اروپا شروط برجامی ترامپ را نمی‌پذیرد
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل-عبدالحمید بیاتی: دوره ای که «دونالد ترامپ» برای ایجاد تغییر در برجام اعلام کرده در حال سپری شدن است و در این میان واشنگتن فشار زیادی را بر اروپا وارد می کند تا بروکسل را مجبور به قبول خواسته های کاخ سفید کند.
از سوی دیگر مقامات آمریکایی و اروپایی با زیرکی سعی در وارد کردن موضوع موشکی ایران در فرایند تصمیم گیری برای برجام دارند و این در حالی است که ایران صراحتا اعلام کرده این تغییرات را به هیچ وجه قبول نمی کند.
در همین راستا خبرنگار مهر گفتگویی با «ریچارد نیفیو» عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته ای آمریکا و معمار شبکه تحریم های آمریکا علیه ایران در وزارت خارجه این کشور و محقق دانشگاه کلمبیا آمریکا داشته که متن این مصاحبه به شرح زیر است:
*دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا خواستار رفع محدودیت زمانی برای فعالیت هسته ای ایران، بازرسی های نامحدود و مرتبط کردن برنامه موشکی ایران به برجام به عنوان تمام پیش شرطهای واشنگتن برای خارج نشدن از این توافق هسته ای است. آیا اروپا این شرایط را می پذیرد؟ واکنش ایران به آن چگونه خواهد بود؟
خیر، فکر نمی کنم اروپا این شرایط را قبول کند و ایران نیز همین طور. فکر می کنم مقامات اروپایی از این امر استقبال می کنند که شرایطی را که مورد قبول ایران باشد را بر برجام اعمال کنند اما با در نظر گرفتن این امر که ایران این شرایط را قبول نمی کند اروپا نیز شرایطی را که برای برجام زیان آور باشد نمی پذیرد.
*در طول ۳ ماه گذشته کشورهای اروپایی اقدامات زیادی را برای قانع کردن کنگره آمریکا و دولت این کشور با این موضوع که نمی توان در ویرانه های برجام به توافق بهتری با ایران رسید انجام داده است. آیا اتحادیه اروپا و کنگره آمریکا قادر به رسیدن به توافقی در خصوص برجام به نحوی که خواسته های ترامپ را برآورده کند هستند؟ این توافق احتمالی چگونه خواهد بود؟
به نظر من کنگره آمریکا و اتحادیه اروپا حقیقتا این موضوع را به گونه ای واحد درک کرده اند اما ترامپ اینطور نیست. به عبارت دیگر فکر می کنم ترامپ و تعداد کمی از متحدان او در کنگره و جامعه اندیشکده ها افرادی هستند که خارج از این دایره (گروه های خواستار حفظ برجام) قرار دارند. اما احتمالا این موضوع مهم نیست چون با وجود همه این تفاسیر من می توانم یک موضوع مشابه را در خصوص موارد متعدد بگویم.
* ایران صراحتا اعلام کرده که هیچگونه تغییری را در خصوص برجام نپذیرفته و هیچگونه محدودیتی را بر برنامه موشکی خود قبول نمی کند. از سوی دیگر اتحادیه اروپا از سوی آمریکا تحت فشار قرار دارد. اتحادیه اروپا چگونه می تواند هم خواسته های ترامپ را برآورده کند و هم به ایران اجازه دهد که از منافع برجام بهره مند شود؟
همانطور که پیشتر گفتم فکر نمی کنم اتحادیه اروپا قادر به فراهم کردن خواسته های ترامپ باشد. ترامپ یا مجبور به عقب نشینی از خواسته های خود می شود که البته ممکن اما بسیار غیر قابل باور است، و یا آنکه با آن به مقابله بر می خیزد.
*جایگزین های اروپا در صورت خروج آمریکا از برجام چه خواهد بود؟ اگر آمریکا از برجام خارج شود وضعیت سرمایه گذاری در ایران بدتر می شود. در چنین شرایطی اروپا چه تضمین هایی می تواند به ایران بدهد؟
این اساسا سوالی برای ایران است: چه میزان اعتبار برای باقی ماندن در برجام بدون تحریم های لغو شده آمریکا لازم است. در صورت خروج آمریکا از برجام تعداد زیادی از شرکت های اروپایی و آسیایی از ایران خارج می شوند.
اگر ایران بتواند این وضعیت را قبول کند آنگاه ممکن است برجام به یک شکل ناهموار پابرجا بماند. اما اگر بر این امر پافشاری کند که هیچ تغییری در برجام اعمال نشود تا امکان استفاده از وضعیت لغو تحریم ها فراهم باشد، در این صورت فکر نمی کنم تضمین مناسبی وجود نداشته باشد که اروپا بتواند در خصوص پابرجا بودن همه مبادلات خود با ایران، به تهران بدهد.
*اتحادیه اروپا می تواند از بانک EBRD بخواهد تا بر مبادلات شرکت های کوچک و متوسط نظارت داشته باشد تا امکان فرار آنها از تحریم های باقی مانده فراهم نشود. این بانک چه تضمین هایی را می تواند به ایران بدهد؟
به نظر من تضمین های حقیقی بانکی لازم است تا خطوط اعتباری و نظایر آن فراهم شود. اما بانک های اصلی در حال حاضر برای انجام آن بی میل هستند و بواسطه فشارهای آمریکا با آن مخالفت می کنند.
بر همین اساس حقیقتا بهترین موردی که می توان به آن دسترسی پیدا کرد این است که تعداد کمی از بانک ها که برای آنها تحریم شدن از سوی آمریکا مهم نیست در زمانی که سایرین ایران را ترک می کنند در این کشور باقی بمانند. این وضعیت مطمئنا این امر را متبادر می کند که اتحادیه اروپا قصد اعمال محدودیت و فشار را بر بانک های آمریکا نداشته و بدنبال جنگ اقتصادی با آمریکا نیست. این امر امکان پذیر است اما ممکن است فعلا بعید باشد.
