مین زارها کشتزار می شود

به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از فارس،نقطه صفر مرزی ایران و عراق ایستاده‌ایم. تا چشم کار می‌کند زمین‌ های زراعی را می‌بینی که بعد از ۴۰ سال برای کشت آماده شده‌اند.  فکه، عین خوش و دشت عباس؛ زمین هایی که تا  همین دو سه سال پیش جرأت ورود به آنها را نداشتی و بیشتر به مین‌زار شبیه بود،‌ اما امروز به همت جهادگران موسسه جهاد نصر این زمین ها آماده کشت محصولاتی همچون گندم، جو، ذرت و صیفی جات شده‌اند.

برق شادمانی را در چشمان کشاورزان هموطن کرد و عرب به راحتی می توان دید.کشاورزانی که در دوران جنگ زمین هایشان هر روز مامن خمپاره بود و دود و آتش و جنگ که تمام شد کسی فکر نمی‌کرد که این سرزمین سوخته دوباره جان بگیرد.

اما در سال ۷۵ و پس از سفر مقام معظم رهبری به استان خوزستان طرح احیای دشتهای خوزستان و ایلام به تصویب رسید و عملیات اجرایی آن از سال87 آغاز شد،هر چند کمبود اعتبارات مانع از پیشرفت سریع آن شد. تا آنکه در سال ۹۴  یک و نیم میلیون دلار اعتبار از محل صندوق توسعه ملی به این طرح اختصاص یافت و عملیات اجرایی آن شدت گرفت.

 طرح احیای ۵۵۰ هزار هکتار از اراضی خوزستان در دو استان اجرایی می‌شود که ۵۰۰ هزار هکتار آن در استان خوزستان و ۵۰هزار هکتار آن در استان ایلام است.

محمدرضا مرساقیان مدیر حوزه فکه و عین خوش در مورد اجرای طرح احیای اراضی در استان ایلام می‌گوید: این طرح در منطقه دشت عباس، دشت فکه و عین‌خوش در حال اجراست که منطقه فکه در ۴ بخش و منطقه عین خوش در ۳ بخش در حال اجراست، مجموعاً ۳۰ هزار هکتار روش‌های آبیاری تحت فشار، کلاسیک و سنترپیووت در آن اجرا می‌شود و بقیه مربوط به بهخش های دیگر است

او همچنین به این نکته اشاره می‌کند که آبیاری در این اراضی بدون استفاده از نیروی برق و استفاده از نیروی ثقلی در حال انجام است و میزان راندمان آبیاری در بخش تحت فشار نزدیک به ۹۰ درصد و در آبیاری‌های سطحی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد است.

پاکسازی اراضی کشاورزی از باقیمانده ادوات جنگی

یکی از نگرانی‌هایی که دغدغه خبرنگاران هم هست، سلامت خاکی است که سال‌ها زیر آتشبار جنگ بوده و خبرنگار فارس از مدیر طرح فکه این سؤال را می‌پرسد که آیا از سلامت خاک برای کشت محصول مطمئن هستید که کار را شروع کردید، که او می‌گوید: قبل از اجرای طرح مطالعات فیزیکی خاک و حتی مطالعات اجتماعی انجام شده است و در کنار آن بیش از سه دهه از پایان جنگ می‌گذرد، مضاف بر آنکه قبلاً از اجرای احیای اراضی با تیم‌های تخصصی تا عمق ۵۰ سانتیمتری زمین از جهت وجود مین، باقیمانده خمپاره و یا اسلحه‌های جنگی به‌طور کامل پاک‌سازی شده است.

مشکل تامین آب وجود ندارد/ با وزارت نیرو توافق کرده‌ایم

یکی دیگر از نگرانی‌هایی که ممکن است با صرف وقت و هزینه بسیار برای احیای اراضی خوزستان و ایلام به وجود آید تأمین آب این منطقه است و اینکه با توجه به خشکسالی یکی، دو سال اخیر و کاهش بارش باران چقدر ممکن است اجرای این طرح در پایان و بهره‌وری آن به دلیل عدم تأمین آب عقیم بماند.

یدالله شمایلی مدیرعامل موسسه جهاد نصر در پاسخ به خبرنگار فارس می گوید: حداقل برای تأمین آب یک دوره با وزارت نیرو تفاهم کرده‌ایم که پاسخگوست و در عین حال برای تأمین آب 46 هزار هکتار منطقه عین خوش و فکه تلفیقی از آب سد کرخه و آب چاه است که مشکلی نخواهیم داشت.

وی اظهار امیدواری می کند که در درازمدت بتوان از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی برای استفاده بهینه از آب استفاده کرد و از طرف دیگر افزایش بارش باران بتواند کمک بیشتری در این زمینه انجام بکند. 

شمایلی این نکته را هم می‌گوید که قرار است وزارت نیرو آب را به صورت حجمی در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار دهد و این وزارتخانه هم سهم هر کشاورز را مشخص می‌کند و این کشاورز است که باید برای استفاده بهینه از آب خود برنامه‌ریزی کرده و آن را مدیریت کند.

اما هنوز هستند مردان شیردلی که وقتی سخن جنگ،‌شهادت و خاطرات آن دوران به میان می‌آید با ذوق تمام در موردش حرف میزنند و هنوز مرد عمل اند.

در منطقه شهدای شرهانی به همت جانبازی از دوران جنگ سه مخزن سیلو به ظرفیت ۲۵ هزار تن ساخته شده است، او با شوق و حرارتی خاص می‌گوید که این سیلو دقیقا در مقر تانک های عملیات فتح‌المبین ساخته شده است. 

با ساخت این سیلو گندم هایی که در اراضی احیا شده کشت می شود با طی مسافت کوتاه ذخیره سازی می‌شود و جالب تر آنکه به دلیل دو جداره بودن مخزن و تکنولوژی به روز آن تا ۱۲ سال گندم بدون هیچ آسیب دیدگی قابل نگهداری است.

در بخش دیگری از سفر در کنار زمین‌هایی است که به عنوان پایلوت در آنها گندم و برخی صیفی‌جات مانند طالبی کشت شده می‌رویم. جالب اینجاست که طبق تأیید مدیران اجرای طرح با اینکه متوسط برداشت گندم ۳.۷ تن در هر هکتار است، اما در این زمین‌ها بین ۴.۵ تا ۶ تن گندم برداشت شده است.

چنانی از کشاورزان منطقه فکه است که طالبی به روش آبیاری حفاظتی کشت کرده است. او با ابراز خرسندی از احیا و مسطح سازی زمین تحت پوشش خود می‌گوید قبلاً که ۲۰ هکتار از زمین‌های خود را کشت می‌کردم به دلیل آبیاری سنتی تنها توانایی آبیاری یک هکتار را داشتم اما اکنون با اجرای آبیاری نوین هر ۵ هکتار را در عرض ۴ ساعت آبیاری می‌کنم. مضاف بر آنکه مزرعه دیگر علف هرز نمی‌گیرد، زمانی در هر هکتار ۴۰ تا ۵۰ تن هندوانه برداشت می‌کردم که با این روش به ۸۰ تا ۱۰۰ تن رسیده است.

سفر که به پایان می‌رسد یک دغدغه ما را همراهی می‌کند و آن اینکه پس از این همه تلاش و هزینه برای احیای اراضی کشاورزی ایلام و یا خوزستان چقدر ممکن است در آینده در بهره وری و رفع نواقص و مشکلات آن نظارت شود. آیا واقعا اتمام این  طرح منجر به ایجاد اشتغال،‌تولید محصول و حتی ایجاد صنایع تبدیلی و صادرات آن به کشورای همجوار می شود؟ امیدواریم این موضوع دغدغه مسئولان هم باشد.