لزوم سرمایه‌گذاری باشگاه‌های ورزشی در استارتاپ‌ها

پرفسور ساشا اشمیت*

چگونه باشگاه‌های کوچک‌نر می‌توانند فاصله‌شان را با باشگاه‌های بزرگ‌تر کمتر کنند؟ اگر باشگاه‌ها بخواهند به منابع سنتی درآمدشان بسنده کنند، بازنده خواهند بود. باشگاه‌های بزرگ‌تر وارد بازارهای جدید خارجی شده‌اند و فاصله‌شان را بیشتر و بیشتر می‌کنند.

باشگاه‌ها باید نقاط قوت خود در کسب‌وکار اصلی‌شان یعنی فوتبال را شناسایی کنند و ببینند از این نقاط قوت در چه کسب‌وکارهای جدید دیگری می‌توانند استفاده کنند. با این کار آنها نه تنها منابع درآمدشان را افزایش می‌دهند بلکه ریسک‌ها را در سطح گسترده‌تری پخش می‌کنند تا وابستگی اقتصادی‌شان به موفقیت ورزشی را کاهش دهند.

مهم‌ترین اقداماتی که یک باشگاه در این راستا می‌تواند انجام دهد، بین‌المللی شدن و دیجیتالی شدن است که فرصت‌های زیادی را برای ورود به کسب‌وکارهای جدید فراهم می‌کنند. اما چگونه می‌توان به زمینه‌های تجاری جدید وارد شد بدون اینکه تمرکز روی فعالیت اصلی از دست برود؟ یک راه که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، سرمایه‌گذاری در شرکت‌های نوپا یا همان استارتاپ‌ها است.

برخی از باشگاه‌ها در ورزش حرفه‌ای آمریکا مدت‌هاست که در استارتاپ‌‌های مرتبط و نزدیک به موضوع فعالیت‌شان سرمایه‌گذاری کرده‌اند. به عنوان نمونه باشگاه بیسبال لوس آنجلس داجرز حتی تا این حد پیش رفته که شتاب‌دهنده خودش را تاسیس کرده تا از شرکت‌های جوان فعال در فناوری‌های ورزشی حمایت کند و تحت پوشش خود دربیاورد. در این شتاب‌دهنده باشگاه فضای کار در اختیار این شرکت‌های نوپا قرار می‌دهد و با خدمات مشاوره و کوچینگ از آنها پشتیبانی می‌کند. در ازای این حمایت باشگاه داجرز درصدی از سهام این شرکت‌ها را صاحب می‌شود. باشگاه از این طریق هم درآمدزایی می‌کند و هم دانش فنی استراتژیکی بدست می‌آورد.

در اروپا هم کم‌کم این مدل‌های جدید کسب‌وکار مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان نمونه آدیداس در برلین یک شتاب‌دهنده راه‌اندازی کرده که شرکت‌های جوان از همه بخش‌های ورزش می‌توانند برای یک برنامه سه ماه درخواست ارائه کنند و در صورت پذیرش علاوه بر استفاده از امکانات و زیرساخت‌های اداری، از یک وام ۲۵ هزار یورویی و مشاوره و راهنمایی متخصصین هم بهره‌مند شوند. در ازای این امکانات و حمایت‌ها شرکت‌ها هشت درصد سهام‌شان را به آدیداس واگذار می‌کنند.

بازیکنان و ورزشکاران سابق نیز حالا در دوران بعد از زندگی حرفه‌ای خود در ورزش، به سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها و شتاب‌دهنده‌ها روی آورده‌اند. اما چرا باشگاه‌های فوتبال این ایده به ذهن‌شان نرسیده است؟ سرمایه برای این کار را که آنها دارند. تازه پول برای شرکت‌های استارتاپ معمولاً مهم‌ترین چیز نیست. آنها بیش از هر چیز دسترسی راحت‌تر به بازار و آزمایش محصولات و ایده‌هاشان را نیاز دارند تا بتوانند هر چه زودتر محصولات و خدمات خود را ارائه کنند. باشگاه‌های فوتبال با استادیوم‌ها و هواداران‌شان بهترین امکان را برای رسیدن به این هدف می‌توانند در اختیار استارتاپ‌ها بگذارند. مثلاً استارتاپ‌هایی که دارند روی راه حل‌های استادیوم‌های هوشمند کار می‌کنند، می‌توانند خیلی زود به باشگاه‌ها وصل شوند. در این صورت هم این شرکت‌ها زودتر به نتیجه مطلوب می‌رسند هم‌ باشگاه‌ها منابع درآمدی و کسب‌وکارهای جدیدی را ایجاد می‌کنند.

بنا بر بررسی‌های شرکت «اسپورت تک‌ایکس» که بازار استارتاپ‌های ورزشی را تجزیه و تحلیل می‌کند، در حال حاضر ۲۵۰ شرکت استارتاپ فعال در زمینه فناوری‌های ورزشی وجود دارند.

هر چند باشگاه‌هایی مثل بارسلونا، منچستر سیتی، آرسنال و شالکه قدم‌هایی در زمینه سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌های ورزشی برداشته‌اند، اما به طور کل باشگاه‌های فوتبال اروپا از این لحاظ از باشگاه‌های آمریکایی بسیار عقب‌ترند.

و این به ویژه برای باشگاه‌های کوچک‌تر یک فرصت است. آنها می‌توانند با یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه در استارتاپ‌های فناوری ورزشی منابع درآمدی جدیدی برای خود ایجاد کنند و علاوه بر آن یک فرهنگ نوآوری درون باشگاه به وجود بیاورند. در میان مدت حتی شاید بتوان فاصله را با باشگاه‌های بزرگ‌تر از این طریق کمتر کرد.

*پروفسور ساشا اشمیت، اقتصاددان ورزش و استاد ارشد دانشگاه و مدیر مرکز ورزش و مدیریت (CSM) در دانشگاه اتو بایس‌هایم دوسلدورف آلمان