اسرائیل قرار گرفته است. در سوی دیگر نیز مطرح شدن توان موشکی ایران از سوی دولتهای اروپایی همچون انگلیس و فرانسه نشان میدهد که فضا برای اقدامات هماهنگتر در سطح بینالمللی درحال فراهم شدن است. اقداماتی که پیشتر در سطح منطقه از سوی سعد حریری بهعنوان حلقه اول مطرح شد و سپس با اتهام ارسال موشک به یمن به ایستگاه دوم رسیده است.
گزارش از کامران کرمی