نقش ولادمیر پوتین در رویارویی اخیر ایران و اسرائیل

روزنامه هاآرتص بیان کرده است که بعدازظهر شنبه بعد از دومین حمله هوایی از سوی اسرائیل علیه نیروها و تجهیزات سوریه و ایران در خاک سوریه مقامات نظامی اسرائیلی خط جدید نظامی را ایجاد کرده بودند و به نظر می‌رسید، تدارک حملات بیشتری علیه سوریه را دیده‌اند. اما تماسی تلفنی میان نتانیاهو و ولادیمیر پوتین خیلی زود به بحث‌ها پیرامون عملیات نظامی گسترده پایان داد.

به گفته هاآرتص در این تماس تلفنی که حدود یک ساعت بعد از بیانیه رسمی وزارت خارجه روسیه صورت گرفت ـ و در این بیانیه روسیه اسرائیل را متهم به تجاوز به مرزهای سوریه کرد ـ پوتین از نتانیاهو خواسته از هرگونه حرکتی که منجر به «دور جدیدی از عواقب خطرناک برای منطقه» شود، اجتناب کند.

اما ظاهراً این تنها بخش ماجرا نبوده و روسیه به شدت از بابت دقت حملات هوایی اسرائیل و احتمال هدف قرار گرفتن تجهیزات و نیروهای روسی حاضر در سوریه نیز نگرانی داشته است. از جمله نگرانی در خصوص پایگاه T-4 روسیه نزدیک به پالمیرا؛ جایی که پست فرماندهی نیروهای نظامی ایران قرار گرفته و به گفته نشریه هاآرتص، موشک منهدم‌کننده جنگنده اسرائیل نیز از آنجا شلیک شده است.

نقش ولادیمیر پوتین در رویارویی اخیر ایران و اسرائیل / توهمی که اسرائیل باید از آن دوری کند

به گفته هاآرتص، سکوتی که بعد از گفت وگوی تلفنی پوتین و نتانیاهو بین ایران و اسرائیل برقرار شد، نشان می‌دهد چه کسی در اصل در خاورمیانه ریاست می‌کند. در حالی ‌که ایالات‌متحده حاضرغایب در منطقه خاورمیانه است، روسیه مسیرهایی را که باید امور در این منطقه از آن‌ها در جریان باشد، دیکته می‌کند. روسیه سرمایه زیادی برای ابقای بشار اسد در سوریه هزینه کرده است و به این راحتی اجازه نخواهد داد که اسرائیل این پروژه استراتژیک را عقیم بگذارد. به‌ راحتی می‌توان این پیام را از گفت وگوی تلفنی میان این دو برداشت کرد.

به گفته این نشریه، البته این به معنی آن نیست که اسرائیل اهرم‌های چانه‌زنی خاص خود را نداشته باشد و هنوز توان درگیر کردن سوریه در یک چرخه دراماتیک دیگر را دارد؛ اما تردید وجود دارد که نتانیاهو اشتیاقی به رویارویی با روس‌ها داشته باشد. رویارویی وی با ایران به ‌تنهایی برایش کافی است.

از نگاه هاآرتص انهدام جنگنده اف 16 اسرائیل ایران و سوریه را با بزرگ‌ترین دستاورد تبلیغاتی خود مواجه ساخته است. خلبان این جنگنده هواپیما را در ارتفاعی به پرواز درآورده بود که اصابت موشک به آن را ممکن ساخت و با این شرایط غافلگیر شد. از چشم‌انداز ایران این عملیات که بدون هیچ وابستگی به نیروهای جانبی همچون حزب‌الله صورت گرفت، موفقیت بزرگی در منطقه است. این موفقیت به سرعت به ‌گونه‌ای از توازن قوا ترجمه شد که بر اساس آن ایران دیگر اجازه نخواهد داد اسرائیل هرگاه دلش خواست اقدام به عملیات هوایی در خاک سوریه کند.

به گفته هاآرتص، هرچند حملات هوایی و بمباران اسرائیل خسارات زیادی به نیروها و تجهیزات بشار اسد وارد ساخته است، دستاورد سمبلیک انهدام جنگنده اسرائیل ارزش همه این‌ها را داشته است. بعد از آن دو اتفاق دیگر رخ داد؛ یکی پرواز پهپاد ایرانی در مرزهای اسرائیل و دیگری هدف قرار گرفتن یک پهپاد ایران در خاک سوریه از سوی اسرائیل. این دو اتفاق نشان می‌دهد که اسرائیل از موانع روانی اقدام علیه نفوذ ایران در سوریه – بعد از چند ماه تهدید – عبور کرده است.

هاآرتص سپس این پرسش را مطرح می‌کند که بااین‌همه آیا و بعدازآن که ایران توان تقابل و تهاجم متقابل خود را این‌چنین نشان داده است، واکنش اسرائیل به اتفاقات بعدی در خصوص ارسال تجهیزات از سوی ایران برای حزب‌الله لبنان چه خواهد بود؟ و آیا این واکنش منجر به افزایش و توسعه تنش خواهد شد؟ پاسخ این نشریه آن است که حتی اگر حملات جنگنده‌های اسرائیل در آینده با حمایت و محافظت بیشتری همراه باشد، باز هم یک اشتباه محاسباتی در دل خود خواهد داشت.

هاآرتص به نقل از رئیس ستاد مشترک اسرائیل «گادی آیزنکوت» بیان می‌کند که در گزارش آخر خود در ماه گذشته تأکید کرده است، موفقیت‌های اخیراً اسرائیل در حمله و انهدام تجهیزات ایران و سوریه و حزب‌الله این احتمال را افزایش داده است که طرف مقابل را به واکنشی وادار سازد که جنگ را ناگزیر کند؛ این چیزی است که در آخر هفته قبل رخ داد.

هاآرتص می‌گوید، هرچند سایه جنگ در آخر هفته از سر منطقه برداشته شد، تقابل نظامی با ایران هرگز تمام نشده و فقط باید منتظر زمان آن بود. به گفته تحلیلگر این روزنامه هرچند صداهایی عجیب‌وغریب مبنی بر این شنیده می‌شود که اسرائیل باید اول کار سوریه را تمام کند و بعدازآن به سراغ ایران حتی در مرزهای خودش برود، اما این ایده‌ای است که اسرائیل باید به ‌شدت از آن اجتناب کند. به گفته این نشریه اسرائیل هرگز نباید دچار توهم قدرت بی‌حدوحصر نظامی شود.