آیا ممکن است روسیه از ایران و اسد دور شود؟

این نشریه در ادامه آورده است: نشست سه جانبه روسی-ترکی-ایرانی در شهر سوچی با تاکید بر ورود نزاع سوریه در مرحله راه حل سیاسی به پایان رسید. و دیدار پوتین با بشار اسد یک روز پیش از این دیدار سه جانبه انجام شد تا بر اهمیت و طبیعت قاطع آن تاکید کند.

این در حالی است که به واقعیت نزدیکتر بود اگر پوتین با رجب طیب اردوغان به تنهایی و با اسد و روحانی به اتفاق هم دیدار می کرد. حقیقت آن است که بازیگران اصلی در بحران سوریه، ایران،روسیه و سوریه هستند، و مشارکت ترکیه در این جریان تنها به دلیل شکست طرح آن از یک سو و ترس ترکها از خطر کردی در شمال سوریه است، علاوه بر اینکه ترکیه نقش فشار بر معارضان سوری برای پذیرش راه حل سوری-ایرانی-روسی را ایفا می کند.

معارضان سوریه برای رسیدن به راه حل سیاسی در نبرد سوریه، مجبور به تکیه بر روسیه شدند و این تصمیم آنها پس از شکست نظامی به دست روسیه بود.این تکیه بر روسها با استناد بر فرضیه وجود اختلافات بزرگ بین مسکو، تهران و اسد یا امکان از بین رفتن این ائتلاف و ایجاد شکاف بین عناصر آن و دور کردن روسیه از آن، صورت گرفت.

قطعا در منافع ایران و روسیه تفاوت زیادی وجود دارد. همچنانکه تباین واضحی بین رغبت اسد در بازپس گیری سوریه و تمایل روسیه در محدود کردن هزینه های جنگ و خطراتش و پایان آن در سریع ترین وقت است. این در حالی است که در کوتاه مدت ارتباط محکم و اعتماد متبادلی وجود دارد که توازن و استقرار در دو سطح بین المللی و داخلی را برای آنها محقق می کند.

در سطح بین المللی، روسیه مأموریت مهم معطل گذاشتن تمام فشارهای صادره از سوی شورای امنیت را دارد، که ممکن است این فشارها به مرحله عمل برسد؛ چه به شکل تنش دیپلماتیک و یا تحریمهای بیشتر بر نظام سوریه با مقابله نظامی با ان. روسیه ده ها بار از حق وتوی خود استفاده کرده و به این شکل توانسته است از آغاز بحران سوریه تا کنون وزنه سنگین در معادله این کشور را از آن خود کند.

در سطح داخلی، اسد بار عملیات جنگی و خسارتهای انسانی را بر دوش می کشد، و در نیمه سال 2015 در حالتی نزدیک به شکست قرار داشت تا اینکه روسیه برای نجات دخالت کرد. پس از دخالت نظامی روسیه، وزنه سیاسی مسکو به شکل زیادی در پرونده سوریه سنگین شد و روسیه به ضامنی برای استمرار نظام سوریه تبدیل شد.

با وجود سنگینی نظامی و اهمیت استراتژیک روسیه برای اسد و ایران، مسکو نتوانست یک دیدگاه مشخص را در خصوص سوریه داشته باشد. دخالت آمریکا در شمال سوریه ارتباط بین روسیه، ایران و نظام سوریه را استحکام بخشید،بویژه در سایه سخنان صریح مسئولان آمریکایی در مورد اینکه پایگاههای نظامی آنها در شمال سوریه برای مدتی طولانی پس از نابودی داعش ادامه خواهد داشت. در واقع این حضور آمریکایی و حمایت آنها از کردها ترکیه را بر آن داشت از ائتلاف روسیه-ایران-اسد، حمایت کند.

ایران به نوبه خود می داند که روسیه بلندپروازیهایی در سطح جهانی دارد؛ همانطور که از روابط مستحکمی با اسرائیل برخوردار است و هر لحظه این امکان وجود دارد که با فشارهای جهانی برای پایان حضور تهران در سوریه همراه شود.

همین مساله ایران را به نزدیکی بیشتر به نظام سوریه و ایجاد شبه نظامیانی در این کشور سوق داده است؛ به نحوی که استفاده از این شبه نظامیان، یک ضرورت برای نظام سوریه باشد.

تا به امروز، اطلاعات در دسترس اشاره به آن دارد که سقف عقب نشینی ها برای ائتلاف پوتین-اسد-روحانی، کنفرانس گفتگوی ملی است که در آن توافقی برای ایجاد یک قانون اساسی جدید و انتخاباتی زودرس صورت می گیرد که اسد در آن شرکت می کند. در ضمن این شرایط، انتظار می رود که اسد پیروز شود و در نهایت یک مشروعیت بین المللی به دست آورد.