مورخ محبوب مدیران سیما برای اولین بار به اشتباهش اعتراف کرد
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خبرآنلاین، خسرو معتضد در برنامه اینترنتی «تاریخ تماشایی» درباره تحقیقاتی که درباره جنازه کشف شده در شهرری انجام داده و به پاسخ این سوال رسیده که آن پیکر مربوط به رضا شاه هست یا خیر، تاکید کرد: من یک هفته تحقیق و مصاحبه هایی را که قبلا با دو نفر در این زمینه داشتم پیدا کردم. یک نفر سرهنگ اسدالله پسیان که سنگ قبر را که 16 و نیم تن وزن آن بوده حدود 20 روز بعد از افتتاح آرامگاه نصب کرده است. شاه سابق آمد، جنازه را تشییع و دفن کردند و سپس سنگ قبر را از مشهد آوردند؛ سنگی که به حدی بزرگ بود که نصب آن روی قبر اشکال ایجاد می کرد. همچنین وارد کردن آن از طبقه بالا به پایین کار بسیار مشکلی بود.
آرامگاه رضاشاه با چه مختصاتی ساخته شد
این مورخ صدا وسیما افزود: سرهنگ پسیان در مصاحبه ای که من در سال 1377 با او داشتم می گوید «ساختمان آرامگاه به وسیله مهندس فروغی پسر مرحوم فروغی و دوستانش از جمله شرکت قباد ظفر، پناهی و ابتهاج، به مساحت 9 هزار متر در سمت غربی آستان قدس حضرت عبدالعظیم حسنی ساخته شد. برای رفاه عابران در اطراف این زمین یک خیابان به عرض 8 متر و در غرب هم خیابانی به پهنای 20 متر ایجاد شد.»
این مورخ با اشاره به دیگر جمله پسیان در آن مصاحبه که «آرامگاه اساسا از یک ساختمان بزرگ تشکیل شده بود که دارای یک طبقه زیرزمین بود» یادآور شد: من خودم این را دیده بودم و کسانی که می آمدند از جمله پرنس فیلیپ و ملکه الیزابت و خیلی از رجال و سلاطین و روسای جمهور به طبقه پایین می رفتند و تاج گل می گذاشتند.
معتضد در ادامه در حالی که تصاویری از تشییع جنازه رضاشاه در برنامه پخش می شد، بخشهای دیگری از مصاحبه را بازخوانی کرد: «در مشرق این بنای اصلی، دو ساختمان یک طبقه یکی برای موزه و دیگری برای پذیرایی واردین بنا شده بود، ارتفاع آرامگاه از سطح زمین 25 متر بود. کاری کرده بودند که هفت متر کوتاه تر و پایین تر از گنبد مرقد مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی باشد. نمای ساختمان خارجی تا ارتفاع سه متر و 25 سانتی متر و دور درها و پنجره ها از مرمر سیاه مشهد بود. سنگی که ساخته بودند بسیار بزرگ بود که از ایتالیا آورده نشده بود و ساخت آن در کارخانجات سنگ بری و سنگ تراشی حجارباشی آن زمان 2 میلیون تومان تمام شده بود که حجارباشی این مبلغ را نگرفته بود به این خاطر که ساختمانهای کاخهای سلطنتی را می ساخت. این سنگ در آن زمان از بهترین سنگهای کوهستانهای مشهد بود و چون حجارباشی سنگهای مورد نیاز کاخهای مرمر، سعد آباد و دربند را تهیه کرده بود و پولی گرفته بود این را اهدا کرد»
در دی ماه 57 نتوانستند سنگ 16 و نیم تنی را بکنند
معتضد تصریح کرد: پسیان در آن گفتگو اشاره کرد زمانی سنگ را آوردند که ساخت مقبره تمام شده بود. بعد در 17 اردیبهشت جنازه را در قبر گذاشته بودند و کار تمام شده بود. سپس ملکه مادر پیغام فرستاده بود که سنگ قبر را قبل از چهلم نصب کنید. پسیان هم رفته بوده و وزن سنگ و طول و عرض آن را حساب کرده بود که 16 و نیم تن بوده است. به همین دلیل سالها بعد در دی ماه 1357 نتوانستند که این سنگ را بکنند. افسران و مهندسانی که در دو هفته آخر سلطنت محمدرضا شاه مامور شده بودند جنازه را دربیاورند دیدند نمی توانند چنین کاری کنند و کار بسیار مشکلی است. بنابراین از این موضوع گذر کردند و رفتند.
این مورخ در ادامه به سخنان مهندس مولوی اشاره کرد که این آرامگاه را به قیمت 3 میلیون و 333 هزار تومان در سال 1327 تا 1329 ساخته بود و افزود: من بر اساس نوشته مرحوم حسین مکی که استاد من بود و خیلی به او ارادت داشتم، او هم با اقتباس از گزارش خلخالی نوشته بود که جنازه را از ایران برده اند، در برنامه قبلی اشتباه مطرح کردم. تاریخ علم شک است. بنابراین جنازه برده نشده است.
مطابق بودن عکس جنازه پیدا شده با لباسها و ظاهر رضاشاه
معتضد در ادامه عکس مومیایی کشف شده با عکس جنازه رضاشاه را تطبیق داد و گفت: اینجا می بینید که دور کلاه میت ملیله هایی وجود دارد که دور آستین دست او هم بوده است. در جریان عروسی فوزیه با شاه رضا شاه اولین بار این لباس را پوشید. قبل از آن همه لباسهای او ساده و نظامی بود. بنابراین آقای خلخالی هم نتوانست سنگ 16 و نیم تنی را با چهار کمپرسور تکان بدهد. مهندس مولوی هم در مصاحبه ای که با او داشتم به برآورد زمان و هزینه برای تخریب این آرامگاه اشاره کرده بود که گفته بودند حدود 70 تا 100 میلیون تومان باید هزینه کنند تا طی 2 ماه تخریب شود. با وسایل قوی تلاش می کردند اما دیوار فرو نمی ریخت. حتی ایده منفجر کردن ساختمان مطرح شد که به دلیل احتمال صدمه به مرقد حضرت عبدالعظیم و ساختمانهای اطراف منتفی شد و چهار کمپرسور قوی آوردند و آنجا را تخریب کردند و می خواستند مدرسه ای در آن بنا بسازند.
او ادامه داد: اما قبر آنجا ماند و این تصور پیش نمی آمد که زمانی این قبر را تخریب کنند. من گفته بودم در این باره شک دارم و حالا باید بگویم این جنازه در آن محل ماند چون 16 تن یعنی 16 خودرو پیکان و امکان برداشتن سنگ نبوده است. سرانجام هم که اخیرا که با بیل مکانیکی کارهایی در آن محل انجام و جنازه پیدا شده است. فقط من تعجب می کنم که چطور می گویند این جنازه در مسافتی بیرون آرامگاه پیدا شده است. آیا به فکر شما نمی رسد که کسی این کار را کرده؟ کسی جنازه را پیدا کرده و جایی دور تر دفن کرده است. این ها همه جزو احتمالات است و باید آزمایش دی ان ای هم انجام شود.
شکی نیست که جنازه برای رضاشاه است
این نویسنده و مورخ در پایان این قسمت از برنامه «تاریخ تماشایی» گفت: با صحبتی که سرهنگ پسیان مهندس تحصیل کرده آلمان 20 سال پیش با من داشته باشته است من فکر می کنم که جنازه برای خود رضاشاه است که به شکل مومیایی باقی مانده است و سردست او هم کاملا مشخص است. حالت نگاه و دست روی سینه او مطابقت می کند. به این خاطر که در برنامه قبلی عجولانه صحبت کردم عذرخواهی می کنم. این جنازه برای رضاشاه است و شکی نیست.
