هدف آمریکا از کارگروه مذاکراتی برجام؛شکست اجماع جهان و رهایی از انزوا

ایرنا؛ سیاست های دولت ترامپ بیش از هر زمان، اجماع جهانی حول برجام و انزوای آمریکا را نمایان کرد، اکنون، شکست این اجماع به بهانه مذاکرات موشکی هدف اصلی واشنگتن است.

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا ، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا 22 دی ماه بار دیگر تمدید تعلیق تحریم های ایران را امضا کرد.وی که تاکنون در برچیدن این توافق ناکام بوده و کنگره هم در مهلت پیش بینی شده به نتیجه ای نرسیده بود این بار توپ را در زمین متحدان اروپایی خود انداخته است.ترامپ در جریام امضای تمدید تعلیق تحریمهای ایران گفت که این آخرین بار است که این کار را انجام می دهد و در صورتی که نمایندگان کنگره و دولت های اروپایی برای اصلاح معایب فاجعه بار برجام اقدام نکنند، او در موعد بعدی تعلیق تحریم ها (120 روز بعد) آمریکا را از توافق هسته ای با ایران خارج خواهد کرد.

**کارگروه مذاکراتی آمریکا و سه کشور اروپایی؛

هفته گذشته وبگاه المانیتور گزارش داد که کارگروه مشترک آمریکا و سه کشور اروپایی برای اصلاح برجام در روزهای آینده برای رایزنی در لندن تشکیل جلسه خواهند داد.

به نوشته المانیتور آن طور که از اظهارات مقامات اروپایی طی ماه ها و هفته های اخیر برمی آید اروپایی ها تمایل دارند امکان همکاری با آمریکا در خصوص نگرانی های مشترک مانند برنامه موشکی ایران را مورد بررسی قرار دهند با این حال به نظر نمی رسد قصد آنها بازگشایی پرونده پیچیده ای باشد که حاصل بیش از دو سال مذاکره است.

رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا که هفته گذشته به اروپا سفر کرده بود، روز دوشنبه دوم بهمن ماه بعد از دیدار با مقامات انگلیسی در لندن گفت با کشورهای اروپایی بر سر تشکیل کارگروهی با ماموریت اصلاح برجام موافقت کرده است.

به گفته وزیر خارجه آمریکا میان سه کشور اروپایی این دیدگاه مشترک وجود دارد که برخی از حوزه های توافق هسته ای یا برخی رفتارهایی ایران هستند که بایستی آنها را مورد بررسی قرارداد

تیلرسون اظهار کرد: این کارگروه به زودی تشکیل جلسه خواهد داد تا نقایص برجام را با تلاش برای رسیدن به یک « توافق جانبی دیگر» یا رسیدن به مکانیسمی برای برطرف کردن نگرانی های ما اصلاح کند.

پس از اظهارات تیلرسون یک مقام آمریکایی درخصوص اظهارات وی توضیحاتی ارائه کرد و گفت هیچ توافق جانبی در کار نیست. به گفته وی « این مسئله جداگانه ای نیست و به اشاعه غیر قانونی موشک ها و فناوریهای مرتبط موشکی مربوط می شود که همین حالا هم ممنوع هستند.نیازی به وضع ممنوعیت های اضافی وجود ندارد چیزی که مورد نیاز است تصدیق مشکل و در نظر گرفتن تبعات برای آن است ».

** اهداف آمریکا از تشکیل کارگروه مذاکراتی برجام

اگر بخواهیم برجام را دستاوردی برای جامعه جهانی در نظر بگیریم ترامپ به همراه نتانیاهو به دنبال تخریب و از بین بردن این دستاورد جهانی بدون توجه به تبعات آن است تلاشی که وی قبل از راهیابی به کاخ سفید وعده آن را داده بود .

توافق هسته ای از رهگذر اجماع جهانی شکل گرفت که در نهایت در قالب گروه 1+5 در مذاکرات هسته ای با ایران نمود یافت. با این حال به نظر می رسد آمریکا به دنبال 'ایجاد شکاف' در این اجماع جهانی است به طوری که کارگروهی که قرار است شکل بگیرد به همراه سه کشور اروپایی و آمریکاست و در این کارگروه نقش اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روسیه و چین از بازیگران و شرکای اصلی برجام نادیده گرفته شده است.

اروپایی ها با اینکه در ماه های اخیر بر لزوم حفظ توافق هسته ای تاکید کرده اند با این حال ادعاهایی در خصوص برنامه موشکی و فعالیت های منطقه ای ایران مطرح کرده اند؛ ادعاهایی که بیش از اینکه ریشه در واقعیات میدانی منطقه داشته باشد حاکی از تلاش آنها برای جلب رضایت ترامپ است.چرا که طی ماههای اخیر حضور و نفوذ منطقه ای ایران در سوریه و عراق منجر به تضعیف و از هم گسسته شدن گروه تروریستی - تکفیری داعش شده است اتفاقی که اروپا یکی از مهمترین برندگان آن محسوب می شود.سیاستمداران اروپایی البته این را هم می دانند که وضعیت غرب آسیا همچنان شکننده است و بسترهای افراطی گری و ترور کماکان هم در غرب آسیا و هم در اروپا وجود دارد.

نتیجه مشخص ظهور مجدد تروریسم در خاورمیانه گسیل موج جدید مهاجران به اروپا،و عملیات های تروریستی در شهرهای اروپا خواهد بود و در این شرایط بازنده همراه شدن به آمریکای ترامپ با هدف مقابله با نفوذ منطقه ای ایران خود اروپایییها خواهند بود.

** جولان نتانیاهو و ترامپ در داووس و غیبت نماینده ای از ایران

نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی که در غیاب نماینده ای از ایران داووس را تبدیل به آوردگاهی علیه ایران کرده بود در دیدار با ترامپ اظهار کرد:« ما کاملاً از شما و مواضعتان در خصوص توافق هسته‌ای ایران حمایت می‌کنیم. شما گفتید که (برجام) توافقی فاجعه‌بار است. شما گفته‌اید که اگر نقائص مرگبار آن اصلاح نشوند، بایستی از آن خارج شوید و می‌خواهم این را خاطر نشان کنم که اگر تصمیم به انجام این کار بگیرید، ما به طور تمام و کمال از شما حمایت خواهیم کرد.»

وی روز چهارشنبه در دیدار «امانوئل ماکرون»رئیس جمهور فرانسه هم گفت که رها کردن توافق هسته‌ای به شکل فعلی، غیرممکن است چون ظرف چند سال به هسته‌ای شدن ایران منجر خواهد شد.

** تمهیدات ایران برای مقابله با رفتارهای ضد برجامی آمریکا

«محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان در گفت و گو «یورگن تودنهوفر» روزنامه‌نگار مشهور آلمانی گفت:«ما در منطقه در مقایسه با دیگر کشورها کمترین هزینه را برای تسلیحات اختصاص می‌دهیم. عربستان سعودی موشک‌هایی با برد بیشتر از ما در اختیار دارد که قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای را هم دارند و این در حالی است که موشک‌های ما این‌چنین طراحی نشده‌اند. موشک‌های عربستان چینی و بین‌ قاره‌ای هستند که 2 هزار و 500 کیلومتر برد دارند و نمونه اصلی چنین موشک‌هایی 12 هزار کیلومتر برد دارد. اما ما موشک‌هایی داریم که قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای ندارند و حداکثر برد آنها 2 هزار کیلومتر است. ما از این موشک‌ها علیه هیچ کشور استفاده نخواهیم کرد و اعلام کرده‌ایم که فقط زمانی آنها را به کار می‌گیریم که مورد حمله قرار بگیریم.»

خبرنگار آلمانی، موضع «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در جهت نابود کردن توافق را مطرح کرد و ظریف با رد کردن چنین چیزی گفت: «من معتقدم که اروپا مبانی‌ای دارد که بر طبق آن نمی‌توان بار دیگر درباره توافق هسته‌ای مذاکره کرد و اروپا نمی‌تواند با تلاش برای نقض توافق هسته‌ای آن را حفظ کند و همه طرف‌ها هم باید بدون بهانه‌جویی به توافق پایدار باشند و ما هم از اروپا می‌خواهیم که از توافق هسته‌ای حمایت کند و فکر می‌کنم جامعه جهانی هم همین انتظار را دارد.»

از سوی دیگر علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی تهدیدات ترامپ را تحقیر اروپا ذکر کرد و با اشاره به درخواست های مکرر طرف های اروپایی و آمریکایی از ایران برای آغاز مذاکره در موضوع هسته‌ای گفت:اگر برجام به هر دلیلی کنار گذاشته شود قطعا طرف بازنده ایران نخواهد بود و با توجه به قضاوت جهانی از پایبندی ایران و عدم صداقت طرف مقابل، جمهوری اسلامی ایران با قدرت و سرعت بیشتری تمامی اقدامات فنی خود را پیش خواهد برد و سایر کشورها نیز با استناد به تجربه برجام، هرگز وارد پروسه‌های مذاکراتی با توجه به سابقه بدعهدی آمریکا و اروپا نخواهند شد.

دبیر شورای عالی امنیت ملی تاکید کرد که اگر آمریکا در مسیری که اتخاذ کرده برجام را دچار فروپاشی کند و از آن خارج شود، مفهومش این است که دیگر برجام واقعیت خارجی ندارد و ما اقدامات فنی و سیاسی متناسب با آن وضعیت را که از پیش برنامه ریزی کردیم بلافاصله اجرا خواهیم کرد و این ظرفیت را داریم که در بعد فنی به شکل جهشی روند توانمندی های هسته ای صلح آمیز خود را دنبال کنیم.

اینکه این کارگروه چه دستور کاری خواهد داشت مذاکرات آن چقدر طول می کشد هنوز معلوم نیست. آنچه مسلم است مذاکرات این کارگروه به ضرب الاجل 120 روزه ترامپ برای تمدید دوباره تعلیق تحریم های ایران نخواهد رسید. اینکه دستگاه دیپلماسی آمریکا و متحدان اروپایی وی در این مدت 120 روزه برای جلب رضایت ترامپ چه خواهند کرد هم محل سوال است با این حال این هم روشن است که نمی توان همزمان با تخریب راه های دشوار طی شده مدعی گفت و گو و تلاش برای صلح و ثبات در عرصه بین المللی شد