لاریجانی؛مهره کلیدی صفحه شطرنج پارلمان در سال ۹۶
در سالی که گذشت ریاستش بر خانه ملت 10 ساله شد و رکورد دار تکیه زدن بر صندلی مهم بهارستان. حتی از آیت‌الله هاشمی رفسنجانی که هشت سال این سمت را به عهده داشت هم یک گام جلوتر گذاشته است. صف منتقدان و حامیانش نیز کم نیست گاهی در سیبل مخالفان قرار می گیرد و گاهی در طبق حلوا حلوای طرفداران می نشیند. فرزند سیاستمدار آیت الله میرزا هاشم آملی لاریجانی، حالا چندسالیست که به یکی از شخصیت‌های مهم و پررنگ در معادلات سیاسی تبدیل شده و این ویژگی اش را در سالی که گذشت چه در گود مجلس و چه خارج از آن به نمایش گذاشت.
پاسخ به موقع در بحبوحه انتخابات
سال 96 با رنگ و بوی انتخابات آغاز شد. مناظره های انتخاباتی فضای سیاست را داغ داغ کرد خاصه با وعده های رنگارنگ کاندیداهای حاضر در صحنه رقابت. آنچنان که محمدباقر قالیباف و ابراهیم رئیسی دو رقیب جدی حسن روحانی در تبلیغات انتخاباتی‌شان از افزایش 3 برابری یارانه صحبت به میان آوردند؛ آنها به مردم وعده هایی را دادند که هشت سال قبلش محمود احمدی‌نژاد از آن شیوه برای رسیدن به کرسی ریاست جمهوری استفاده کرده بود؛ درست در لحظه ای که مردم مردد شده بودند آیا این وعده می تواند محقق شود یا خیر، علی لاریجانی در مقام رئیس قوه مقننه خط بطلانی بر این رفتار پوپولیستی کشید تا اینگونه شروعی محسوس در تاثیرگذاری بر فضای انتخابات داشته باشد.
او گفت: «در حال حاضر سالانه حدود 50 هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت می‌شود، اما آیا این امکان با منابع مالی محدود وجود دارد که دولت یارانه‌ها را تا 3 برابر افزایش دهد؟ میزان بودجه جاری کشور 330 هزار میلیارد تومان و میزان بودجه عمرانی 50 هزار میلیارد تومان است این در حالی است که 50 الی 60 هزار میلیارد تومان از این منابع از راه فروش اوراق مشارکت حاصل می شود که این موضوعات بیانگر این است که منابع مالی کشور کافی نیست.» (اینجا)
او در چندین نوبت دیگر نیز تلاش کرد با ارائه اطلاعات درست از وضعیت کشور هشدارها و انذارهای ضمنی را به کاندیداهای ریاست جمهوری که لیستی از وعده های اقتصادی در دست داشتند بدهد. شاید همین موضع گیری ها بود که برخی تحلیلگران را به این سمت برد که حسن روحانی آن کاندیدای مورد نظر لاریجانی در انتخابات 96 است.
مدیریت در زمان حمله تروریستی
تقریبا تبدیل به یک روال شده است که در هر جلسه علنی حدود ساعت 10 صبح علی لاریجانی صندلی ریاست را به یکی از نوابش می سپارد؛ روز 17 خرداد 96 هم این روال حفظ شد؛ بی خبر از همه جا وقتی ساعت به 10 رسید علی لاریجانی ریاست مجلس را به مسعود پزشکیان سپرد و از صحن خارج شد اما دقایقی بعد مجلس با حمله تروریستی مواجه شد و همین اتفاق مهم موجب شد تا لاریجانی نرفته دوباره به ساختمان میدان بهارستان برگردد و تا پایان جلسه علنی، مدیریت مجلس را به عهده بگیرد.
مشروح مذاکرات مجلس درآن روز قطعا ثبت تاریخ خواهد شد چرا که درست در شرایطی که همه انتظار داشتند صحن بهم بریزد حتی پخش علنی پارلمان هم قطع نشد و این یکی از اقداماتی بود که علی لاریجانی به آن اصرار داشت. او در نطق پایانی آن روز این حمله را مضحک خواند و وقتی صحن تمام شد از نمایندگان و خبرنگاران خواست تا با رعایت تمهیدات سنجیده شده از مجلس خارج شوند. وقتی خبرنگاران به مقابل درب پشتی مجلس رسیدند علی لاریجانی در کنار سردار جعفری پیش از خبرنگاران حرکت کردند تا این اطمینان را بدهند که خطری آنها را تهدید نمی کند؛ او بعد از خروج همه خبرنگاران،نمایندگان و کارکنان مجلس از خانه ملت خارج شد. او باز هم نشان داد در قامت یک پارلمانتاریست توان مدیریتی خوبی برای اداره فضای بهارستان حتی در لحظات سخت امنیتی دارد.
خیز احمدی‌نژاد برای تخریب لاریجانی
سال‌های آخر دولت دهم بود که کم کم اختلافات احمدی نژاد با علی لاریجانی رنگ علنی تری به خود گرفت؛ از آنجایی که لاریجانی در راس قوه مقننه دائما از دور زدن های قانون توسط احمدی‌نژاد آن هم در راس قوه مجریه گلایه داشت و در این راستا سدی در برابر او محسوب می شد از همان زمان احمدی‌نژاد شمشیرش را برای لاریجانی از رو بست تا جایی که روز 15 بهمن سال 91 این اختلاف به یک نمایش تمام عیار از سوی احمدی نژاد تبدیل شد و یکشنبه سیاه مجلس رقم خورد.
احمدی نژاد اما چند سال بعد به دلیل رد صلاحیتش در انتخابات 96 به سیم آخر زد و تلاش کرد تا به هر گوشه ای زخمه ای بزند در این میان علی لاریجانی از ترکش های غوغاسالارانه او بی نصیب نماند. او در یک ویدئو از دوران مذاکرات سخن گفت و ادعاهایی را درباره حضور لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی مطرح کرد. البته اظهارات احمدی‌نژاد درباره علی لاریجانی یک سویه بود و رئیس مجلس به شیوه نادیده گرفتن او هیچگاه پاسخ احمدی نژاد را نداد.
مدیریت به سبک برجام
خاطره تصویب برجام در صحن علنی مجلس هم در ذهن موافقان این توافق به خوبی ماندگار شده است و هم از ذهن مخالفان آن پاک نمی‌شود؛ آن روز اگر مدیریت علی لاریجانی نبود شاید هیچگاه طرح یک فوریتی اجرای برجام در مجلس به تصویب نمی رسید چراکه مخالفان تا مرز آبستراکسیون هم پیش رفته بودند اما او توانست با مدیریت در راستای نطق ها و تذکرات موافقان و مخالفان کار را یکسره کند و نهایتا برجام با 161 رأی موافق، 59 رأی مخالف و 13 رأی ممتنع تصویب شد. سال 96 نیز صحن علنی بهارستان شاهد این نوع مدیریت بود آن هم دوبار؛ یک بار در زمان رای اعتماد به کابینه دوازدهم و یک بار هم بررسی لایحه بودجه 97.
روز هشتم بهمن ماه 96 شاید خود لاریجانی هم باور نمی کرد که مجبور شود از تریبون مجلس اعلام کند «کلیات لایحه بودجه 97 تصویب نشد» همین مسئله موجب شد تا در جلسه ای که سه روز بعد، دوباره برای بررسی کلیات لایحه بودجه برپا شد علی لاریجانی تجربه مدیریتش در زمان برجام را به کار ببندد و با کنترل نطق ها و تذکرات تکلیف بودجه 97 را روشن کند.
انتقادات به علی لاریجانی
هرچند حامیان علی لاریجانی در ساختمان هرمی شکل بهارستان کم نیست و عمدتا اعتدالیون در صف طرفداران قرار دارند اما هم در میان اصولگرایان و هم درمیان اصلاح طلبان تعداد قابل توجهی در صف منتقدان ایستاده اند. سالی که گذشت دو عامل موجب شد تا تابلوی منتقدان بالاتر رود. یکی بحث سوال از رئیس جمهور بود و دیگری موضوع رای اعتماد به وزرا؛ در این رابطه زمزمه هایی در کریدور مجلس شنیده می شد از جمله آنکه می گفتند نه فراکسیون امید در مجلس اکثریت را دارد و نه فراکسیون اصولگرایان از این رو 70 الی 80 نفر در دستان لاریجانی هستند که نتیجه را هرگونه دوست دارند تمام می کنند. ماهیت ماجرا هرآنچه که بود نقش لاریجانی در رای اعتماد به وزرا پررنگ بود.
زمزمه 1400
قرار سیاست در ایران گویی بر آن مدار می چرخد که هرکسی به کرسی ریاست مجلس رسیده است گام بعدی خود را بلندتر برداشته تا به ساختمان پاستور برسد و دومین شخصیت کشور شود؛ از آنجایی که در این یک سال گذشته گمانه زنی های بسیاری درباره گزینه 1400 و انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم به میان آمد علی لاریجانی نیز در زمره گزینه هایی بود که حرف و حدیث بر سر کاندیدا شدنش در رقابت های ریاست جمهوری چهارسال آینده بسیار بود؛ مسئله ای که با توجه به حضور و نقش آفرینی اش در سپهر سیاست ایران چندان دور از ذهن نیست البته این مسئله وقتی رنگ و بوی بیشتری به خود می گیرد که حامیانش به طور جسته و گریخته بحث ریاست جمهوری او را در رسانه ها داغ می کنند.
