هشدار در مورد احتمال «جنگ» در پی فروپاشی برجام

روزنامه مورنینگ پست چین در گزارشی به قلم تریتا پارسی با توجه به نزدیک شدن تاریخ تایید پایبندی ایران به برجام از سوی ترامپ، نوشت: این هفته برای توافق هسته‌ای ایران و ثبات در خاورمیانه بسیار مهم است. ترامپ باید تصمیم خود را در مورد تمدید تعلیق تحریم‌های ایران اتخاذ کند. اگر او از انجام این اقدام خودداری کند آمریکا توافق هسته‌ای را نقض می‌کند و این آغاز روندی خواهد بود که احتمالا به نابودی برجام منجر می‌شود و یک بار دیگر آمریکا و ایران در مسیر جنگ نظامی قرار می‌گیرند.

در ادامه این گزارش آمده است: در اکتبر که ترامپ از اعلام پایبندی ایران به برجام خودداری کرد، همه مقامات ارشد او به استثنای مایک پومپئو رییس سیا و نیکی هیلی سفیر آمریکا در سازمان ملل با این تصمیم او مخالف بودند و بر لزوم ماندن آمریکا در برجام تاکید کرده بودند اما با وجود اینکه ترامپ تصمیم خود را برای تایید نکردن پایبندی ایران به برجام گرفته بود، مشاوران ترامپ توانستند او را قانع کنند تا به جای خروج یک‌باره آمریکا از برجام، بتواند در همکاری با کنگره و با کمک قانونگذاران آمریکایی طرحی را به تصویب برسانند تا برخی از مفاد توافق ایران به طور یک‌جانبه از سوی آمریکا اصلاح شود اما مشکل آنجاست که هرگونه تغییر در مفاد برجام آن هم تنها از سوی آمریکا باز هم نقض این توافق هسته‌ای محسوب می‌شود بنابراین کنگره با تصویب هرگونه طرح اصلاحی برای برجام در واقع آن را نقض کرده است و این خود باعث از بین رفتن این توافق می‌شود.

اما کاخ سفید هم در واقع انتظار نداشت تا کنگره اقدام خاصی در این مورد انجام دهد. در واقع این همکاری نمایشی با کنگره برای اصلاح برجام یک نوع ژست سیاسی بود که نشان دهد ترامپ در این باره با کنگره همکاری داشته است.

اکنون بیش از یک ماه از ضرب‌الاجل کنگره برای تصویب طرحی در این‌باره گذشته است اما اقدامی صورت نپذیرفته است. از این رو یک بار دیگر توپ به زمین ترامپ افتاده است و او باید تصمیم خود را در روز جمعه اعلام کند. اما آیا برجام می‌تواند بدون آمریکا ادامه داشته باشد؟ این به تصمیم ترامپ در مورد تحریم‌های ثانویه پیش از برجام بستگی دارد. اگر ترامپ این تحریم‌ها را بار دیگر صادر کند آمریکا یک بار دیگر شرکت‌های اروپایی و آسیایی را که با ایران تجارت می‌کنند نیز مورد تحریم قرار خواهد داد.

در صورت خروج آمریکا از برجام، چین، روسیه و اتحادیه اروپا به شدت با این تصمیم او برای نابودی برجام مخالفت می‌کنند اما در این صورت نیز هنوز مشخص نیست که شرکت‌های آسیایی و اروپایی در بازار ایران بمانند در حالی‌که مجبورند بین ایران و آمریکا یک طرف را انتخاب کنند. همچنین اگر این شرکت‌ها بازار ایران را برای ماندن در بازار آمریکا ترک کنند ایران بدون دستیابی به منافع برجام تنها می‌ماند و خیلی زود فشارهای داخلی سیاسی برای آغاز از سرگیری برنامه هسته‌ای ایران آغاز می‌شود.

این گزارش مدعی شده است: در چنین حالتی فشار بر آمریکا برای بمباران تاسیسات هسته‌ای ایران از داخل و کشورهای خارجی مثل اسرائیل و عربستان سعودی یک بار دیگر افزایش می‌یابد اما برخلاف سال‌های 2011 و 2012 که ریسک آغاز جنگ میان دو کشور افزایش یافته بود دیگر دری برای دیپلماسی باز نیست و در نتیجه احتمال وقوع جنگ بسیار زیاد خواهد بود.