بازی انرژی هسته ای عربستان

ایرنا؛ اندیشکده آمریکایی واشنگتن اگزمینر اعلام کرد، انتظار می رود عربستان ماه آینده میلادی (مارس) برنده

قرارداد مولتی میلیاردی ساخت دو راکتور هسته ای در این کشور را اعلام کند.

'عادل الجبیر'، وزیر خارجه عربستان در کنفرانس امنیتی مونیخ، با نادیده گرفتن توافقنامه 123آمریکا و امارات عربی متحده، علنا از دولت 'دونالد ترامپ' خواست تا به منظور خودکفایی ریاض، اجازه تولید سوخت هسته ای به عربستان داده شود.

این نوع از توافقنامه ها مشمول شرایط تعیین شده در قانون انرژی اتمی آمریکا در رابطه با انتقال مواد، تجهیزات و قطعات هسته ای دارای مصارف صلح آمیز از آمریکا به کشور متقاضی هستند.

ترامپ و تیم امنیت ملی او با مشکل خاصی به نام تغییر قانون فدرال به منظور به دست آوردن قرارداد وسوسه انگیز برای یک شرکت آمریکایی و یا پیروی از سنت گذشته و تاسی از دستورالعمل کنگره با هدف مقابله با تکثیر هسته ای در جهان مواجه است.

با توجه به سفر ماه مارس 'محمد بن سلمان'، ولیعهد عربستان، به آمریکا چنین قراردادی می تواند برای وعده 'اول آمریکا'ی ترامپ حیاتی باشد. بن سلمان ممکن است از این فرصت برای نشان دادن تعهد ریاض به سرمایه گذاری آشکار در قالب مشارکت آمریکا و عربستان استفاده کند.

استدلال محوری عربستان برای نادیده گرفتن توافقنامه 123 این است که طبق توافقنامه امضا شده در سال 2015، ایران مجاز به غنی سازی اورانیوم برای مصارف غیرصنعتی شد. این پادشاهی می گوید دلیلی ندارد که با ریاض کمتر از تهران برخورد شود.

لازم به یادآوری است که سود اقتصادی نباید به بهای تضعیف ضوابط حاکم بر اشاعه هسته ای و خطرات ایمنی مربوط به استفاده از مواد هسته ای تمام شود. توافقنامه 123، چارچوب قانونی مهمی برای همکاری هسته ای صلح جویانه است و تصریح می کند که کشور متقاضی به مقررات منع اشاعه هسته ای امریکا پایبند است.

آمریکا تاکنون 23 توافقنامه با سایر کشورها، از جمله مصر، امارات عربی متحده و ترکیه، امضا کرده است. توافقنامه امضا شده با امارات عربی متحده در زمان ریاست جمهوری 'جرج بوش'، از جمله توافقنامه هایی است که طبق آن، امارات با غنی نکردن یا بازفراوری اورانیوم موافقت کرده است. 'باراک اوباما' از این توافقنامه به عنوان مدلی برای سایر کشورهای منطقه یاد کرده بود.

هرچند استفاده غیرصنعتی عربستان از انرژی هسته ای می تواند تحولی مثبت در روند کاهش مصرف داخلی نفت و حمایت از روند اصلاحات اقتصادی این کشور شود اما، اجازه افسارگسیخته به ریاض، مسیری روشن و شفاف برای تولید تسلیحات هسته ای در این پادشاهی فراهم می کند.

افزون بر این، دادن این اجازه به عربستان به منزله ضربه ای اساسی به تلاش های آمریکا در زمینه استفاده از توافقنامه 123 به عنوان مانعی برابر اشاعه هسته ای در سراسر جهان است.

طبق موافقتنامه 123، امارات متعهد است سوخت هسته ای نیروگاه های خود را از خارج وارد کند و در زمینه تولید آن فعالیت نداشته باشد. در صورت عدم رعایت مفاد این موافقتنامه از سوی امارات، آمریکا آن را لغو خواهد کرد.