عراقچی: پس از برجام با دستی بازتر سیاست‌هایمان را پیش می‌بریم
به گزارش ایسنا، معاون امور حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه در این سمینار که در دانشگاه شهید بهشتی تهران برگزار شد، گفت: برجام فراتر از ایران و منطقه است و به بخشی از رژیم عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای تبدیل شده است که بدون آن کلیت رژیم عدم اشاعه به خطر می‌افتد.
سید عباس عراقچی در سخنان خود با بیان اینکه روندهای تسلیحاتی در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا روند نگران کننده‌ای را به وجود آورده، اظهار کرد: این موضوع را می توان در سه مقوله تسلیحات متعارف، تسلیحات غیرمتعارف و همچنین تسلیحات غیر متقارن تقسیم بندی کرد و همانطور که اشاره شد در حوزه تسلیحات متعارف در حال حاضر منطقه غرب آسیا به بزرگترین بازار تسلیحاتی دنیا تبدیل شده است.
این دیپلمات ارشد کشورمان با ارائه آماری از رشد فزاینده خرید سلاح توسط برخی از کشورهای منطقه اظهار کرد: در حال حاضر بزرگترین خریدارهای سلاح در این منطقه عربستان، قطر، امارات و ترکیه هستند.
وی در توضیح علت این موضوع گفت: در این ارتباط می‌توان دلایل مختلفی را عنوان کرد که یکی از دلایل اصلی آن تمایل کشورهای غربی به فروش سلاح و منافع سرشار اقتصادی است که از این موضوع به دست می آورند.
وی با بیان اینکه آنها در راستای تحقق این موضوع تمایل به ایجاد بحران، تنش و سلب امنیت در منطقه دارند، اظهار کرد: در چند دهه گذشته شاهد بحرانها و درگیریهای پی در پی در منطقه بوده‌ایم و کشورهای فروشنده سلاح از این طریق به دنبال فروش سلاح‌های خود بوده‌اند.
وی با بیان اینکه کشورها سلاح نمی‌خرند مگر اینکه احساس ناامنی کنند و خلاء امنیتی کنند و با بحرانی روبرو باشند، ادامه داد: یکی دیگر از دلایل افزایش خرید سلاح در منطقه تهدیدات جدیدی است که در این منطقه ناشی از فعالیت گروه‌های تروریستی به وجود آمده است. فعالیت این گروه‌های تروریستی و مقابله با آنها خود به درخواست دریافت تسلیحات بیشتر دامن زده است.
عراقچی با بیان اینکه مسائل داخلی برخی از کشورها نیز در این زمینه موثر بوده است، اظهار کرد: رژیمی که نسبت به آینده خود نگرانی داشته باشد، برای حفظ امنیت خود دست به خرید اسلحه می‌زند.
این دیپلمات ارشد کشورمان ادامه داد: اخیرا عامل دیگری که باعث افزایش خرید اسلحه توسط کشورهای منطقه شده جلب نظر رئیس‌جمهور آمریکا از سوی مقامات برخی از این کشورها است. ما می‌بینیم که یک کشور قرارداد چند میلیارد دلاری با آمریکا منعقد می‌کند تا اولین کشوری باشد که رئیس‌جمهور آمریکا به آن سفر می‌کند و برای تحقق این موضوع پول‌های هنگفتی را هزینه خرید سلاح می‌کند و ما دیدیم که رئیس‌جمهور آمریکا در جمع سران برخی دیگر از کشورها در نشست ریاض در حالیکه خبرنگاران نیز حضور داشتند به روسای دیگر کشورها پیشنهاد می‌کند که از آمریکا سلاح بخرند و از این سلاح‌ها به عنوان سلاح‌های زیبا یاد می‌کند.
سید عباس عراقچی در ادامه افزود: نگرانی که برخی کشورهای منطقه نسبت به محور مقاومت پیدا کرده‌اند یکی دیگر از دلایل افزایش خرید سلاح در غرب آسیا است. آنها راهکار مقابله با محور مقاومت را اسلحه می‌دانند و در همین چارچوب اقدام به خرید تسلیحات کرده‌اند. مجموعه این عوامل همه باعث شده که منطقه ما شاهد رقابت تسلیحاتی بسیار سنگین بین کشورها باشد و درواقع این منطقه تبدیل به بزرگترین خریدار تسلیحات شود و در این بین رژیم صهیونیستی نیز به سیاستهای گذشته خود ادامه می‌دهد و پول‌های هنگفتی را صرف هزینه‌های نظامی می‌کند. آنها سیاستی را اتخاذ کردند که درگیری در منطقه به سمت اهدافی غیر از صهیونیست‌ها سوق داده شود تا این رژیم بتواند در آرامش تصمیمات خود را دنبال کند و بر تسلیحات خود بیفزاید.
سید عباس عراقچی در ادامه به موضوع تسلیحات نامتعارف اشاره کرد و گفت: تسلیحات نامتعارف شامل سلاح‌های کشتار جمعی است و براساس برخی آمارها رژیم صهیونیستی ۸۰ الی ۸۵ کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد. گرچه طبق برخی از آمارها این رقم به ۴۰۰ کلاهک هسته‌ای نیز می رسد.
معاون وزیر خارجه ادامه داد: اگر پاکستان را نیز جزو منطقه غرب آسیا بدانیم گفته می شود که این کشور نیز حدود ۱۰۰ کلاهک هسته‌ای در اختیار دارد و از طرف دیگر این پتانسیل را دارد که این میزان را به ۲۰۰ کلاهک هسته‌ای افزایش دهد.
عباس عراقچی در همین چارچوب به ایده خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای اشاره کرد و گفت: این ایده از دهه ۷۰ میلادی مطرح شد و دو کشور ایران و مصر طرفداران اصلی این ایده بودند. ولی تاکنون این ایده متاسفانه محقق نشده و مانع اصلی در راه تحقق این موضوع اسرائیلی ها هستند.
وی با بیان اینکه در بحث سلاح های غیر متعارف باید به موضوع سلاح‌های شیمیایی نیز اشاره کنیم، اظهار کرد: صهیونیست‌ها و مصریها عضو کنوانسیون منع سلاح‌های شیمیایی نیستند. کشور سوریه نیز تا مدتی پیش عضو این کنوانسیون نبود ولی در جریان درگیری ها و بحرانهای اخیر در سوریه به عضویت این کنوانسیون درآمد.
وی با بیان اینکه بعضا مشاهده می کنیم که در سوریه گاه به گاه از این سلاح‌ها استفاده می شود، خاطر نشان کرد: در همین چارچوب نکته‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد دسترسی گروه‌های تروریستی در سوریه به این سلاح‌ها است و شواهد نشان می دهد که عوامل تروریستی در این منطقه از این سلاح ها استفاده کرده‌اند و دولت سوریه برای جلوگیری از هر بهانه‌ای در این ارتباط به عضویت کنوانسیون منع سلاح‌های شیمیایی درآمد.
این دیپلمات ارشد در بخش دیگری از صحبت‌های خود به موضوع سلاح‌های غیرمتعارف اشاره کرد و گفت: در مورد این سلاح ها نیز نگرانی ها و تهدیداتی در منطقه وجود دارد. برجام یک توافقی است که در حوزه عدم اشاعه صورت گرفته است. توافقی است که براساس آن یک کشور به اراده خود به سمت اعتماد سازی در مورد عدم اشاعه و عدم دستیابی به سلاح های هسته‌ای رفته است و در مقابل حق آن کشور برای استفاده از انرژی صلح آمیز هسته‌ای به رسمیت شناخته شده است.
عراقچی با بیان اینکه ایران در برجام برنامه هسته‌ای خود را کنار نگذاشته است و فقط برای آن محدودیت‌هایی را به صورت موقت پذیرفته است تا نسبت به ماهیت برنامه صلح آمیز هسته‌ای خود اعتماد ایجاد کند افزود: همانطور که اشاره کردم در مقابل این موضوع حق ایران برای دستیابی به انرژی صلح امیز هسته‌ای از جمله حق غنی سازی به رسمیت شناخته شده و به این حق احترام گذاشته شده است که ما آن را در قطعنامه ۲۲۳۱ مشاهده می کنیم.
معاون حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه با بیان اینکه حتی برای یک روز نیز غنی سازی در ایران متوقف نشد، گفت: در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت به این حق احترام گذاشته شده و از دیگر کشورها خواسته شده که با ایران همکاری هسته‌ای داشته باشند و ما اکنون می بینیم که این همکاری ها شروع شده است.
رئیس ستاد برجام خاطر نشان کرد:تمام مسئولیتها و محدودیتها در برجام دو مولفه پذیرفته شده است. اول اینکه این محدودیتها دوره زمانی محدودی دارند و هیچکدام ابدی نیستند و دوم اینکه هیچکدام از این محدودیتها نیازی از کشور را تعطیل نمی کند.
این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای تاکید کرد: برجام در حال حاضر به بخشی از رژیم عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای تبدیل شده است که بدون آن (برجام) کلیت عدم اشاعه به خطر می افتد. برجام فراتر از ایران و منطقه است. جزئی از رژیم عدم اشاعه است و در واقع نشان می دهد که از طریق مذاکره و تفاهم می توان به نقطه‌ای رسید که یک کشور نسبت به برنامه هسته‌ای خود اعتماد ایجاد کند و در مقابل حقش جهت دستیابی به انرژی صلح آمیز هسته‌ای به رسمیت شناخته شود و به آن احترام گذاشته شود.
سید عباس عراقچی در تعریف نوع سوم سلاح‌ها که اکنون در منطقه خاورمیانه مورد استفاده قرار می گیرد اظهار کرد: نوع سوم سلاح‌های غیرمتقارن است. سلاح‌هایی که توسط گروه‌های تروریستی استفاده می شود ما بیشتر آن را در قالب عملیات انتحاری مشاهده می کنیم. در این چارچوب می بینیم که یک برخورد می تواند کاری کند که شلیک یک موشک از یک مسیر بسیار دور نمی تواند آن را انجام دهد. آن فرد با انفجار خود در جمع باعث کشته و زخمی شدن تعدادی از افراد می شود.
عراقچی عدم توسعه یافتگی کشورهای منطقه و وجود برخی رژیم‌های دیکتاتور در غرب آسیا را از دیگر معضلات منطقه خاورمیانه عنوان کرد و گفت: همه این عوامل باعث شده که این منطقه به منطقه‌ای بحرانی تبدیل شود و بحرانها پی در پی ایجاد شود. گاهی اوقات مقامات شرق آسیا از جمله ژاپن و کره جنوبی در دیدارهایی که دارند از وضعیت منطقه‌شان و فعالیتهای کره شمالی اظهار گله و نارضایتی می کنند و ما بعضا در پاسخ به آنها گفته‌ایم که در منطقه ما چندین کره شمالی وجود دارد که تهدید نمی کنند بلکه با هم می جنگند.
معاون وزیرامورخارجه با بیان اینکه هر روز بحرانهای جدیدی در غرب آسیا به وجود می آید، ادامه داد: یکی از جدیدترین بحرانها که کمترین کسی تصور آن را می‌کرد، بحران ایجاد شده در روابط میان قطر و عربستان است. بدبین ترین تحلیلگران نیز تصور نمی کردند که بین قطر و عربستان چنین بحرانی ایجاد شود.
وی اشتباه محاسباتی توسط برخی از بازیگران منطقه را در افزایش بحرانها در غرب آسیا موثر دانست و در این ارتباط به اشتباه محاسباتی عربستان در سوریه، یمن و حمایت این کشور از گروه‌های تروریستی اشاره کرد و گفت: اشتباه محاسباتی ریاض در مورد موضوع لبنان یک اشتباه بچه‌گانه بود.
عراقچی با بیان اینکه به اعتراف تحلیلگران غربی خردمندترین بازیگر منطقه ایران است، اظهار کرد: ایران در این شرایط منطقه از ثبات، نفوذ و امنیت کاملی برخوردار است و دارای تاثیرگذاری بالایی است. غربی ها می گویند در مناطق بحران خیز، ایران طرف برنده بوده و این نشان می دهد که انتخاب‌های ما در منطقه درست بوده است.
معاون وزیر خارجه با بیان اینکه در این اوضاع آشفته‌ای که وجود دارد، بحرانی که از طریق مذاکره حل و فصل شد و منجر به برجام شد، فعالیتهای صلح آمیز هسته‌ای ایران است و این تجربه‌ای است که جامعه بین‌الملل نمی خواهد آن را از دست بدهد، گفت: برجام پیمان مستحکمی است و شما استحکام آن را روز به روز مشاهده می کنید. ۱۰ ماه است که رئیس‌جمهور آمریکا می خواهد برجام را پاره کند ولی نمی تواند. یکی از دلایل آن این است که برجام بخشی از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است و توسط این شورا به تصویب رسیده است. قطعنامه ۲۲۳۱ بزرگترین و طولانی ترین قطعنامه شورای امنیت است و آمریکا اگر بخواهد برجام را نقض کند درواقع تصمیم شورای امنیت را نقض کرده است.
عضو تیم مذاکره کننده کشورمان به حمایت اروپا و مجامع بین‌المللی از برجام اشاره کرد و گفت: گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز موید پایبندی ایران به تعهداتش در برجام است. این آژانس در ۹ گزارش این پایبندی را تایید کرده و همه اینها باعث می شود که وقتی آمریکا می خواهد برجام را پاره کند در انزوا قرار می گیرد. آنها می گویند که ایران بعد از برجام قوی‌تر از گذشته به جامعه بین‌المللی برگشته است. با دست‌هایی بازتر و پذیرش بیشتر از سوی جامعه بین‌الملل. این یک حقیقت است. ایران با دستی بازتر و اعتماد به نفس بیشتر سیاست های خود را بعد از برجام به پیش می برد و کماکان سیاستهای ضد سلطه خود را نیز ادامه می‌دهد.
وی با بیان اینکه اروپایی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که برجام با امنیت آنها گره خورده است، گفت: برخی دلیل حمایت اروپایی‌ها از برجام را فقط مسائل اقتصادی می دانند. در صورتی که چنین تصوری اشتباه است. چنانکه ما پیش از این شاهد بودیم که برخی از بانک‌های اروپایی جرائم سنگینی را به آمریکا پرداخت کردند که بازارهای آمریکا را داشته باشند. پس بحث اقتصادی مطرح نیست. شما اگر در بیانیه اخیر شورای وزیران اتحادیه اروپا توجه کنید، می بینید که در آن بیانیه برجام به امنیت اروپا گره زده شده است. آنها (اروپایی‌ها) می دانند که بدون برجام امنیت منطقه مثل قبل نخواهد بود و بحران‌هایی در منطقه ایجاد خواهد شد که تبعات آن همه را درگیر می کند.
وی افزود: آمریکایی‌ها برای از بین بردن برجام باید به این سوال پاسخ بدهند که آیا منطقه خاورمیانه بدون برجام، منطقه‌ای باثبات‌تر است؟ آقای رئیس‌جمهور نیز چندی پیش در صحبت‌های خود به این موضوع اشاره کردند و گفتند اگر کسی فکر می کند منطقه خاورمیانه، بدون برجام منطقه‌ای باثبات تر است ، آن را امتحان کند.
این دیپلمات ارشد کشورمان با تاکید بر اینکه سیاست ایران در غرب آسیا مبتنی بر صلح، ثبات و آرامش است و ما از هر اقدامی که منجر به کاهش درگیری و تنش در منطقه شود، استقبال می کنیم، اظهار کرد: ما معتقدیم که باید ریشه ناامنی و عدم ثبات در منطقه را به درستی شناخت. ریشه آن در سیاستهای آمریکا و رژیم صهیونیستی است و محور مقاومت برای مقابله با منشا اصلی ناامنی در منطقه که از نظر ما صهیونیست‌ها و شاخه‌های آن از جمله گروه‌های تروریستی هستند، فعالیت می کند.
عراقچی با تاکید بر اینکه تقویت محور مقاومت یعنی تقویت صلح و ثبات در منطقه چراکه در راستای برخورد با ریشه ناامنی در منطقه عمل می کند، اظهار کرد: برخی از کشورهای منطقه متاسفانه این نکته را درک نکردند و در چارچوبی حرکت می کنند که برنده اصلی آن صهیونیست‌ها هستند.
به گزارش ایسنا، سید عباس عراقچی در بخش ابتدایی صحبت‌های خود با تسلیت فرارسیدن ایام پایانی ماه صفر و همچنین وقوع زلزله در غرب کشور که منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از هموطنانمان شد، در پاسخ به اظهارات رئیس دانشگاه شهید بهشتی که به برخی از نامهربانی‌ها به تیم مذاکره کننده هسته‌ای در طول این ایام اشاره کرده بود، گفت: هیچ نامهربانی از هیچ کس ندیده‌ایم. همه مردم لطف داشته‌اند. حتی منتقدین برجام و من فکر می کنم وجود آنها ضروری‌تر از موافقان برجام است چراکه آنها از روی دغدغه‌های واقعی مطالبی را مطرح می کنند و ما به این دغدغه‌ها پاسخ می دهیم.
معاون وزیر خارجه همچنین با تقدیر از دست اندرکاران برگزاری سمینار «روندهای تسلیحاتی و امنیت منطقه‌ای در غرب آسیا» که در چارچوب دومین کنفرانس امنیتی تهران در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شده بود، گفت: این همایش‌ها پلی بین جامعه دانشگاهی و وزارت خارجه است.
وی با اشاره به بحث و بررسی‌هایی که در دانشگاه‌ها در ارتباط با برجام تاکنون صورت گرفته است، گفت: این بحث و بررسی‌ها در مورد موضوع برجام باعث شده که پلی بین دانشگاه‌ها و مسئولان اجرایی کشور به وجود آید.
در این نشست در ابتدا رئیس پژوهشکده مطالعات منطقه‌ای دانشگاه شهید بهشتی در سخنان کوتاهی به تشریح دلایل برگزاری این سمینار پرداخت. سپس سید جلال دهقانی فیروزآبادی رئیس دبیرخانه دائمی کنفرانس امنیتی تهران نیز به ارائه توضیحاتی در مورد دومین کنفرانس امنیتی تهران اشاره کرد و گفت: کنفرانس اصلی امنیتی تهران در ۱۸ دی ماه در سطح بین‌المللی برگزار خواهد شد و آقای رئیس‌جمهور به عنوان سخنران افتتاحیه و آقای علی لاریجانی به عنوان سخنران اختتامیه در این کنفرانس حضور پیدا خواهند کرد.
وی ادامه داد: کنفرانس امنیتی تهران اولین کنفرانس امنیتی بومی منطقه است. ما معتقدیم امنیت کشورها در یک منطقه به هم پیوسته است و هیچ کشوری نمی تواند بدون تامین امنیت دیگران امنیت خود را تامین کند و در همین چارچوب ما نگاهی مشارکت جویانه به موضوع امنیت منطقه‌ای داریم.
همچنین در این نشست رئیس دانشگاه شهید بهشتی پیش از آغاز سخنرانی عراقچی سخنرانی کوتاهی کرد.
