شرط عربستان برای چشم پوشی از غنی سازی اورانیوم
به گزارش اقتصادنیوز ، بر اساس این گزارش، مسوولان آمریکایی گفتهاند که عربستان به دنبال ایجاد برنامه هستهای بدون قید و شرط در مورد غنیسازی اورانیوم است و گفته است که چرا ایران میتواند اورانیوم غنیسازی کند و عربستان نمیتواند.
مسوولان آمریکایی با اشاره به اینکه ترامپ همانند سعودیها نگرانیهایی از سوی ایران دارد، گفتهاند که مسوولان سعودی اعلام کردند که تا زمانی که برنامه هستهای ایران کنترل نشود، ما نیز هیچ قید و شرط هستهای را قبول نخواهیم کرد. کارشناسان آمریکایی معتقدند که عدم پذیرش مطالبات ریاض از سوی واشنگتن باعث میشود که عربستان برای ساخت نیروگاههای هستهای به روسیه یا چین روی بیاورد.
روزنامه نیویورکتایمز نیز اخیرا در گزارشی با ابراز نگرانی شدید نسبت به ایجاد یک کشور دیگر با سلاح هستهای پس از اسرائیل در منطقهای که تنشهای آن بهطور روزافزون در حال افزایش است، نوشت: سعودیها اصرار دارند که رآکتورهای هستهای تنها با هدف تامین برق موردنیاز این کشور و کاهش وابستگی به نفت برای افزایش درآمدهای حاصل از آن ساخته خواهد شد، اما نشانههایی وجود دارد که سعودیها قصد دارند گزینه ساخت سلاح هستهای را برای قد علم کردن در برابر رقیب منطقهای خود ایران، در اختیار داشته باشند.
مقامات عربستان اخیرا تاکید کردهاند که این کشور به دنبال آن است تا خود فناوری تولید سوخت هستهای را در اختیار داشته باشد و از تعهد برای عدم استفاده از غنیسازی اورانیوم و بازفرآوری پلوتونیوم سر باز زده است. کشور همسایه عربستان، امارات در سال ۲۰۰۹ چنین توافقی را برای رعایت استانداردهای ایمنی و امنیتی موردنظر آمریکا در سال ۲۰۰۹ با عنوان «استانداردهای طلایی» با واشنگتن به امضا رساند. اکنون مذاکرات جدیدی تحت رهبری رئیسجمهور جدید آمریکا که بر توسعه فناوری آمریکایی تاکید دارد و به شدت از رهبران سعودی حمایت میکند، آغاز شده است. تئوری ترامپ جایگاه مناسبی برای متقاعد کردن مقامات سعودی در مورد پذیرفتن استانداردهای طلایی هستهای آمریکا دارد.
او میتواند این بحث را مطرح کند که خرید سوخت هستهای از شرکتهای خارجی برای رآکتورهای عربستان بسیار بهصرفهتر از تولید آن در داخل خاک این کشور خواهد بود. چنین توافقی همچنین باعث تحکیم روابط واشنگتن و ریاض خواهد شد، اما تردیدهایی در مورد اینکه دولت ترامپ چه محدودیتهایی را در نظر میگیرد و آیا سعودیها آنها را قبول میکنند یا نه، وجود دارد.
از طرفی اصرار دارد لزوم پذیرفتن محدودیتها میتواند سعودیها را مجبور به همکاری با روسیه و چین کند که در همکاری هستهای خود محدودیتهای متناسبی را برای طرف مقابل قائل نمیشوند. گرچه عدم توانایی برای پذیرفتن محدودیتهای مشخص در توافق هستهای با عربستان نیز میتواند راه این کشور را برای دستیابی به سلاح هستهای هموار سازد.
به گزارش نیویورک تایمز، آمریکا پیشینهای طولانی در اعمال محدودیتهای ایمنی برای توافقهای هستهای خود با دیگر کشورها را در کارنامه دارد. در این توافقها طرف مقابل تضمین میکند که مواد هستهای تامین شده از سوی آمریکا هرگز برای ساخت مواد منفجره هستهای استفاده نمیشود و نیز اطلاعات محرمانه دریافت شده در زمینه فناوری هستهای به طرف سوم انتقال نمییابد. همچنین کشورها متعهد میشوند که غنیسازی اورانیوم یا بازفرآوری پلوتونیوم را انجام ندهند.
اگر چه اختلافات اخیر در مذاکرات میان واشنگتن و ریاض میتواند فرصت آمریکا را برای اعمال هرگونه استانداردهای عدم اشاعه و ایمنی هستهای در برنامه اتمی سعودی از بین ببرد. این روزنامه آمریکایی در پایان تاکید میکند که کنگره نباید موضعی منفعلانه در این باره اتخاذ کند و باید حرف آخر را در مورد اعمال شروط شدید ایمنی بر برنامه هستهای عربستان بزند.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در مورد ادعای برخی رسانههای آمریکایی مبنی بر همکاریهای آمریکا و عربستان در ارتباط با موضوع هستهای، گفت: این موضوع بیشتر شبیه طنز است، چون عربستان از توانمندی و زیرساختهای مهندسی و انسانی لازم در این زمینه برخوردار نیست و باید توجه داشت هر چیزی را نمیتوان با دلار خرید و نگهداری کرد، موضوع مورد اشاره، موضوع حساسی است. او با بیان اینکه این موضوع مورد رصد و توجه ماست، گفت: باید در این زمینه صبر کرد و شاید این سخنان و اخبار در یک فضای روانی و تبلیغاتی خاص مطرح میشود.