اسناد سری کاخ سفید استاندارد تازه ترامپ در خصوص برجام را افشا کرد
اوایل سال میلادی جاری دونالد ترامپ در ادامه خصومتهای خود با ایران و تلاشهایش برای برهم زدن توافق هستهای و پاره کردن برجام از شرکای اروپایی و کشورهای اروپایی حاضر در 5 + 1 تقاضا کرده بود یا «نقایص فاحش و وحشتناک» توافق هستهای را رفعورجوع کنند و یا اینکه وی از تمدید مجدد تعلیق تحریمهای ایران در آینده سرباز خواهد زد. او ماه گذشته نیز در یک اتمامِحجت جدی خطاب به اروپاییها گفت: «این آخرین شانس است».
اما اسناد سری که امروز از کاخ سفید به بیرون درز کرده است نشان میدهد که علیرغم آن لحن تهدیدآمیز و این اولتیماتوم، رئیسجمهور آمریکا تنها درصورتیکه شرکای اروپایی قول «تلاش برای بهبود» توافق هستهای را نیز بدهند از این موضوع راضی و خرسند خواهد بود.
این اسناد مربوط به بخشی از بایگانی وزارت امور خارجه آمریکا است که خبرگزاری رویترز آن را به دست آورده است و امروز اقدام به انتشار آن کرده. این خبرگزاری در هفته جاری نیز با یکی از مقامات ارشد آمریکایی در همین رابطه دست به مصاحبه زده است.
بر این اساس موضوع اصلی توافق هستهای در سال 2015 میان ایران و شش قدرت جهانی، محدودسازی موقت برنامه هستهای ایران در قبال برداشته شدن تحریمهای اقتصادی بود. دونالد ترامپ اما گفته بود که این توافق سه نقص و کاستی اساسی دارد: فقدان توجه به برنامه موشکی ایران و عدم قرارگیری آن در متن توافق، موضوع بازرسی از سایتها و تجهیزات هستهای ایران که تنها محدود به برخی مناطق شده است و همچنین موضوع برداشته شدن محدودیتها از برنامه هستهای ایران طی 10 تا 15 سال بعد از توافق.
ترامپ بیان کرده بود که اگر قرار است آمریکا در این توافق باقی بماند هر سه این موارد باید موردتوجه قرارگرفته و اصلاح شوند. اما اسناد سری افشاشده توسط رویترز نشان میدهد که اکنون دونالد ترامپ تا حدی بسیار زیاد از استانداردهای قبلی خود پایین آمده است.
یکی از این اسناد که از کاخ سفید به بیرون درز کرده است خطاب به شرکای اروپایی بیان میکند: ما (آمریکا) از شما میخواهیم که تعهد بدهید تا با یکدیگر برای یک توافق مکمل به برنامه هستهای در راستای توجه به برنامه موشکهای بالستیک ایران، بازرسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی از تأسیسات هستهای ایران و همچنین موضوع برداشته شدن محدودیتها از برنامه هستهای، همکاری کنیم.
تنها این سند بهخوبی بیان میکند که دونالد ترامپ و وزارت امور خارجه آمریکا تا چه حد توقعات خود از شرکای اروپایی را کاهش دادهاند. اکنون دولت ترامپ تنها به تعهد به همکاری در موضوعات فوق از سوی اروپا را کافی دانسته است و این نشان میدهد که مقاومت اروپا در قبال خواستههای یکجانبه آمریکا این کشور را مجبور به عقبنشینی از مواضع خود در خصوص برجام کرده است.
وزارت امور خارجه آمریکا از هرگونه توضیح در مورد این اسناد سرباز زده و بیان کرده است که بههیچوجه در مورد ارتباطات درونی سازمان و کاخ سفید مصاحبه نمیکند. همچنین کاخ سفید نیز از مصاحبه و توضیح پیرامون این اسناد و موضع ترامپ در خصوص آنها سرباز زده است.
همچنین کشورهای اروپایی هنوز این موضوع که آیا این دیدگاه وزارت امور خارجه در خصوص برنامه هستهای ایران و برجام که از مسیرهای دیپلماتیک به گوش پاریس، برلین، لندن و بروکسل رسیده است، بهعنوان موضع رسمی کاخ سفید در خصوص برجام خواهد بود یا خیر. به گفته دیپلماتهای اروپایی هنوز همهچیز به تصمیم ترامپ برای تمدید تعلیق تحریمهای ایران در 12 ماه می بستگی دارد.
یکی از این دیپلماتها در این خصوص به رویترز بیان کرده: آیا ترامپ و دولت وی موضع خود در خصوص برجام را تغییر داده است؟ ما هنوز چیزی در این مورد نمیدانیم و از چیزی اطمینان نداریم.
دیپلمات دیگر در این رابطه بیان کرده: واقعیت این است که آنچه ما اکنون در حال تلاش در خصوص آن هستیم، آماده کردن یک بسته پیشنهادی قانعکننده برای ترامپ است. اما هیچکس نمیداند که ترامپ دقیقاً چه میخواهد و چه خواهد کرد.