چرا اسرائیل اقدام به افشای آمار «نیروهای ایران» در سوریه کرد؟
«دنی دانون» سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد، با بیان این ادعا که حدود 82 هزار جنگجوی نظامی در سوریه از سوی ایران هدایت و کنترل می‌شوند، بیان کرده است: از این تعداد 60 هزار نیروی سوری، 10 هزار نیروی نظامی از افغانستان، عراق و پاکستان، 9 هزار نیرو از حزب‌الله لبنان و 3 هزار نیرو، از نیروهای سپاه پاسداران هستند.
دانون همچنین در ادامه سخنان خود مدعی شد: ایران تاکنون 35 میلیارد دلار برای تجهیز و آموزش این نیروها هزینه کرده و مشغول ساخت سایت موشکی در سوریه تا همسایه اسرائیل را تبدیل به بزرگ‌ترین پایگاه نظامی دنیا کند.
وی بیان کرد: نهادهای اطلاعاتی اسرائیل این اطلاعات را از مدت‌ها قبل به دست آورده بودند؛ اما اکنون تصمیم به افشای آن برای همه جهان می‌کنند. دانون دوباره با طرح مسأله هلال شیعی بیان کرد: این اطلاعات را از آن روی منتشر می‌کند که دنیا را متوجه خطر ایران در خاورمیانه سازد.
دانون گفته، این هزینه‌ها و این تعداد نیروی نظامی در سوریه، تنها برای آن است که ایران درصدد است تا در بلندمدت هم اسرائیل و هم غرب و جهان آزاد را به چالش کشیده و اقدام به بی‌ثبات‌سازی خاورمیانه کند.
اما پرسش اساسی این است، چرا سفیر اسرائیل در سازمان ملل متحد، اکنون اقدام به افشای تعداد نیروهای نظامی وابسته به ایران در سوریه کرده و آیا این ارقام صحت دارند یا خیر؟
این برای نخستین بار نیست که برخی مقامات و نشریات سعی در افشای تعداد نیروهای نظامی وابسته به ایران در سوریه می‌کنند. از زمان حضور مستشاری و مستقیم ایران در سوریه برای حمایت از دولت بشار اسد، همواره اعداد و ارقام متفاوتی از تعداد نیروهای نظامی ایران و هزینه‌هایی که صرف تجهیز و حمایت از آن‌ها در سوریه منتشر شده است.
این گزارش‌ها از سال 2011 و شروع اعتراضات در سوریه با گزارشی از گاردین آغاز شد که طی آن بیان کرده بود، ایران تجهیزات شنود و رصد مخابراتی و اطلاعاتی را در اختیار بشار اسد و در راستای کنترل اعتراضات قرار داده است. به ادعای این نشریه، ایران برای تجهیز و آموزش یک ارتش سایبری در سوریه اقدام کرده بود.
در سال 2012 برای اولین بار ایران اعلام کرد، برای حمایت نظامی از بشار اسد اقدام به اعزام نیروهای مستشاری به سوریه می‌کند و اکونومیست برای اولین بار رقمی را در خصوص هزینه‌های ایران در سوریه مطرح کرد؛ رقمی که به گفته این نشریه، برابر با 9 میلیارد دلار برای کاستن فشار تحریم‌های غرب بر اسد بود.
از همین زمان به بعد سلسله گزارش‌های نشریات غربی در خصوص کمک‌های مخفی ایران به نظامیان دولت سوریه و خود این دولت آغاز شد و طلایه‌دار آن‌ها واشنگتن‌پست بود که در یکی از گزارش‌های خود اشاره کرده بود، نظامیان حامی اسد به واسطه ایران از تجهیزات نظامی بهتر و کاربردی‌تری طی 2012 برخوردار شده‌اند.
اما در سال 2013 برای اولین بار روزنامه ایندیپندنت اعلام کرد، ایران تصمیم به اعزام 4 هزار نیروی نظامی به سوریه کرده است. این اولین رقمی بود که نشریات غربی در خصوص شمار نیروهای نظامی ایران در سوریه منتشر می‌کردند. گفته می‌شد، این چهار هزار نیروی از نیروهای سپاه، بسیج و حزب‌الله لبنان هستند.
در سال 2015 نشریه وال‌استریت ژورنال این رقم را تا بیست هزار نیروی نظامی شیعه در سوریه افزایش داد و در اکتبر آن سال بیان کرد، این تعداد نیرو، از نیروهای شیعه‌ای هستند که ایران برای مقابله با مخالفان و داعش در سوریه و حمایت از اسد روانه این کشور کرده و تحت هدایت و آموزش دارد.
هنوز اعداد و ارقام حمایت ایران از این تعداد نیرو مشخص نبود اما قبل از آن دمیستورا، نماینده سازمان ملل برای سوریه بیان کرده بود، ایران سالیانه شش میلیارد دلار در سوریه هزینه می‌کند، در حالی که رقم مؤسسه فارس، که 15 میلیارد دلار را نمایش می‌داد، با گفته دمیستورا تفاوتی فاحش داشت!
سرانجام کار به آنجا رسید، در آخرین اطلاعاتی که نشریات خبری و تحلیلی غربی از تعداد نیروهای ایرانی حدس و گمان زده بودند، «وار مانیتور» تعداد نیروهای نظامی ایران در سوریه را حدود 40 هزار تن برآورد ساخت.
همه این‌ها نشان می‌دهد، هیچ یک از این نشریات و نهادهای اطلاعاتی و تحلیل هیچ گاه برآورد دقیقی از تعداد نیروهای نظامی وابسته به ایران در سوریه و میزان پولی که خرج تجهیز و آموزش آن‌ها شده است، نداشته و تنها با حدس و گمان در این مسیر قدم برداشته‌اند.
اما اکنون دانون با این ادعا که اطلاعات جدیدش، اطلاعات سری بوده که اکنون تصمیم به افشای آن گرفته است، شمار نیروهای نظامی ایران در سوریه را از آخرین برآورد نشریات غربی به دو برابر افزایش داده و 82 هزار تن عنوان کرده که تاکنون 35 میلیارد دلار هزینه برای آن‌ها شده.
نکته مهم البته نه 82 هزار نیروی نظامی بلکه رقم 35 میلیارد دلار است. آنچه به نظر می‌رسد، این است که دانون بعمد بر رقم 35 میلیارد دلار تأکید کرده است، چون این رقم در راستای اهداف اسرائیل و آمریکا برای دامن زدن به اعتراضات اخیر در ایران است. از همان زمان شروع اعتراضات آمریکا و اسرائیل تلاش فراوانی داشتند که از این اعتراضات داخلی جنبه‌ای بین‌المللی بسازند و بخشی از آن را مربوط به هزینه‌های نظامی ایران در سوریه و خاورمیانه کنند.
بیانیه ترامپ و همچنین سخنان مقامات اسرائیل، همواره در خصوص این اعتراضات انگشت خود را روی موضوع صرف ثروت ایران در سوریه و خاورمیانه فشار داده و اکنون به نظر می‌رسد، افشای اطلاعاتی که به ادعای دانون برای اولین بار منتشر می‌شود، در راستای همان خط سیر است.
شاهد این ماجرا تحلیلی است که امروز روزنامه اسرائیلی جروزالم پست با تیتر «چرا اعتراضات در ایران خاموش شد و آیا امیدی برای زنده شدن دوباره آن‌هاست؟» منتشر کرده. این تحلیل از «ندا امین» روزنامه‌نگار ایرانی‌الاصل مقیم قدس، در این روزنامه نوشته شده و به شکلی پررنگ در برخی از بخش‌های آن موضوع اعتراض معترضان به فقر و فساد در ایران پررنگ شده و حتی به نقل از برخی معترضان، موضوع هزینه کرد نظامی ایران در سوریه و خاورمیانه پررنگ شده است.
می‌توان به خوبی دریافت که مقامات اسرائیل، نگرانی چندانی از شمار دقیق نیروهای نظامی ایران در سوریه ندارند، زیرا برای اسرائیل، وجود هزار نیروی نظامی شیعه و وابسته به ایران در مرزهای سوریه با فلسطین اشغالی، همان قدر به لحاظ امنیتی دردسرساز است که حضور 82 هزار تن از آن‌ها. دغدغه‌های امنیتی اسرائیل به قدری ماهوی است که بارها منجر به حمله موشکی و هوایی به تجهیزات نظامی در سوریه شده است و در نتیجه می‌توان حدس زد که عدد و رقم در این میان، هرچند بر شدت این دغدغه می‌افزاید، در ماهیت و اصل آن تغییری ایجاد نمی‌کند.
موضوع حضور نظامی ایران هم در سوریه موضوع جدیدی نیست و همان‌گونه که گفته شد، از سال 2011 به این‌سو، حدس و گمان‌های فراوانی در خصوص این حضور نظامی و اندازه آن زده شده است. آنچه به نظر مهم می‌آید، حداقل برای مقامات اسرائیل برانگیختن واکنش، نسبت به رقم هزینه‌های نظامی ایران در سوریه است. 35 میلیارد دلار بالاترین رقمی است که تاکنون از هزینه‌های نظامی ایران در سوریه بیان شده است.
البته نمی‌توان انگیزه‌های دانون و اسرائیل را از «افشای اطلاعات» جدید در مورد حضور نظامی ایران در سوریه به همین مسأله تقلیل داد؛ اما به خوبی می‌توان حدس زد که یکی از مهم‌ترین اهداف آن‌ها، تحریک افکار عمومی در ایران و خارج از ایران در خصوص هزینه‌های این حضور نظامی در سوریه است.
